DOI Heft:
Starożytność
DOI Artikel:Zdrojewska, Wanda: Greckie odważniki
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19628#0138
Wypada wspomnieć również o opublikowaniu przez Froehnera zbioru Czartoryskich w Gołu-
chowie7. Do nowszych opracowań należy rozprawa Czujstowej, poświęcona materiałowi prze-
chowywanemu w muzeach Związku Radzieckiego8 i Moisila — omawiająca odważniki znaj-
dujące się w Gabinecie Numizmatycznym Rumuńskiej Akademii Nauk9. W ostatnich latach
ukazała się rozprawa Mannsa, który opublikował ciężarki wagowe z Musée de la Flagellation10.
Greckie odważniki, odsłaniane niekiedy w dużych ilościach w czasie prac wykopaliskowych,
nie doczekały się dotąd pełnych publikacji. Sami autorzy przyznają niejednokrotnie, że prezen-
tują tylko wybór. Dla przykładu — odważniki z wykopalisk w Lindos, mieszczące się zgodnie
ze stratygrafią częściowo w II tys. p.n.e., częściowo zaś w okresie archaicznym, omówił Blinken-
berg11. Zabytki korynckie z okresu V—III w. p.n.e., jak wskazywał kontekst archeologiczny,
zaprezentowała Davidson12. Ciężarki wagowe odsłonięte w Olincie w kontekście z V—IV w. p.n.e
opublikował Robinson, opatrując opracowanie bogatym materiałem ilustracyjnym, lecz —
jak sam nadmienił — z uwagi na niezgodności w wadze poszczególnych obiektów nie był w stanie
dojść do żadnych ogólniejszych wniosków13. Okresu hellenistycznego dotyczą m.in. znaleziska
na Delos, które częściowo znalazły się w publikacji Deonny14 oraz w Priene, zasygnalizowane
przez Wieganda i Schradera15. Na szczególną uwagę zasługuje opracowanie Gracz, poświęcone
ośmiu ciężarkom wagowym, odkrytym w bosforskim mieście Nimfeum16. Jako kryterium ba-
dawcze wykorzystała ona kontekst znalezisk, cechy typologiczne poszczególnych zabytków,
ich ciężar i dane paleograficzne. Należy podkreślić, że rozprawa zawiera doskonały materiał
ilustracyjny.
7 W. Froehner, Collections du Château de Gołuchów, Antiquités. Paris 1899, s. 192—195.
8Л.И. Чуйстова, Античные и средневековые весовые системы имевшие хождение в севе-
рном Причерноморье, Археология и история Боспора. t. II, Simferopol 1962, s. 14—18, 45—77.
9 С. M о i s i 1, Ponduri inédite sau putin cunoscuta din Histria, Callatia si Tomi. Studii si cercetari de
numismatica, t. I, 1957, s. 247—284, tabl. I—VII.
10 F. M a n n s, Quelques poids et pesons du Musée de la Flagellation, [w:] Studia hierosolymitana in
onore di P. Bellarmino Bagatti. Jérusalem 1976, s. 81—92.
11 Chr. Blinkenberg, Lindos, Fouilles de l'Acropole 1902—1914, I, Les petits objects. Berlin 1931,
s. 64, 65, 156, 157.
12 G. R. Davidson, The Minor Objects. [w:] Corinth XII. Princeton 1952, s. 203—205, 208, il. 32,
tabl. 94, nr 1580—1582 i 147 c,d.
13 D. M. Robinson, Excavations at Olynthus, Part X, Metal and Minor Miscellaneous Finds. Bal-
timore 1941, s. 447—471, tabl. CXXXVIII—CLII.
14 W. D e о n n a, Le mobilier Délien. Explorations archéologique de Delos, fasc. XVIII, s. 139 i n.
15 T. Wiegand, H. Schrader, Priene. Ergebnisse der Ausgrabungen und Untersuchungen in den
Jahren 1895—1898. Berlin 1904, s. 392—393, il. 520—522.
