DOI Heft:
Starożytność
DOI Artikel:Niwiński, Andrzej; Muzeum Narodowe w Warszawie [Mitarb.]: "Domki dusz" i tace ofiarne z Edfu w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19628#0096
do niewielkiego występu poza fasadę muru ogrodzenia, stanowiąc przedłużenie płyty dziedzińca,
jednak znacznie od niej węższego (il. 19, 20).
Komentarz:
a — z publikacji wynika, że wewnątrz nadbudówki znajdowało się łóżko z wypalonej gliny
(„Tell Edfou", t. ГГ, Katalog, nr 611).
b — Być może był to wywietrznik, przedstawiany często na zabytkach z Rifa (il. 11), będący
charakterystycznym elementem wyposażenia domów współczesnych fellachów egipskich,
с — Na zdjęciu zamieszczonym w raporcie wykopaliskowym widoczna jest oprócz tego misa
stojąca na prawo od dzbanów, po której nie pozostało żadnego śladu („Tell Edfou", t. II,
tabl. XLI, 2).
d — Zamieszczona w raporcie wykopaliskowym sugestia, że słupy te stanowiły kolumny i pod-
trzymywały dach, który pokrywał tylną część i lewą stronę dziedzińca, nie wydaje się słuszna.
Górna krawędź muru otaczającego dziedziniec nie wykazuje żadnych śladów takiego dachu,
który niewątpliwie musiałby się opierać również o ten mur, przynajmniej z lewej strony
dziedzińca. Dekoracyjne oznaczenia czół belek stropowych tarasu I piętra świadczą, że ów
ewentualny dach nie łączył się również z dachem tylnego pomieszczenia. W takim wypadku
mógł on jedynie osłaniać centralną część dziedzińca, opierając się wyłącznie na kolumnach.
Jednakże słupy znajdujące się na dziedzińcu tego „domku duszy" nie przypominają swym
wyglądem kolumn i posiadają nierówną grubość (górna średnica jest znacznie mniejsza
od średnicy słupów u ich nasady), co przy wyraźnym dążeniu do wiernego odtworzenia
elementów architektonicznych poddaje w wątpliwość powyższą interpretację. Nie wiadomo
również jaką wysokość posiadały pierwotnie słupy, gdyż ich zakończenia zostały uzupeł-
nione gipsem, przy czym kierowano się zapewne sugestią istnienia nad dziedzińcem dachu.
Reasumując, wydaje się, że omawiane słupy nie przedstawiają kolumn; być może są to
pnie drzew, najprawdopodobniej palm rosnących często na dziedzińcach domów egipskich.
Stan zachowania: Zabytek sklejony z kilku fragmentów i uzupełniony w kilku miej-
scach gipsem (m.in. pnie drzew). Nie zachowała się narożna nadbudówka, ani część tarasu I piętra,
z którego pozostały 3 fragmenty, stanowiące zabytki nr kat. 12А, В, C. Ściany boczne muru
ogrodzenia w kilku miejscach są wyszczerbione.
12A. FRAGMENT „DOMKU DUSZY" nr kat. 12 (il. 25). Nr inw. 142052 MN/3369: UW
Literatura: Tell Edfou, t. II, nr kat. 611, tabl. XLII, 2.
Miejsce znalezienia: okolice mastaby Izi (sektor NOI).
Wymiary: dł. 0,09 m; szer. 0,13 m; wys. 0,05 m.
Materiał: glina wypalona koloru czerwonego z domieszką, twarda, porowata; przełom
dwubarwny o brunatno-szarym rdzeniu. Powierzchnia wygładzona, powleczona roztworem ochry.
Opis: Fragment tarasu I piętra „domku duszy" nr kat. 12. Kształty tego obiektu są nieregu-
larne. Na spodniej stronie widać 5 podłużnych, wąskich, równoległych względem siebie, a zarazem
92
jednak znacznie od niej węższego (il. 19, 20).
Komentarz:
a — z publikacji wynika, że wewnątrz nadbudówki znajdowało się łóżko z wypalonej gliny
(„Tell Edfou", t. ГГ, Katalog, nr 611).
b — Być może był to wywietrznik, przedstawiany często na zabytkach z Rifa (il. 11), będący
charakterystycznym elementem wyposażenia domów współczesnych fellachów egipskich,
с — Na zdjęciu zamieszczonym w raporcie wykopaliskowym widoczna jest oprócz tego misa
stojąca na prawo od dzbanów, po której nie pozostało żadnego śladu („Tell Edfou", t. II,
tabl. XLI, 2).
d — Zamieszczona w raporcie wykopaliskowym sugestia, że słupy te stanowiły kolumny i pod-
trzymywały dach, który pokrywał tylną część i lewą stronę dziedzińca, nie wydaje się słuszna.
Górna krawędź muru otaczającego dziedziniec nie wykazuje żadnych śladów takiego dachu,
który niewątpliwie musiałby się opierać również o ten mur, przynajmniej z lewej strony
dziedzińca. Dekoracyjne oznaczenia czół belek stropowych tarasu I piętra świadczą, że ów
ewentualny dach nie łączył się również z dachem tylnego pomieszczenia. W takim wypadku
mógł on jedynie osłaniać centralną część dziedzińca, opierając się wyłącznie na kolumnach.
Jednakże słupy znajdujące się na dziedzińcu tego „domku duszy" nie przypominają swym
wyglądem kolumn i posiadają nierówną grubość (górna średnica jest znacznie mniejsza
od średnicy słupów u ich nasady), co przy wyraźnym dążeniu do wiernego odtworzenia
elementów architektonicznych poddaje w wątpliwość powyższą interpretację. Nie wiadomo
również jaką wysokość posiadały pierwotnie słupy, gdyż ich zakończenia zostały uzupeł-
nione gipsem, przy czym kierowano się zapewne sugestią istnienia nad dziedzińcem dachu.
Reasumując, wydaje się, że omawiane słupy nie przedstawiają kolumn; być może są to
pnie drzew, najprawdopodobniej palm rosnących często na dziedzińcach domów egipskich.
Stan zachowania: Zabytek sklejony z kilku fragmentów i uzupełniony w kilku miej-
scach gipsem (m.in. pnie drzew). Nie zachowała się narożna nadbudówka, ani część tarasu I piętra,
z którego pozostały 3 fragmenty, stanowiące zabytki nr kat. 12А, В, C. Ściany boczne muru
ogrodzenia w kilku miejscach są wyszczerbione.
12A. FRAGMENT „DOMKU DUSZY" nr kat. 12 (il. 25). Nr inw. 142052 MN/3369: UW
Literatura: Tell Edfou, t. II, nr kat. 611, tabl. XLII, 2.
Miejsce znalezienia: okolice mastaby Izi (sektor NOI).
Wymiary: dł. 0,09 m; szer. 0,13 m; wys. 0,05 m.
Materiał: glina wypalona koloru czerwonego z domieszką, twarda, porowata; przełom
dwubarwny o brunatno-szarym rdzeniu. Powierzchnia wygładzona, powleczona roztworem ochry.
Opis: Fragment tarasu I piętra „domku duszy" nr kat. 12. Kształty tego obiektu są nieregu-
larne. Na spodniej stronie widać 5 podłużnych, wąskich, równoległych względem siebie, a zarazem
92