Muzeum Narodowe <Breslau> [Hrsg.]; Muzeum Śla̜skie <Breslau> [Hrsg.]: Roczniki Sztuki Śląskiej (10.1976)

128

Anna Ziomecka

Chrystus przed
Piłatem

Chrystus przed
Ukrzyżowa-

l e

Ukrzyżowanie

Biczowanie

Ukrzyżowanie

św. Grzegorz

św. Hiero-
nim

św. Hieronim
na pustyni

św. Łukasz

św. Mateusz

Przedstawienia szafy rzeźbione, skrzydła obustronnie malowane. Drewno,
zaprawa kredowo-klejowa, tempera; złoto płatkowe, srebro płatkowe lase-
rowane; wzory tła uroczystego otwarcia i ram wydobyte w zaprawie. Wymiary
szafy 197 x 154.

Na dolnej listwie ramy data 1498 r., powtórzona w prawej górnej kwaterze
+

awersu, i znak: Z

Brak zwieńczenia i predelli oraz drugiej pary skrzydeł, po której pozostały
tylko zawiasy, brak części palców i rąk postaci; pęknięcia desek tła; srebra
poczerniałe, podobnie malatury na obrazach; widoczne ślady uzupełnień,
zwłaszcza w górnej kwaterze rewersu. Malowidła były odczyszczone z okazji
wystawy w 1926 r. oraz w czasie przechowywania nastawy po wojnie w MNW.

Od 1857 r. był ustawiony na ołtarzu we wschodniej części pd. nawy bocznej Upadek pod krzyżem
kościoła św. Elżbiety. W 1926 r. na wystawie SMP. Po ostatniej wojnie w zbio-
rach MNW (nr inw śr 113) Przedstawienia szafy, predelli, awersów rzeźbione, odwrocia malowane.

Drewno, zaprawa kredowo-klejowa, tempera; złoto płatkowe, srebro płatkowe

Zachowane zawiasy, kserowane srebro na obecnych zewnętrz- las«owane; wtel « ram wewnętrznych wydobyte w zaprawi,. Wymiary

, szafy 163 x 120x 23,5, predella 57X 181,5x40.

nych odwrociach i plastyczne baldachimy w umieszczonych

tam malowidłach wskazują na pierwotne istnienie co najmniej Brak ™itócz<=nia. °be™a Pred<=lla dołączona wtórnie, ubytki w baldachimach;

. . . iii dolna listwa szafy uzupełniona; dodana w późniejszym okresie figurka fun-

drugiej zewnętrznej pary skrzydeł. datora zaginęła w latach sześćdziesiątych bieżącego wieku. Ubytki w war-

Zarówno redakcja tematu — wieloosobowa Kalwaria, jak i typ stwach malarskich.

figur, zwłaszcza nadmiernie wydłużonego i wyprężonego kru- Wed)ug napisUi który ^ mial się znajdować na nastawie, została ona

cyfiksu, zastanawiały dotychczasowych badaczy. LoSSnitzer ufundowana w 1503 r. ze spadku doktora Mikołaja Merbotha z Nysy, kano-

widział tu podobieństwa Z Ukrzyżowaniem Z Miinnerstadt. nika kapituły katedralnej i kolegiaty św. Krzyża oraz kolegiaty Panny Marii

Mayer natomiast, w twardości modelunku, obserwował cechy w G1°s°wi<=. proboszcza kościoła Panny Marii «bdM archidiakona

kolegiaty Grobu sw. w Legnicy, zmarłego 15. iii. 1501 r. Postępowanie spad-

zbliżone do pracowni retabulum Wrocławskich Kuśnierzy. kowe trwało dosyć długo. 27. X. 1502 r. kanonik Jan Scheuerlin, jako egzeku-

Wiese podkreślił, Że również malarza cechuje swoisty Styl i głę- tor testamentu Merbotha, przedstawił kapitule srebrny, pozłacany posąg

boki nasycony koloryt, przyswojony Zapewne W innym Śro- św. Mikołaja, wykonany zgodnie z wolą zmarłego dla katedry, a w następnym

dowisku. Ekstatyczna głowa Św. Jana w Ukrzyżowaniu przy- roku kapitula likwidowa,a *szcze ies° bibliotekę w ilości 240 tomów; postę-

