Muzeum Narodowe <Breslau> [Hrsg.]; Muzeum Śla̜skie <Breslau> [Hrsg.]: Roczniki Sztuki Śląskiej (3.1965)

90

ALICJA KARŁOWSKA-KAMZOWA

Nr 73. SADY DOLNE, pow. jaworski,
woj. wrocławskie

Kościół — L u t s c h (21), t. II, s. 349 wymieniał
resztki średniowiecznych malowideł ściennych na pod-
łuczu tęczy i emporze organowej. Widoczne były
przedstawienia figuralne i fragmenty ornamentalne.

Nr 74. ŚWIDNICA, woj. wrocławskie

Ratusz, sala rady — Lutsch (21), t. II, s. 214
wspomina, że znajdowały się w niej fragmenty malo-
widła przedstawiające króla Zygmunta Luksembur-
skiego (?). Obecnie nie pozostało śladów po tym za-
bytku.

Nr 75. WIEJÓW pod Wrocławiem

Kościół — Dobrowolski (7), s. 178 omawiał
malowidła ścienne z nawy kościelnej. Był to cykl pa-
syjny z następującymi scenami: Sen żony Piłata, Ko-
ronowanie cierniem, Ukrzyżowanie, Zdjęcie z krzy-
ża, Złożenie do grobu, Zmartwychwstanie. Polichro-
mia była gruntownie przemalowana. Wymieniony
autor określał czas powstania dzieła na około połowę
XV wieku. Por. także Bericht des Prov. Konserva-
tors..., IV, 1905/6, s. 35.

WROCŁAW
Nr 76. Katedra, Kaplica mariacka

Istniała polichromia wykonana przez Szymona
z Gniechowic w 2 połowie XIV wieku. Została zama-
lowana w XVII wieku.

We wschodniej części ambitu było widoczne przed-
stawienie św. Wawrzyńca z fundatorem, datowane
na 1430—1440. Uległo zniszczeniu podczas zburzenia
katedry w II wojnie światowej. Wiadomości podają:
Dobrowolski (7), s. 158, Knótel (18), s. 118.

W roku 1874 na sklepieniu jednej z kaplic od
strony południowej odsłonięto malowidła przedstawia-
jące czterech ewangelistów; zostały zatynkowane za-
raz po odnalezieniu ze względu na zły stan zachowa-
nia.

W południowym przedsionku czytelne były reszt-
ki przedstawienia Salvator Mundi, w zachodnim sce-
ny Zwiastowania — wykonane zapewne w końcu XV
wieku.

Na ścianie zewnętrznej, od strony północnej, do
rzeźby św. Jana Chrzciciela domalowano, zapewne
w XV wieku, przedstawienie św. Jadwigi i funda-
tora (?). Po przeciwległej stronie budowli przy rzeź-
bie św. Wincentego znajdowały się malowane przed-
stawienia dwóch diakonów. Wszystkie wymienione
fragmenty polichromii były już w 1882 roku bardzo
słabo widoczne (por. K n o t e 1 (18), s. 92—95).

Nr 77. Kościół św. Barbary

Na sklepieniu, nad wielkim ołtarzem widoczne
było malowidło przedstawiające św. Barbarę; nad
drzwiami zakrystii Hołd Magów (przemalowany); na
wschodniej ścianie północnej empory kościoła sceny
z życia św. Jadwigi; na ścianie północnej Mater Mise-
ricordiae. Wszystkie malowidła wykonane zostały w
pierwszej połowie XV wieku. Uległy zniszczeniu pod-

czas pożaru kościoła w 1945 roku. Malowidła oma-
wiali: Burgemeister (2), s. 4, Dobrowolski
(7), s. 153—156, Frey (11), s. 468, Historia Śląska,
t. I, cz. 2, Wrocław 1961, s. 473.

Nr 78. Kościół NMP na Piasku

S c h u 11 z (o.c, s. 7) podaje, że w opisie Bartło-
mieja Steina z 1512 roku znajdują się wiadomości

0 malowidłach ściennych w kościele NMP na Piasku.
Można przypuszczać, że była to polichromia średnio-
wieczna; została zatynkowana w XVI wieku.

Frey (11), s. 489 omawiając malowidła średnio-
wieczne na Śląsku wspomina o niedawno odsłonię-
tych freskach w klasztorze na Piasku, przedstawia-
jących historię mnichów. Obecnie, po spaleniu w
1945 r. i odbudowaniu budynków klasztornych w
okresie powojennym, nie pozostały żadne ślady tej
polichromii.

Nr 79. Zamek książęcy

W budynku dzisiejszego uniwersytetu w pomiesz-
czeniach sąsiadujących z kościołem św. Macieja były
ongiś widoczne, jak podaje Zeitschritt des Ver. fur
Gesch. u. Altertum Schlesiens, Bd XXXIV s. 284,
malowidła z czasów Karola IV i Zygmunta Luksem-
burczyka.

Nr 80. Dwór biskupi

Brat cysterski Kilian w 1492 roku namalował
portrety i herby 19 królów i 25 biskupów wrocław-
skich. (Mitteilungen der Schlesischen Gesel. f. Volks-
kunde, Bd XX: 1918, s. 97).

Nr 81. Ratusz

We wnętrzach wykonane były w końcu XV wieku
polichromie. Fragmenty ze sali Książęcej i Skarbca
zostały zamalowane podczas restauracji w XIX wieku.
Obecnie pozostałe nikłe ślady figuralnej sceny reli-
gijnej, umieszczone w sieni, i fragmenty w sali ra-
dy — należą do epoki nowożytnej, Knótel (18),
s. 118; Zlat w: Ratusz wrocławski, Wrocław 1958,
s. 228.

Nr 82. Kościół p.w. św. Marii Magdaleny

Burgemeister, o.c, s. 55 wspomina, że przy
odnawianiu kościoła w roku 1890 natrafiono na ślady
barwnych tynków na niektórych partiach ścian i na
kapach sklepiennych, które pochodziły z późnego
średniowiecza. Na łuku tęczowym, na zwornikach

1 w niektórych kaplicach widoczne były ślady malo-
wideł figuralnych. W kaplicy pod wieżą północną za-
chowane były jeszcze sceny chrystologiczne i przed-
stawienie Sądu Ostatecznego, również określone jako
średniowieczne. W kaplicy św. Barbary malowidła
z tego samego czasu odnowiono i przemalowano, po-
zostawiając jedynie oryginalne główne zarysy kompo-
zycji. Pożar kościoła w roku 1945 zniszczył wszystkie
resztki malowideł.