DOI issue:
Wystawy
DOI article:Morawińska, Agnieszka: Wystawa malarstwa polskiego w RFN
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.19628#0299
Agnieszka Morawińska
WYSTAWA MALARSTWA POLSKIEGO W RFN
O wystawie Malarstwo Polskie 1830—1914, prezentowanej w Republice Federalnej
Niemiec w 1978 г., można pisać w kilku aspektach — o jej kształcie merytorycznym, wyznaczo-
nym przez wybór obrazów, o organizacji, o zmienności jej plastycznego kształtu w kolejnych
ekspozycjach, wreszcie o recepcji tej wystawy, wielkiej frekwencji i bardzo znacznym od-
dźwięku w prasie.
Z inicjatywą organizacji wystawy malarstwa polskiego w RFN wystąpił dyrektor Kunsthalle
w Kilonii, profesor Jens Christian Jensen, w porozumieniu z ówczesnym radcą kulturalnym am-
basady Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w Republice Federalnej Niemiec, dr Włodzimierzem
Gierłowskim oraz Ministerstwem Kultury i Sztuki w Warszawie. Profesor Jensen zwrócił się do
Muzeum Narodowego w Warszawie z propozycją zorganizowania wystawy polskiego malarstwa
XIX wieku. Myślał początkowo o ograniczeniu zakresu czasowego wystawy datą 1890. W paź-
dzierniku 1977 r. profesor Jensen wraz z dr Tilmanem Osterwoldem, dyrektorem Wiirttember-
gischer Kunstverein w Stuttgarcie, przyjechali do Polski w celu omówienia warunków organiza-
cyjnych, scenariusza i katalogu wystawy. Bliższe zapoznanie się ze zbiorami sztuki polskiej
sprawiło, że uległy znacznemu przesunięciu granice czasowe wystawy. Ponieważ przed kilkoma
laty odbyła się w Kilonii wystawa malarstwa Bernarda Bellotta, organizatorzy postanowili
zrezygnować z włączania do pokazu jego obrazów i dzieł malarstwa przełomu XVIII i XIX wieku,
natomiast pokazać wyjątkowo interesujący w polskiej sztuce okres około roku 1900. Ustaliliśmy
w ten sposób, że wystawa obejmować będzie okres od 1830 do 1914 roku. Wyznaczenie ram cza-
sowych wystawy było zaledwie pierwszym krokiem prac nad scenariuszem, który powstawał
w ścisłej współpracy naszych gości z komisarzem wystawy. Zależało nam na pokazaniu dziejów
polskiego malarstwa wybranej epoki z uwzględnieniem zarówno nurtów i odmian stylistycznych
jak i idei zawartych w naszej sztuce, nie zapominając zarazem o przyjętym zasadniczym kry-
terium wysokich walorów artystycznych wybranych dzieł. W wyniku długich namysłów i kon-
sultacji z innymi muzeami, do których zwracaliśmy się z prośbą o wypożyczenie obrazów na
wystawę (Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, Muzeum Mazowieckie w Płocku, Muzea Narodo-
295
WYSTAWA MALARSTWA POLSKIEGO W RFN
O wystawie Malarstwo Polskie 1830—1914, prezentowanej w Republice Federalnej
Niemiec w 1978 г., można pisać w kilku aspektach — o jej kształcie merytorycznym, wyznaczo-
nym przez wybór obrazów, o organizacji, o zmienności jej plastycznego kształtu w kolejnych
ekspozycjach, wreszcie o recepcji tej wystawy, wielkiej frekwencji i bardzo znacznym od-
dźwięku w prasie.
Z inicjatywą organizacji wystawy malarstwa polskiego w RFN wystąpił dyrektor Kunsthalle
w Kilonii, profesor Jens Christian Jensen, w porozumieniu z ówczesnym radcą kulturalnym am-
basady Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w Republice Federalnej Niemiec, dr Włodzimierzem
Gierłowskim oraz Ministerstwem Kultury i Sztuki w Warszawie. Profesor Jensen zwrócił się do
Muzeum Narodowego w Warszawie z propozycją zorganizowania wystawy polskiego malarstwa
XIX wieku. Myślał początkowo o ograniczeniu zakresu czasowego wystawy datą 1890. W paź-
dzierniku 1977 r. profesor Jensen wraz z dr Tilmanem Osterwoldem, dyrektorem Wiirttember-
gischer Kunstverein w Stuttgarcie, przyjechali do Polski w celu omówienia warunków organiza-
cyjnych, scenariusza i katalogu wystawy. Bliższe zapoznanie się ze zbiorami sztuki polskiej
sprawiło, że uległy znacznemu przesunięciu granice czasowe wystawy. Ponieważ przed kilkoma
laty odbyła się w Kilonii wystawa malarstwa Bernarda Bellotta, organizatorzy postanowili
zrezygnować z włączania do pokazu jego obrazów i dzieł malarstwa przełomu XVIII i XIX wieku,
natomiast pokazać wyjątkowo interesujący w polskiej sztuce okres około roku 1900. Ustaliliśmy
w ten sposób, że wystawa obejmować będzie okres od 1830 do 1914 roku. Wyznaczenie ram cza-
sowych wystawy było zaledwie pierwszym krokiem prac nad scenariuszem, który powstawał
w ścisłej współpracy naszych gości z komisarzem wystawy. Zależało nam na pokazaniu dziejów
polskiego malarstwa wybranej epoki z uwzględnieniem zarówno nurtów i odmian stylistycznych
jak i idei zawartych w naszej sztuce, nie zapominając zarazem o przyjętym zasadniczym kry-
terium wysokich walorów artystycznych wybranych dzieł. W wyniku długich namysłów i kon-
sultacji z innymi muzeami, do których zwracaliśmy się z prośbą o wypożyczenie obrazów na
wystawę (Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, Muzeum Mazowieckie w Płocku, Muzea Narodo-
295