... „ _ . . , . , . , . , « . powanie zamknięto ostatecznie w 1512 r. Chociaż wzmianki w dokumentach

wodziła mu na mysi Grunewalda. Ale widział tu także i re- kapituly nie dotyczyly trypt>kUi zrealizowame posagu św. Mikolaja nastapilo

miniscencje Starszej tradycji miejscowej, mającej SWÓj po- mniej więcej w tym samym czasie, i to potwierdza okres, w którym wypełniano

Czątek W pracowni Poliptyku Świętej Barbary. Pewne zbież- polecenia testamentu. W 1664 r. odnowiono tryptyk, a w 1716 r. został on

ności wykazywało też epitafium Lindenerów, a także Obraz oddany do kościoła w Minkowieach, w 1902 r. przekazany stamtąd do EDM.

, W 1948 r. wypożyczony do ówczesnego Muzeum Si;j.skiego (obecnie MNWr),

z Marią w sukni z kłosów, z dawnych zbiorów KGM. Zlat od ly54 r w ko.ciele św Krzyża_ a od 1968 r w kofcjele Panny Marij na
zwrócił uwagę, że typ historycznego Ukrzyżowania pojawił piasku we Wrocławiu,
się już wcześniej w Zassowie, w Małopolsce; autorka nato-
miast widziała tu ogólniejsze inspiracje, idące z masowo im- Buchner, podając jako rok powstania datę 1505, zwrócił uwa-
portowanych wówczas na północy nastaw niderlandzkich. gę na charakter pejzażu, zestawiając go z dziełami szkoły
Stange ze swej slrony wiązał obrazy z malarskim środo- naddunajskiej (Breu, Cranach). Wiese złączył go z twórcą
wiskiem bamberskim, Mistrza malowanych kwater nastawy Zaśnięcia Marii z kościoła Bożego Ciała, dołączając tu jeszcze
z Hersbruck i Wolfganga Katzheimera. płaskorzeźbę Ostatniej Wieczerzy z Muchoboru. Dettloff
Mistrz wrocławski, 1498 r. podając za Nowakiem mylną datę śmierci fundatora - 1504 r.

— błędnie też podał jego nazwisko; w przeciwieństwie do

Lit.: Luchs i, s. 34, nr 27; Schuitz, Schiesiens Kumticben..., s. 8; Schuitz i, Wiesego uważał mistrza za ucznia twórcy reliefu Świętego

s. 295; Schuitz u, s. 108; Lutsch i, 1.1, s. 233; b. Daun, Vei, s,oss..., s. 186; Jam chrzciciela z Cieszyna Wielkopolskiego, który „nie sta-

Lossnitzer, Veit Sloss..., s. 194, nr 340; Mayer, s. 78, 118, nr 61, 62; Kloss, . .„_,.,.
s. 599; Braune, Wiese, s. 47, nr 99, il. 86-88; Burgcmeister, Grundmann, n3ł na POZlOfflte SWegO mistrza . Zwrócił tez UWagę na me-
cz, ii, s. 98, il. 49; Stange, t. xi, s. 133> ziat, s. 180; Olszewski ii, s. 431; zwykłość koncepcji: pojedyncza postać ze swym atrybutem,

Ziomecka i, s. 150-151; Dobrzeniecki, Debililatlo..., ii. 6, Dobrzeniecki, oraz na pojawienie się tematu OjcÓW Kościoła, „pierwszy...,

nr 83, s. 254-256. później jeszcze powtarzany na Śląsku nowy program ikono-
graficzny", łączący się ze sceną główną. Wskazywał też na po-
wiązania z przedstawieniami tryptyku Zesłania Ducha św.

137. WROCŁAW. z Hassfurtu kolo Bambergu, przypisywanych Wolfgangowi

Kościół katedralny p. w. św. Jana Chrzciciela. Katzheimerowi, z lat 1480—1490, w porównaniu z którymi

Tryptyk Świętego Hieronima. kwatery wrocławskie są już bardziej zaawansowane.