DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.2182#0161
ΙΟ
20
Si,r λ ii τ ν s. ι4ι
Dedecoroperssationemsirflo tra&atVitr. hocloco, dequosatisprimo uoluminediseruimus. Hesiiicknt
adiumsiontesad occidentem ; hinc siet> quod are<e,simulacraq; Deorum tanquam nasientes Soles mentes
supplicantium iUuminare uidebuntur. Cteterumsi qui Idola, opera homitmm, ligna muta, & dxmones ado-
rabant i» eorum cerimonijs adeo circumjpcssi erant,ut magnisica templa extruerent, quibus externos allice-
rentiprasentesretinerentssihabitu, &gesiu uitam, &mwes;sigratiam,&maiestatemDijs digtiam expri-
mere artisicesIdφrumtentabant:quidmsueriDei,βm£ίorumq;cuUoresφciemus^quaexpreJβotteuerum
Deiculturrii&pietatemmdicabmus.
DeoBiorum,&dntepagmentorum facrarum &dium
rationibus. Qas:VL' ~
Stiorvm autem, & eorum antepagmentorum inxdibus hx iunt rationes, ut primsi
constituantur,quo genere suntfutura:. Genera sunt enim thyromat<»nhxc, Doricumjo-
nicu, Α tticurges. Horutn {ymmetrix Dorici generis conspiciuntur his rationibus,uti co-
rona summa,qua* supra antepagmentum superius imponitur,xque librata sit capitulis sum
miscolumnarum,qii£einpronao fuerint. JLumen autemhypothyriconstitaaturiic,utiqusaltitudo
xdis a pauimentoad lacunaria fuerit, diuidaturin partes tressemis,& ex eis dux partes lumini ualuaru
altitudine constituantur. Hxcautem diuidatur in partes duodecim, & ex eisquinque, & dimidia lati-
tudo luminisfiat in imo, & in sumtno contrahatur, sierit lumen ab imo ad sexdecim pedcs antepag-
menti tertia parte. Sexdecim pedumad 25. iuperior pars luminis contrahatur antepagmenti parte
quarta. Si a pedibus 2 5. ad triginta, summa pars contrahatur antepagmenti parte ostaua. Reliqua
quo altiorasunt,adperpendiculum uidenturopportere collocari. Ipsaautem antepagmenta crassa
nant in frontealtitudihe lutninis parte duodecima, contrahaturq; in summo suar crassitudinis quarta-
decima partc. Supercilij altitudo quanta antepagmcntorum in summa parte erit crassitudo. Cyma-
tium faciendumest antepagmenti fextaparte. proicdura autem quanta est eius crassitudo. Sculpen-
dum est cymatium Lesbium cum astragalo. Supra cymatium, quod crit in supercilio, collocandutn
cst hyperthyron, craisitudine supercilij ,& in eo scalpendum est cytnatium Doricutn, astragalum Le-
sbium sima scaJptura. Corona deinde plana ifiat cum cymatio, proie&ura autem eius erit quanta alti-
■ tudosupercilij,quxsupraantepagmentumimponitur.Dcxtraac sinistra proiefturxsiciuntfacjen-
dx, uti crepidines excurrant, &in ungui ipsa cymatia coniungantur.
"Pnasquamadaliuddeuenjam)necessarium puto- obscura qiudam uocabuladeclarare,qudiasunth&c•
iAntepagmentaythyromata, atticurges, hypothyron,lacunare,supercilium, cymatium Lesbium, & Doricum,
ajlragalus Lesbius,simascalptura,& crepidines. jtntepagmentum igitur α nosiris erte dicuntur,sunt autem
lapidesad utrumque ottij latus dire&i, necdubitohumsinodiuocabulosignisicariquoquelapidemsupradire-
iiosillos ttansuerjum, quod Vitr. innuit, dum dicit. Vti Coronasumma, qu<esupra antepagmentwmsuperius
imponitur. Thyromata,Grscauox,ostiasitnt. ^itticurges quoque aUasrsurpatum uerbwnproatticoTrsore
sh£ltmjUideturq;Cormtbiumintelligereperid,qMdinfinemiuscapiw
ticum, & Doricum. Quoniam trium generutn esse ossia dicit, Dorica, Ionica, & Sittica. & superiori uolu-
4° mine meiitionemsecit^ittic£ basis,qwe poii Vitr. in Doricis operibus est tranflata: qua autetn ratione, igno-
ro. deterum Tlin. quatuor ponit columnartmgenera, inter qtta ^Atticam quadrangularem ponit (ut dixi.)
