DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.2182#0251
sa £3 χ, τ ν s.
&3Ί.
<ίο
ipsasolet asferre: ita & lArchkefti noneSi eopidrwn genera, qwbus oportetutitsmper babarepromptttt
narn ea naiura ipsapr<£siaresokt; natura uero non in omhibus locis mmiagemrat* non enim tthiqueesspui-
uis puteolanus, neque in omnib'4s locis arenxsosjitix, nec csmentorum, nec abieSs, nec sapinorum, nec marr
moris copia,sedaliudalio loco nascitur. utendum autem esi, ubi nonessarenasossitia,ssuuiatica,autmarint
lota. inopite quoquc abietis, aut sapinorum uitabuntur, utendo cuprejja,populo#lmo*pinutut ait libroprimo
cap. ι. item eodem libro cap. $. \I>e ipso autem muro, e qua materiastruatwr, autpersidatur, ideo non φ
prdsiniendum, | .& reliqua, praterea licet natura rerum copias asserat, tamen m dominipoteflate φ eligere
utrumbUuel illis copijsutiuelit. h(ibilenimtArcbitesilo eiiimputandHm,simatmadeest;quaduero^irchi'-
testo tribuitur, & domino, & artisici, ess quod yitr. dicit. . . :
Itaqvε omnium opcrum probationes tnparcico considerantur. idest fabrili subtilitate, magnifi-
centia, & dispositione. cutn magniikenter opus perfe&um aspicieturab omni poteftatc impensa: lau-
dabuntur.cum subtiliterofsicinatoris probabiturexa&io. cumuerouenuilate,proportionibus>&
iymmetrijshabucritauthoritatem, tunc fuerit gloria Archite&i. Harc autem rcsie constituuntur,
cumis &afabiis»& abidiotis patiatur accipere sc consllia. Nanque omnes homines, oonsolun»
Architedi, quod est bonum, ponunt probare, sed inter idiotas, & eos hoc est discrimen, quod idiot»
nisi fastum uidcric, non potcst scire quid futurutn ilt: Archite&us autcm simul animo constituerit»
antequaminceperit,&uenustate,&usu,&decore, qualesitfuturumhabetdefinitum. Quas respri-
uatis a»dificijs utiles putaui,& quemadmodum sit faciendum,quam apertissimepotui,perscripii.
De expolititionibus aute eoru.ut iint clegantes & sine uitijsad uetustate>in scquenti uolumine expona.
ESl in mdisicatione qui dijponit, eii qui operatur, φ qui impenfamsiicit. jircbiteSm difyonit; ossicinator,
seuskber operatur ; dominus hnpensamsacit. Laudatur^irchite£lus,qui uenuflate, usit > & decore disponit,
Laudatur shber quisubtiliter manibus efficit, & operatur. Laudatur,dominus,qui magnisici expendens prA-
ciosas,& amplas copias sitbminissrat. materia igitur domiuum,sorma Jlrcbite&mn, opus drtisicem commen-
dat. magnisictntia α domino, subttlitas ab artisice, dissiositio ab ^ArchiteSo prouemt. maximeautem, & op~
timefortunx eB,si optimus ^Architessus liberalem dominum, &fubtilmsiibrum inuenerit} nam omnis operi
laus in ipsum demum ^ArcbiteSum redundat, qui domino liberalitatem confitluijse, &fahro restt ordinasse
iudicatur. Quare monendw est^rchite8M*utexpertQsquandoqueaudiat,&operarios,&eQrumnoii
temnat consilia, nam quemadmodum non omnis teUus omnids&t, ita non omnis bomo omnia inteUigit. Con-
tentussitjircbiteilus, & se discrimine ab idiota seiungi > qttoi multo ante prouideat, probetq; quodsuturU
Se ett,quamopusuideat.&idht4niliiisifiistumcognoscat. ,( | •..,
ao
i-'J iui^
'HJfe
'. >: ~ a
M•
40
ARCHIXECTVRA
L Ι Β Ε R S Ε Ρ Τ Ι Μ V S.