16 H. Г p a 4, Свинцовые гири из Нимфея. Труды Государственного Эрмитажа, XVII, Ленинград
1976, s. 183—200, il. 1—12.
134
chowie7. Do nowszych opracowań należy rozprawa Czujstowej, poświęcona materiałowi prze-
chowywanemu w muzeach Związku Radzieckiego8 i Moisila — omawiająca odważniki znaj-
dujące się w Gabinecie Numizmatycznym Rumuńskiej Akademii Nauk9. W ostatnich latach
ukazała się rozprawa Mannsa, który opublikował ciężarki wagowe z Musée de la Flagellation10.
Greckie odważniki, odsłaniane niekiedy w dużych ilościach w czasie prac wykopaliskowych,
nie doczekały się dotąd pełnych publikacji. Sami autorzy przyznają niejednokrotnie, że prezen-
tują tylko wybór. Dla przykładu — odważniki z wykopalisk w Lindos, mieszczące się zgodnie
ze stratygrafią częściowo w II tys. p.n.e., częściowo zaś w okresie archaicznym, omówił Blinken-
berg11. Zabytki korynckie z okresu V—III w. p.n.e., jak wskazywał kontekst archeologiczny,
zaprezentowała Davidson12. Ciężarki wagowe odsłonięte w Olincie w kontekście z V—IV w. p.n.e
opublikował Robinson, opatrując opracowanie bogatym materiałem ilustracyjnym, lecz —
jak sam nadmienił — z uwagi na niezgodności w wadze poszczególnych obiektów nie był w stanie
dojść do żadnych ogólniejszych wniosków13. Okresu hellenistycznego dotyczą m.in. znaleziska
na Delos, które częściowo znalazły się w publikacji Deonny14 oraz w Priene, zasygnalizowane
przez Wieganda i Schradera15. Na szczególną uwagę zasługuje opracowanie Gracz, poświęcone
ośmiu ciężarkom wagowym, odkrytym w bosforskim mieście Nimfeum16. Jako kryterium ba-
dawcze wykorzystała ona kontekst znalezisk, cechy typologiczne poszczególnych zabytków,
ich ciężar i dane paleograficzne. Należy podkreślić, że rozprawa zawiera doskonały materiał
ilustracyjny.
7 W. Froehner, Collections du Château de Gołuchów, Antiquités. Paris 1899, s. 192—195.
8Л.И. Чуйстова, Античные и средневековые весовые системы имевшие хождение в севе-
рном Причерноморье, Археология и история Боспора. t. II, Simferopol 1962, s. 14—18, 45—77.
9 С. M о i s i 1, Ponduri inédite sau putin cunoscuta din Histria, Callatia si Tomi. Studii si cercetari de
numismatica, t. I, 1957, s. 247—284, tabl. I—VII.
10 F. M a n n s, Quelques poids et pesons du Musée de la Flagellation, [w:] Studia hierosolymitana in
onore di P. Bellarmino Bagatti. Jérusalem 1976, s. 81—92.
11 Chr. Blinkenberg, Lindos, Fouilles de l'Acropole 1902—1914, I, Les petits objects. Berlin 1931,
s. 64, 65, 156, 157.
12 G. R. Davidson, The Minor Objects. [w:] Corinth XII. Princeton 1952, s. 203—205, 208, il. 32,
tabl. 94, nr 1580—1582 i 147 c,d.
13 D. M. Robinson, Excavations at Olynthus, Part X, Metal and Minor Miscellaneous Finds. Bal-
timore 1941, s. 447—471, tabl. CXXXVIII—CLII.
14 W. D e о n n a, Le mobilier Délien. Explorations archéologique de Delos, fasc. XVIII, s. 139 i n.
15 T. Wiegand, H. Schrader, Priene. Ergebnisse der Ausgrabungen und Untersuchungen in den
Jahren 1895—1898. Berlin 1904, s. 392—393, il. 520—522.
16 H. Г p a 4, Свинцовые гири из Нимфея. Труды Государственного Эрмитажа, XVII, Ленинград
1976, s. 183—200, il. 1—12.
134