Studia archeologiczne (1.1981)

Prof dr. Kazimierz Michałowski

UDZIAŁ NAUKI POLSKIEJ W STWORZENIU NOWEJ DZIEDZINY AR-
CHEOLOGII-NUBIOLOGIA*

Większość wiadomości archeologicznych dotyczących Nubii,a opar-
tych na źródłach pisanych, początkowo ukazywała Nubię jako pery-
ferium starożytnego Egiptu. Dlatego głównym przedmiotem zaintere-
sowań były badania egiptologiczne nad historią Egiptu, nad rolą i
znaczeniem w Nowym Państwie wicekrólów w Aniba oraz nad okresem
prehistorii tego kraju. Dość wcześnie jednak zaczęto zwracać uwa-
gę także na zagadnienia Nubii okresu chrześcijańskiego i obecnie
wybiły się one na plan pierwszy. Wymienić należy dwie podstawowe
prace, które stanowią sumę naszej wiedzy do czasu przed drugą
wojną światową: pierwsza z nich to JStoriade1lai Nubia Christiana^
U.Monneret de Villard'a wydana w 1958 roku, druga - La^Nubia^JSe^
dioeyąle tegoż samego autora, 4—tomowe dzieło, którego edycję
rozpoczęto jeszcze w 1955 roku, ostatni zaś tom ukazał się w roku
1958 już po śmierci autora. Badania Monneret de Villard*a zwróci-
ły uwagę wprawdzie na może małą podówczas ilość efektownych zna-
lezisk, ale przedłużyły jednak znacznie okres historii Nubii, bo
aż do czasów arabskich. Wielką również zasługą Monneret de Vil-
lard'a było wykorzystanie, w miarę możliwości, wszystkich źródeł
pisarzy arabskich, dotyczących Nubii, a między innymi źródeł bar-

* Referat wygłoszony w Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie
w czasie sem. Historia archeologii i kolekcjonerstwa antycznego
w Polsce w grudniu 1975