Φϊ ; λ .•■•.• :-.'■ 'Procemium-*^ • χι jir-er
i;nr•
!■-' ; pmeVi
; c -'>.'. ι-;';
tt l tytudihi ;*:»
■ \-, 3£5«oqa
: ... ".-:' ■.■':■''. -i .• •■■11;•• ' -; •>■:;■:■■■■ . ■" : ;,; • )■ •■.;. , :. ■.',. ■ >••".. ; J v;; ;;• •; _ >
Α1 ores cum sapientcr, tum etiam utilitcrinstituerunt per commentatio•
rutn rclationes cogiuta traderc postcris; uti ca non interirent, sed singulis
ztatibus crescentia uoluminibus edita gradatitn peru.enirent uetustatibus
ad summam dostrinarum subtilitatcm. Itaqucnon mediocres,sed infinit».
sunt his agenda: gratix, qupd non inuidiosi silentes practertniserusit > scd
omnium generum iensus conicriptionibus memoria: tradendos curauo-
runt. Namq;sinonitafecillent, nonpotuiiremusscirc, qua; resinTroia
fuissent gesta:,nec quid Thales, Democritus > Anaxagoras, Xenophanes,
_______„___ _ _ reliquiq;physicisensissent de rerumnatura,quasc|;Socrates,Plato, Ari-
stoteles, Zenon, Epicurus, alijq; Philoiophi, homintbus agenda, uita: terminationes finiuissent, ka
CrcEsus, Alexander, Darius, czteriq; Reges, quas resiaut quibus rationibus gessissent, fuissent notas,
liisi maiorcs prxceptorum comparationibus omnium memorix ad posteritatem commentarijs extu-
lissent. Itaqucquemadmodumhisgrati*suntagend«, siccontra,qui eorutn scripta furantes,prQ
suis prxdicant» sunt uituperandi, quiq; non proprijs cogitationibus nituntur scriptorum, sgd inuidis
tnoribus aliena uiolantcsgloriantur,nonmodosunt rcprchcndendi,scd etiamquia impio morcujr
<ίο *crunt,pcena condcmnandi. Nec taqjen hs rcs non uindicq,t3eturiosmsabantiquisessemcmoran-
y ζ tur
«[o i
&3Ί.
<ίο
ipsasolet asferre: ita & lArchkefti noneSi eopidrwn genera, qwbus oportetutitsmper babarepromptttt
narn ea naiura ipsapr<£siaresokt; natura uero non in omhibus locis mmiagemrat* non enim tthiqueesspui-
uis puteolanus, neque in omnib'4s locis arenxsosjitix, nec csmentorum, nec abieSs, nec sapinorum, nec marr
moris copia,sedaliudalio loco nascitur. utendum autem esi, ubi nonessarenasossitia,ssuuiatica,autmarint
lota. inopite quoquc abietis, aut sapinorum uitabuntur, utendo cuprejja,populo#lmo*pinutut ait libroprimo
cap. ι. item eodem libro cap. $. \I>e ipso autem muro, e qua materiastruatwr, autpersidatur, ideo non φ
prdsiniendum, | .& reliqua, praterea licet natura rerum copias asserat, tamen m dominipoteflate φ eligere
utrumbUuel illis copijsutiuelit. h(ibilenimtArcbitesilo eiiimputandHm,simatmadeest;quaduero^irchi'-
testo tribuitur, & domino, & artisici, ess quod yitr. dicit. . . :
Itaqvε omnium opcrum probationes tnparcico considerantur. idest fabrili subtilitate, magnifi-
centia, & dispositione. cutn magniikenter opus perfe&um aspicieturab omni poteftatc impensa: lau-
dabuntur.cum subtiliterofsicinatoris probabiturexa&io. cumuerouenuilate,proportionibus>&
iymmetrijshabucritauthoritatem, tunc fuerit gloria Archite&i. Harc autem rcsie constituuntur,
cumis &afabiis»& abidiotis patiatur accipere sc consllia. Nanque omnes homines, oonsolun»
Architedi, quod est bonum, ponunt probare, sed inter idiotas, & eos hoc est discrimen, quod idiot»
nisi fastum uidcric, non potcst scire quid futurutn ilt: Archite&us autcm simul animo constituerit»
antequaminceperit,&uenustate,&usu,&decore, qualesitfuturumhabetdefinitum. Quas respri-
uatis a»dificijs utiles putaui,& quemadmodum sit faciendum,quam apertissimepotui,perscripii.
