Studia archeologiczne (1.1981)

Lidia Winniczuk

NA MARGINESIE KSI^G PEREGRYNACKICH
MACIEJA RYWOCKIEGO*
Pamiętniki, diariusze, reportaże z podróży - jak powiedzieli-
byśmy dzisiaj - były i są zawsze atrakcyjną lekturą, chociaż by
zawierały nie zawsze ścisłe i zgodne z prawdą wiadomości. Ażeby
były nie tylko interesującą, lecz także pożyteczną lekturą, wy-
magają opracowania przez specjalistów, którzy by odszukali praw-
dę i oczyścili tekst z błędów, dając wyczerpujące objaśnienia.
Taką atrakcyjną literaturą są niewątpliwie zapiski, dzienniki
Polaków podróżujących po Włoszech w XVI i w XVII wieku, ale
właśnie te materiały, dostępne i opublikowane, są niedopracowane
w wydaniach, a zasługują na szczegółowe przebadanie. Chodzi w
wielu wypadkach o zidentyfikowanie opisywanych zabytków, a także
o odszukanie źródeł powstawania błędnych informacji. Dotychczas
zajmowali się tymi dziennikami z podróży filologowie klasyczni,
kórych rola ograniczyła się do odczytania tekstu, opublikowania
i zaopatrzenia w skromne komentarze, oraz historycy kultury, dla
których tego rodzaju dokumenty są cennym przyczynkiem do pozna-
nia stosunków polsko-włoskich. Nie zainteresowali się natomiast
tymi tekstami archeologowie śródziemnomorscy, którzy powinni
stać się ogniwem, pośrednikiem pomiędzy filologiem klasycznym a

38 Referat wygłoszony w Uniwersytecie Jagiellońskim na Sesji
naukowej Zakładu Archeologii Śródziemnomorskiej pt. "Dzieje ko-
lekcjonerstwa i Archeologii śródziemnomorskiej w Polsce”w dniach
11-12 XII 1975 r.