DOI Heft:
Starożytność
DOI Artikel:Niwiński, Andrzej; Muzeum Narodowe w Warszawie [Mitarb.]: "Domki dusz" i tace ofiarne z Edfu w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19628#0091
dwubarwny o jasnoszarym rdzeniu. Powierzchnia wygładzona, pokryta czerwoną powłoką
z roztworu ochry.
Opis: Fragment małej płytki w kształcie wydłużonego, nieregularnego prostokąta, którego
szerokość najmniejsza przy zachowanym końcu płytki zwiększa się nieco w jej części środkowej,
gdzie zabytek jest ułamany. Grubość płytki jest na całej długości jednakowa. Na powierzchni
leżą 3 ofiary: owalny owoc o zwężonym zakończeniu, pokryty drobnymi nakłuciami oraz 2 nie-
zidentyfikowane przedmioty w kształcie podwójnych garbów.
Stan zachowania: Część płytki została odłamana. Pozostały fragment zachowany dobrze.
DOMKI DUSZ
Należy do tej kategorii sześć obiektów: duży „domek duszy", eksponowany w Galerii
Starożytnej Muzeum Narodowego w Warszawie, 3 fragmenty tegoż zabytku, fragment drugiego
,,domku duszy" oraz część spływu, pochodzącego prawdopodobnie z innego obiektu tej ka-
tegorii. Oba „domki dusz", jak wynika z rekonstrukcji (por. il. 26 i 28) stanowią 2 odrębne typy
zabytków.
Typ I przedstawia model domu mieszkalnego (willi) z obszernym dziedzińcem, otoczonym
wysokim ogrodzeniem. Dom składa się z parterowego pomieszczenia z nadbudówką. Dach
tego pomieszczenia stanowi zarazem taras, na którym znajduje się rodzaj spiżarni pod odkrytym
niebem, gdzie suszą się zapasy żywności. Na dziedzińcu willi rosną drzewa.
Typ II zbliża się do przykładów „domków dusz", znanych z Rifa (il. 11). Jego forma była
zaczerpnięta raczej z architektury sepulkralnej niż świeckiej. Elementem wspólnym dla obu
typów są ofiary, które w tym wypadku leżą na dziedzińcu przed domem (typ I), bądź pod da-
chem pomieszczenia tylnego z kolumną (typ II). Wśród ofiar znajdują się: głowy wołu, okrągłe
chleby i jarzyny. Należy zaznaczyć, że przedstawione na tarasie domu zabytku nr kat. 12 artykuły
żywnościowe nie są ofiarami lecz należą do wyposażenia tarasu.
12. „DOMEK DUSZY", TYP I (il. 19—26). Nr inw. 139502 MN/922:38 UW
Literatura: Tell Edfou, t. II, nr kat. 611, s. 192—193, tabl. XLI, 2; K. Michałowski,
Wykopaliska w Edfou. Kampania roku 1938. Biuletyn Historii Sztuki, Warszawa 1938, s. 204;
tenże, Zbiory sztuki starożytnej. Warszawa 1938, s. 18 (wyd. I i II); tenże, Zbiory sztuki
starożytnej. Warszawa 1949, s. 51 (wyd. III); tenże, Nie tylko piramidy. Warszawa 1966
(wyd. I), s. 180, il. 43; tenże, Nie tylko piramidy. Warszawa 1969 (wyd. II), s. 190, il. 43;
Niwiński, jw., s. 96, il. 20—21 ; J. Lipińska, Cywilizacja miedzi i kamienia. Warszawa
1977, s. 205, il. 139; taż, Historia architektury starożytnego Egiptu. Warszawa 1977, s. 109,
il. 80.
Miejsce znalezienia: okolice mastaby Izi (sektor NOI).
87
z roztworu ochry.
Opis: Fragment małej płytki w kształcie wydłużonego, nieregularnego prostokąta, którego
szerokość najmniejsza przy zachowanym końcu płytki zwiększa się nieco w jej części środkowej,
gdzie zabytek jest ułamany. Grubość płytki jest na całej długości jednakowa. Na powierzchni
leżą 3 ofiary: owalny owoc o zwężonym zakończeniu, pokryty drobnymi nakłuciami oraz 2 nie-
zidentyfikowane przedmioty w kształcie podwójnych garbów.
Stan zachowania: Część płytki została odłamana. Pozostały fragment zachowany dobrze.
DOMKI DUSZ
Należy do tej kategorii sześć obiektów: duży „domek duszy", eksponowany w Galerii
Starożytnej Muzeum Narodowego w Warszawie, 3 fragmenty tegoż zabytku, fragment drugiego
,,domku duszy" oraz część spływu, pochodzącego prawdopodobnie z innego obiektu tej ka-
tegorii. Oba „domki dusz", jak wynika z rekonstrukcji (por. il. 26 i 28) stanowią 2 odrębne typy
zabytków.
Typ I przedstawia model domu mieszkalnego (willi) z obszernym dziedzińcem, otoczonym
wysokim ogrodzeniem. Dom składa się z parterowego pomieszczenia z nadbudówką. Dach
tego pomieszczenia stanowi zarazem taras, na którym znajduje się rodzaj spiżarni pod odkrytym
niebem, gdzie suszą się zapasy żywności. Na dziedzińcu willi rosną drzewa.
Typ II zbliża się do przykładów „domków dusz", znanych z Rifa (il. 11). Jego forma była
zaczerpnięta raczej z architektury sepulkralnej niż świeckiej. Elementem wspólnym dla obu
typów są ofiary, które w tym wypadku leżą na dziedzińcu przed domem (typ I), bądź pod da-
chem pomieszczenia tylnego z kolumną (typ II). Wśród ofiar znajdują się: głowy wołu, okrągłe
chleby i jarzyny. Należy zaznaczyć, że przedstawione na tarasie domu zabytku nr kat. 12 artykuły
żywnościowe nie są ofiarami lecz należą do wyposażenia tarasu.
12. „DOMEK DUSZY", TYP I (il. 19—26). Nr inw. 139502 MN/922:38 UW
Literatura: Tell Edfou, t. II, nr kat. 611, s. 192—193, tabl. XLI, 2; K. Michałowski,
Wykopaliska w Edfou. Kampania roku 1938. Biuletyn Historii Sztuki, Warszawa 1938, s. 204;
tenże, Zbiory sztuki starożytnej. Warszawa 1938, s. 18 (wyd. I i II); tenże, Zbiory sztuki
starożytnej. Warszawa 1949, s. 51 (wyd. III); tenże, Nie tylko piramidy. Warszawa 1966
(wyd. I), s. 180, il. 43; tenże, Nie tylko piramidy. Warszawa 1969 (wyd. II), s. 190, il. 43;
Niwiński, jw., s. 96, il. 20—21 ; J. Lipińska, Cywilizacja miedzi i kamienia. Warszawa
1977, s. 205, il. 139; taż, Historia architektury starożytnego Egiptu. Warszawa 1977, s. 109,
il. 80.
Miejsce znalezienia: okolice mastaby Izi (sektor NOI).
87