itaque^itticumgenus ab alijs disimsium uidetur. SedsieripoteSl, ut Cormtbium, quod nihil habetproprmm
pTitter capitulum, ab bocgenere ossij rationem desumpjbrit, quemadmodum α Dorico mutulos, ab Ionico den~
ticulos. Lactmar, quidsthsupra exposui. Lacus enhn efisiatium inter trabes, Lacunare > &$atium & tra-
bemsignisicat > Trabeationem dicimustseu trabeaturtvm. Supercilium id esisuperlimitare, & est lapissifra
antepagmentumsitpenus. Cymatium mdulam signisicat, bodie cimasa, uelgula nominatur α noilris. bo-
rictmcymatittm inoperibusdoricisφmamfettum, eascilicetsorma, quaeflinseriuscoronscymatium. le-
sbium cymatium non uidetur e/se inteUigendum cymatiumscalptura ornatum. non enim hoc ess disirimen ue-
rum inter Doricum, & Lesbitan, nam & Doricum ornaripotest j quare cymatium Doricum non ornametao,sed
5 ° sorma dissetre debet α Lesbio ,&ess quod noiiri cauettwn uocant, velutiscotia desormatum. Cymatium uero
Lesbiumoppositumiquemadmodumin desbriptione ossij Doridiesiuidere littera K. &cymatiumDoricum
littera C. sed aSbragalusLejbiusesitanquamdimidiustorus ornaiussimafcalptura,bassumrileuttmnoflri
dicunt. uulgo enimsimm caprarum nasus dicitur. Crepidines surtt margines, & ornamenta, qua circum oflia
ponuntur ,ide$imembraparua, qu<etranjuersa, &direffacircaantepagmentacurrunt. Hypothymnest
spatium, & uanum, quod aiunt α Vitr. lumen appellatum. J^unc ad Vitruuupr^ceptum. Trimum ejt,utsiia-
mus quo genereoilijutiuelimus. Deinde$iorumgenerad$ingHit.TripUxq;eormigmusmtnilMtI)ori-
cum,ionicum, Mticum. poHmodum ossis Doricisymmetrias docet. aitq; coronam,qn<esupra antepagmentum
superius collocatur, xque libratam esse oportere capitulis columnarum, quasimt in pronao. monetq; qua ra-
tione spatitem asimtma corona aapammeittwn disiribuamus, purtemi^ mam lumini,alteram dat ornamentis ;
60 paxtwiiubetaltitudinemαLacmanbusad pauimntuminpdrtestret,&dimidiam,exhisdnasaltitndini
j; lnminis
20
Si,r λ ii τ ν s. ι4ι
Dedecoroperssationemsirflo tra&atVitr. hocloco, dequosatisprimo uoluminediseruimus. Hesiiicknt
adiumsiontesad occidentem ; hinc siet> quod are<e,simulacraq; Deorum tanquam nasientes Soles mentes
supplicantium iUuminare uidebuntur. Cteterumsi qui Idola, opera homitmm, ligna muta, & dxmones ado-
rabant i» eorum cerimonijs adeo circumjpcssi erant,ut magnisica templa extruerent, quibus externos allice-
rentiprasentesretinerentssihabitu, &gesiu uitam, &mwes;sigratiam,&maiestatemDijs digtiam expri-
mere artisicesIdφrumtentabant:quidmsueriDei,βm£ίorumq;cuUoresφciemus^quaexpreJβotteuerum
Deiculturrii&pietatemmdicabmus.
DeoBiorum,&dntepagmentorum facrarum &dium
rationibus. Qas:VL' ~
Stiorvm autem, & eorum antepagmentorum inxdibus hx iunt rationes, ut primsi
constituantur,quo genere suntfutura:. Genera sunt enim thyromat<»nhxc, Doricumjo-
nicu, Α tticurges. Horutn {ymmetrix Dorici generis conspiciuntur his rationibus,uti co-
rona summa,qua* supra antepagmentum superius imponitur,xque librata sit capitulis sum
miscolumnarum,qii£einpronao fuerint. JLumen autemhypothyriconstitaaturiic,utiqusaltitudo
xdis a pauimentoad lacunaria fuerit, diuidaturin partes tressemis,& ex eis dux partes lumini ualuaru
altitudine constituantur. Hxcautem diuidatur in partes duodecim, & ex eisquinque, & dimidia lati-
tudo luminisfiat in imo, & in sumtno contrahatur, sierit lumen ab imo ad sexdecim pedcs antepag-
menti tertia parte. Sexdecim pedumad 25. iuperior pars luminis contrahatur antepagmenti parte
quarta. Si a pedibus 2 5. ad triginta, summa pars contrahatur antepagmenti parte ostaua. Reliqua
quo altiorasunt,adperpendiculum uidenturopportere collocari. Ipsaautem antepagmenta crassa
nant in frontealtitudihe lutninis parte duodecima, contrahaturq; in summo suar crassitudinis quarta-
decima partc. Supercilij altitudo quanta antepagmcntorum in summa parte erit crassitudo. Cyma-
tium faciendumest antepagmenti fextaparte. proicdura autem quanta est eius crassitudo. Sculpen-
dum est cymatium Lesbium cum astragalo. Supra cymatium, quod crit in supercilio, collocandutn
cst hyperthyron, craisitudine supercilij ,& in eo scalpendum est cytnatium Doricutn, astragalum Le-
sbium sima scaJptura. Corona deinde plana ifiat cum cymatio, proie&ura autem eius erit quanta alti-
■ tudosupercilij,quxsupraantepagmentumimponitur.Dcxtraac sinistra proiefturxsiciuntfacjen-
dx, uti crepidines excurrant, &in ungui ipsa cymatia coniungantur.
