DOI Heft:
Starożytność
DOI Artikel:Reiche, Andrzej: Dwa sumeryjskie dokumenty administracyjne z archiwum w Drehem
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19628#0059
Andrzej Reiche
DWA SUMERYJSKIE DOKUMENTY ADMINISTRACYJNE
Z ARCHIWUM W DREHEM
\Y7
yy zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie znajduje się niewielka kolekcja sume-
ryjskich tabliczek klinowych pochodzących z Ummy, Lagasz i z Drehem. Są to dokumenty o cha-
rakterze gospodarczo-administracyjnym, sporządzone w okresie panowania na terenie Mezo-
potamii tzw. III dynastii z Ur (2111—2003 r. p.n.e.).
Większość tej kolekcji stanowią tabliczki zakupione przez dra Wł. Semerau-Siemianowskiego
w Istambule i ofiarowane Muzeum Narodowemu w 1921 r.1. Ta część kolekcji została opraco-
wana już w 1927 r. przez księdza J. Bromskiego2. Owa wartościowa w swoim czasie publikacja
nie jest jednak pozbawiona pewnych niedociągnięć. Niedokładnie zostały wykonane autografie
tekstów, a ich transliteracje i tłumaczenia są w wielu wypadkach błędne. W związku z tym po-
wstała konieczność powtórnej, pełnej edycji tych tekstów. Jako pierwsze zostały wybrane dwa
teksty: nr inw. 42787 MN ( = Bromski IV) i nr inw. 42795 MN (=Bromski VI), pochodzące
z archiwum w Drehem3.
Drehem jest niewielkim wzgórzem ruin, leżącym w południowej Mezopotamii, kilkanaście
kilometrów na południowy wschód od starożytnego Nippur, u zbiegu dawnego koryta Eufratu
i kanału Adab. W miejscu tym nigdy nie prowadzono prac wykopaliskowych, a tysiące tabliczek
z Drehem, przechowywane w muzeach i prywatnych kolekcjach na całym świecie, pochodzą
z wykopalisk rabunkowych4.
1 S. Przeworski, Z polskich badań w Azji Zachodniej, [w:] Szkice z dziejów polskiej orientalistyki.
t. I, Warszawa 1957, s. 188.
2 J. Bromski, Les tablettes cunéiformes de la collection du Musée National à Varsovie. Rocznik Orjen-
talistyczny, V, 1927, Lwów 1929, s. 1—20.
3 W następnej kolejności zostaną opracowane tabliczki z Ummy i Lagasz.
4 Ilość tabliczek pochodzących z Drehem jest szacowana na ponad 10 000 sztuk, z czego ponad połowa
znajduje się w USA. Z tej liczby opublikowano do tej pory ok. 6 000 tekstów. Por. B. H r u s к a, Das Drehem-
Archiv. [w:] Wirtschaft und Gesellschaft im Vorderasien. Budapest 1976, s. 92—93 oraz przyp. 9.
55
DWA SUMERYJSKIE DOKUMENTY ADMINISTRACYJNE
Z ARCHIWUM W DREHEM
\Y7
yy zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie znajduje się niewielka kolekcja sume-
ryjskich tabliczek klinowych pochodzących z Ummy, Lagasz i z Drehem. Są to dokumenty o cha-
rakterze gospodarczo-administracyjnym, sporządzone w okresie panowania na terenie Mezo-
potamii tzw. III dynastii z Ur (2111—2003 r. p.n.e.).
Większość tej kolekcji stanowią tabliczki zakupione przez dra Wł. Semerau-Siemianowskiego
w Istambule i ofiarowane Muzeum Narodowemu w 1921 r.1. Ta część kolekcji została opraco-
wana już w 1927 r. przez księdza J. Bromskiego2. Owa wartościowa w swoim czasie publikacja
nie jest jednak pozbawiona pewnych niedociągnięć. Niedokładnie zostały wykonane autografie
tekstów, a ich transliteracje i tłumaczenia są w wielu wypadkach błędne. W związku z tym po-
wstała konieczność powtórnej, pełnej edycji tych tekstów. Jako pierwsze zostały wybrane dwa
teksty: nr inw. 42787 MN ( = Bromski IV) i nr inw. 42795 MN (=Bromski VI), pochodzące
z archiwum w Drehem3.
Drehem jest niewielkim wzgórzem ruin, leżącym w południowej Mezopotamii, kilkanaście
kilometrów na południowy wschód od starożytnego Nippur, u zbiegu dawnego koryta Eufratu
i kanału Adab. W miejscu tym nigdy nie prowadzono prac wykopaliskowych, a tysiące tabliczek
z Drehem, przechowywane w muzeach i prywatnych kolekcjach na całym świecie, pochodzą
z wykopalisk rabunkowych4.
1 S. Przeworski, Z polskich badań w Azji Zachodniej, [w:] Szkice z dziejów polskiej orientalistyki.
t. I, Warszawa 1957, s. 188.
2 J. Bromski, Les tablettes cunéiformes de la collection du Musée National à Varsovie. Rocznik Orjen-
talistyczny, V, 1927, Lwów 1929, s. 1—20.
3 W następnej kolejności zostaną opracowane tabliczki z Ummy i Lagasz.
4 Ilość tabliczek pochodzących z Drehem jest szacowana na ponad 10 000 sztuk, z czego ponad połowa
znajduje się w USA. Z tej liczby opublikowano do tej pory ok. 6 000 tekstów. Por. B. H r u s к a, Das Drehem-
Archiv. [w:] Wirtschaft und Gesellschaft im Vorderasien. Budapest 1976, s. 92—93 oraz przyp. 9.
55