Toutain, Jules: De saturni dei in Africa romana cultu (Paris, 1894)

— 120 —

Dum enim cujusque civitatis primores, omnibus hono-
ribus functi, insuper ilamonium perpetuum ambire sole-
bant, humiliores contra, quibus ffidilitatem, qua;sturam,
duumviratum adipisci perraro licebat, pro maximo ho-
nore sacerdotium Saturni habuisse \erisimillimum est.
llli adcultum Romxet Augusti propere converterant; hi
vero, priscorum morum, ut solet, magis studiosi, dei,
quem majores coluerant, aras neque templa relinquere.
voluerunt. Unde factum est ut, in Africse romana? pro-
vinciis, dua? relligiones, quarum unaquseque et deos et
cultum et sacerdotes suos habebat, ex acquo steterint,
altera publica, altera contra plebeia et vulgaris, lurc
Roma in Africam transmissa, Ula indigenarum propria
et cujus origo antiquissima videtur.

VII

Conclusio.

Ex omnibus iis argumentis, qua? supra contuli, con-
stat, mca quidem sententia, numen illud, cui secundo et
lertio p. Chr. sa^culo latinum nomen Saturnus ab ipsis
Afris datum est, multo prius cultum fuisse quam Africa

AnnitU Felix sacerdos) Salur[ni} jwblirus pius vixit... Qiium vero
inler tot, sen votivos, seu sepnlcrales sacerdolum Saturni lilulos hic
noiena sit, inde uqnitnr, mea quideuj senlenlia, pleriiinque nun publicum
fuisse sacerdolium illnd.

9