"Pnasquamadaliuddeuenjam)necessarium puto- obscura qiudam uocabuladeclarare,qudiasunth&c•
iAntepagmentaythyromata, atticurges, hypothyron,lacunare,supercilium, cymatium Lesbium, & Doricum,
ajlragalus Lesbius,simascalptura,& crepidines. jtntepagmentum igitur α nosiris erte dicuntur,sunt autem
lapidesad utrumque ottij latus dire&i, necdubitohumsinodiuocabulosignisicariquoquelapidemsupradire-
iiosillos ttansuerjum, quod Vitr. innuit, dum dicit. Vti Coronasumma, qu<esupra antepagmentwmsuperius
imponitur. Thyromata,Grscauox,ostiasitnt. ^itticurges quoque aUasrsurpatum uerbwnproatticoTrsore
sh£ltmjUideturq;Cormtbiumintelligereperid,qMdinfinemiuscapiw
ticum, & Doricum. Quoniam trium generutn esse ossia dicit, Dorica, Ionica, & Sittica. & superiori uolu-
4° mine meiitionemsecit^ittic£ basis,qwe poii Vitr. in Doricis operibus est tranflata: qua autetn ratione, igno-
ro. deterum Tlin. quatuor ponit columnartmgenera, inter qtta ^Atticam quadrangularem ponit (ut dixi.)
itaque^itticumgenus ab alijs disimsium uidetur. SedsieripoteSl, ut Cormtbium, quod nihil habetproprmm
pTitter capitulum, ab bocgenere ossij rationem desumpjbrit, quemadmodum α Dorico mutulos, ab Ionico den~
ticulos. Lactmar, quidsthsupra exposui. Lacus enhn efisiatium inter trabes, Lacunare > &$atium & tra-
bemsignisicat > Trabeationem dicimustseu trabeaturtvm. Supercilium id esisuperlimitare, & est lapissifra
antepagmentumsitpenus. Cymatium mdulam signisicat, bodie cimasa, uelgula nominatur α noilris. bo-
rictmcymatittm inoperibusdoricisφmamfettum, eascilicetsorma, quaeflinseriuscoronscymatium. le-
sbium cymatium non uidetur e/se inteUigendum cymatiumscalptura ornatum. non enim hoc ess disirimen ue-
rum inter Doricum, & Lesbitan, nam & Doricum ornaripotest j quare cymatium Doricum non ornametao,sed
5 ° sorma dissetre debet α Lesbio ,&ess quod noiiri cauettwn uocant, velutiscotia desormatum. Cymatium uero
Lesbiumoppositumiquemadmodumin desbriptione ossij Doridiesiuidere littera K. &cymatiumDoricum
littera C. sed aSbragalusLejbiusesitanquamdimidiustorus ornaiussimafcalptura,bassumrileuttmnoflri
dicunt. uulgo enimsimm caprarum nasus dicitur. Crepidines surtt margines, & ornamenta, qua circum oflia
ponuntur ,ide$imembraparua, qu<etranjuersa, &direffacircaantepagmentacurrunt. Hypothymnest
spatium, & uanum, quod aiunt α Vitr. lumen appellatum. J^unc ad Vitruuupr^ceptum. Trimum ejt,utsiia-
mus quo genereoilijutiuelimus. Deinde$iorumgenerad$ingHit.TripUxq;eormigmusmtnilMtI)ori-
cum,ionicum, Mticum. poHmodum ossis Doricisymmetrias docet. aitq; coronam,qn<esupra antepagmentum
superius collocatur, xque libratam esse oportere capitulis columnarum, quasimt in pronao. monetq; qua ra-
tione spatitem asimtma corona aapammeittwn disiribuamus, purtemi^ mam lumini,alteram dat ornamentis ;
60 paxtwiiubetaltitudinemαLacmanbusad pauimntuminpdrtestret,&dimidiam,exhisdnasaltitndini
j; lnminis