DOI Heft:
Część pierwsza
DOI Artikel:Piwkowski, Włodzimierz: Et in Arcadia ego: program Arkadii nieborowskiej na przełomie XVIII/XIX wieku i dzisiaj
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19634#0120
16. J. P. Norblin, Widok z wnętrza Groty Sybilli na ogród,
Muzeum Narodowe w Krakowie, Oddział Czartoryskich,
Album widoków Arkadii inw. 378
XVIII wieku21. W świetle takiej interpretacji zestawienie dwóch pierwszych budowli arkadyjskich
nie jest tylko sentymentalną igraszką kontrastowych form. Tkwi tu głęboka myśl przeciwsta-
wiająca mroczne kolumbarium w ruinach Przybytku Arcykapłana klarownej architekturze
Świątyni, poświęconej bogini władającej naturą, a więc Śmierci — Życiu. Tok takiego rozumo-
wania potwierdza zawieszona — zapewne po śmierci córki Krystyny — spiżowa tablica w Pan-
teonie Świątyni z napisem: Quam rapuit invita mors restituta22. Także umieszczenie własnego
symbolicznego nagrobka księżny na Wyspie Topolowej, znajdującej się tuż za Przybytkiem
Arcykapłana, świadczy, iż ta budowla-ruina była pojmowana jednoznacznie jako symbol nisz-
czącego upływu czasu. W sferze tej ideologii mieści się także umieszczona na północnej ścianie
Przybytku Arcykapłana płaskorzeźba przedstawiająca Nadzieję karmiącą Chimerę uzupełniona
napisem: L'Espérence nourrit une Chimerę et la vie s'éccule23. Ekspresyjne renesansowe hermy
i maszkarony, ołtarz z misą na krew ofiar, urny grobowe, słup cmentarny były to tylko dodatkowe
21 A. Hauser, Filozofia historii sztuki. Warszawa 1970, s. 114 n.
22 ,,Tu odbudowano to, co porwała śmierć przedwczesna".
23 ,,Nadzieja karmi Chimerę, a życie upływa".
116
Muzeum Narodowe w Krakowie, Oddział Czartoryskich,
Album widoków Arkadii inw. 378
XVIII wieku21. W świetle takiej interpretacji zestawienie dwóch pierwszych budowli arkadyjskich
nie jest tylko sentymentalną igraszką kontrastowych form. Tkwi tu głęboka myśl przeciwsta-
wiająca mroczne kolumbarium w ruinach Przybytku Arcykapłana klarownej architekturze
Świątyni, poświęconej bogini władającej naturą, a więc Śmierci — Życiu. Tok takiego rozumo-
wania potwierdza zawieszona — zapewne po śmierci córki Krystyny — spiżowa tablica w Pan-
teonie Świątyni z napisem: Quam rapuit invita mors restituta22. Także umieszczenie własnego
symbolicznego nagrobka księżny na Wyspie Topolowej, znajdującej się tuż za Przybytkiem
Arcykapłana, świadczy, iż ta budowla-ruina była pojmowana jednoznacznie jako symbol nisz-
czącego upływu czasu. W sferze tej ideologii mieści się także umieszczona na północnej ścianie
Przybytku Arcykapłana płaskorzeźba przedstawiająca Nadzieję karmiącą Chimerę uzupełniona
napisem: L'Espérence nourrit une Chimerę et la vie s'éccule23. Ekspresyjne renesansowe hermy
i maszkarony, ołtarz z misą na krew ofiar, urny grobowe, słup cmentarny były to tylko dodatkowe
21 A. Hauser, Filozofia historii sztuki. Warszawa 1970, s. 114 n.
22 ,,Tu odbudowano to, co porwała śmierć przedwczesna".
23 ,,Nadzieja karmi Chimerę, a życie upływa".
116