Muzeum Narodowe <Breslau> [Hrsg.]; Muzeum Śla̜skie <Breslau> [Hrsg.]: Roczniki Sztuki Śląskiej (3.1965)

GOTYCKIE MALARSTWO ŚCIENNE NA ŚLĄSKU

89

Nr 62. ZWANO WICE, pow. brzeski, woj. opolskie

Kościół wymieniony w 1376 r. (Neuling, o.c,
s. 290). Informacje o malowidłach w maszynopisie in-
wentaryzacji z okresu II wojny światowej, oraz Kat.
zab. sztuki, t. VII, z. 1, s. 85.

Ponadto Lutsch wymienia zatynkowane średnio-
wieczne malowidła w kościołach następujących miej-
scowości: Namysłów, Nysa — w kościele Św. Jakuba,
Szczepanów, pow. Świdnica, nie znalazłam jednakże
potwierdzenia tych informacji w innych źródłach.

III. MALOWIDŁA ZNISZCZONE

Nr 63. D Z I W I S Z Ó W, pow. jeleniogórski
woj. wrocławskie

Kościół — Lutsch (21), t. III, s. 419—420, poda-
je, że obok okna w zakrystii były widoczne malowi-
dła z przedstawieniem św. Wawrzyńca i innych mę-
czenników. Zalicza ten zabytek do dzieł średniowiecz-
nych i wspomina, że w nawie kościoła zachowane
były dalsze malowidła pod tynkami.

Nr 64. CZERNINA, pow. górowski,
woj. wrocławskie

Kościół — odsłonięto malowidła na ścianie tęczo-
wej od strony nawy przedstawiające Madonnę w man-
dorli ognistej, dwóch św. biskupów i anioły z bande-
rolami. Zostały one przemalowane przed końcem
1912 roku. Obecnie nie istnieją (Bericht d. Prov.
Konservators d. Kunstdenkmaler d. Prov. Schlesien,
IX, 1911/12, s. 32/33, tabl. 2).

Nr 65. STARY GRODKÓW, pow. grodkowski,

woj. opolskie

Kościół p.w. św. Trójcy. Na ścianach, pod póź-
niejszymi tynkami, były widoczne malowidła ścienne,
prawdopodobnie z XV wieku. Na emporze organowej
widoczny fragment sceny Zwiastowania i fragment
cyklu z życia św. Barbary. Lutsch (21), t. IV,
s. 52—53. W okresie powojennym kościół został od-
nowiony, żadnych śladów malowideł nie pozostawio-
no. Por. Pil chowie, o.c, s. 140.

Nr 66. K O Ł A C Z O W, pow. wrocławski,
woj. wrocławskie

Kościół — Lutsch (21), t. II, s. 457 wspomina
o istnieniu średniowiecznych malowideł. Widoczny był
między innymi Veraikon. Całość datuje na przełom
XV i XVI wieku.

Nr 67. LEGNICA, woj. wrocławskie

Kościół p.w. św. Piotra i Pawła, Lutsch (21),
t. III, s. 224 wspomina, że na sklepieniach dwóch ka-
plic od strony północnej widoczne były malowidła
średniowieczne: symbole ewangelistów i wizje św.
Brygidy. Przy odnawianiu kościoła malowidła usu-
nięto.

Nr 68. L U T O M I A, pow. świdnicki woj. wrocławskie

Kościół — Knotel (18), s. 118 wymienia malo-
widła wykonane w ostatniej ćwierci XV wieku, przed-
stawiające Sąd Ostateczny i św. Piotra prowadzącego
zbawionych do nieba. (P i 1 c h o w i e, o.c, s. 91).

Nr 69. NOWY KOŚCIÓŁ, pow. złotoryjski,
woj. wrocławskie

Kościół — obecnie w ruinie, Lutsch (21), t. II,
s. 466 wspomina, że istniały tam średniowieczne ma-
lowidła ścienne.

Nr 70. PACZKÓW, woj. opolskie

Kościół parafialny — Lutsch (21), t. IV, s. 128
wymienia malowidła w południowej nawie bocznej
przedstawiające mieszczanina i herb miasta z datą
1472. Obecnie fragment ten nie istnieje.

Nr 71. PEŁCZNICA, pod Ząbkowicami
woj. wrocławskie

Kościół — Lutsch (21), t. II, s. 255—256 wspomi-
na o dużym cyklu malowideł, który zdobił sklepienie
prezbiterium oraz jego ścianę północną i południową.
Widoczny był szereg przedstawień świętych i ewan-
gelistów oraz cykl chrystologiczny: Zwiastowanie,
Ostatnia wieczerza, Cierniem koronowanie, Ukrzy-
żowanie, Ecce Homo, Mater Dolorosa oraz sceny z Ge-
nesis. W nawie widoczne były przedstawienia św.
Mikołaja i św. Stanisława.

Nr 72. ŚWIĘTO W POLSKI, pow. nyski,
woj. opolskie

Kościół — w prezbiterium odsłonięto malowidła
ilustrujące przedstawienia ze Starego i Nowego Te-
stamentu, które pokrywały wszystkie ściany. Na sku-
tek złego stanu zachowania zostały prawie natychmiast
zatynkowane. Załączony przez A. Hadelta schemat
ilustruje rozmieszczenie przedstawień. Malowidła wy-
kazywały wiele cech analogicznych w zakresie for-
malnym i ikonograficznym z polichromiami w Kałko-
wie i Starym Bielsku. Należą do tak zwanej nyskiej
grupy malowideł, które powstały w ostatniej ćwierci
XIV wieku. Pod wymienioną polichromią znajdowały
się malowidła wcześniejsze, również gotyckie. Malo-
widła w Świętowie omawiali następujący autorzy:
Dobrowolski (7) s. 133—135, Dobrowolski (8),
s. 130 i 135, Hadelt (13), s. 163—164, Ha delt (14),
Ha delt (15), s. 150—154, Frey (11), s. 468, Historia
Śląska, t. I., cz. 1, Wrocław 1960, s. 615, cz. 2., Wro-
cław 1961, s. 473. Kat. zab. sztuki, t. VII, z. 9, s. 190.
Obecnie odsłonięto niewielki fragment malowidła na
północnej ścianie nawy nad sklepieniem. Treści ob-
razu odczytać nie można, rodzaj użytych barw wska-
zuje, że wykonano je zapewne w średniowieczu.

12 — Roczniki Sztuki Śląskiej, III.