De expolititionibus aute eoru.ut iint clegantes & sine uitijsad uetustate>in scquenti uolumine expona.
ESl in mdisicatione qui dijponit, eii qui operatur, φ qui impenfamsiicit. jircbiteSm difyonit; ossicinator,
seuskber operatur ; dominus hnpensamsacit. Laudatur^irchite£lus,qui uenuflate, usit > & decore disponit,
Laudatur shber quisubtiliter manibus efficit, & operatur. Laudatur,dominus,qui magnisici expendens prA-
ciosas,& amplas copias sitbminissrat. materia igitur domiuum,sorma Jlrcbite&mn, opus drtisicem commen-
dat. magnisictntia α domino, subttlitas ab artisice, dissiositio ab ^ArchiteSo prouemt. maximeautem, & op~
timefortunx eB,si optimus ^Architessus liberalem dominum, &fubtilmsiibrum inuenerit} nam omnis operi
laus in ipsum demum ^ArcbiteSum redundat, qui domino liberalitatem confitluijse, &fahro restt ordinasse
iudicatur. Quare monendw est^rchite8M*utexpertQsquandoqueaudiat,&operarios,&eQrumnoii
temnat consilia, nam quemadmodum non omnis teUus omnids&t, ita non omnis bomo omnia inteUigit. Con-
tentussitjircbiteilus, & se discrimine ab idiota seiungi > qttoi multo ante prouideat, probetq; quodsuturU
Se ett,quamopusuideat.&idht4niliiisifiistumcognoscat. ,( | •..,
ao
i-'J iui^
'HJfe
'. >: ~ a
M•
40
ARCHIXECTVRA
L Ι Β Ε R S Ε Ρ Τ Ι Μ V S.
Φϊ ; λ .•■•.• :-.'■ 'Procemium-*^ • χι jir-er
i;nr•
!■-' ; pmeVi
; c -'>.'. ι-;';
tt l tytudihi ;*:»
■ \-, 3£5«oqa
: ... ".-:' ■.■':■''. -i .• •■■11;•• ' -; •>■:;■:■■■■ . ■" : ;,; • )■ •■.;. , :. ■.',. ■ >••".. ; J v;; ;;• •; _ >
Α1 ores cum sapientcr, tum etiam utilitcrinstituerunt per commentatio•
rutn rclationes cogiuta traderc postcris; uti ca non interirent, sed singulis
ztatibus crescentia uoluminibus edita gradatitn peru.enirent uetustatibus
ad summam dostrinarum subtilitatcm. Itaqucnon mediocres,sed infinit».
sunt his agenda: gratix, qupd non inuidiosi silentes practertniserusit > scd
omnium generum iensus conicriptionibus memoria: tradendos curauo-
runt. Namq;sinonitafecillent, nonpotuiiremusscirc, qua; resinTroia
fuissent gesta:,nec quid Thales, Democritus > Anaxagoras, Xenophanes,
_______„___ _ _ reliquiq;physicisensissent de rerumnatura,quasc|;Socrates,Plato, Ari-
stoteles, Zenon, Epicurus, alijq; Philoiophi, homintbus agenda, uita: terminationes finiuissent, ka
CrcEsus, Alexander, Darius, czteriq; Reges, quas resiaut quibus rationibus gessissent, fuissent notas,
liisi maiorcs prxceptorum comparationibus omnium memorix ad posteritatem commentarijs extu-
lissent. Itaqucquemadmodumhisgrati*suntagend«, siccontra,qui eorutn scripta furantes,prQ
suis prxdicant» sunt uituperandi, quiq; non proprijs cogitationibus nituntur scriptorum, sgd inuidis
tnoribus aliena uiolantcsgloriantur,nonmodosunt rcprchcndendi,scd etiamquia impio morcujr
<ίο *crunt,pcena condcmnandi. Nec taqjen hs rcs non uindicq,t3eturiosmsabantiquisessemcmoran-
y ζ tur
«[o i