DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.2182#0176
M<S
Μ•■ V ITR V VII D.E
ARCHITECTVRA
L Ι Β Ε R QJf Ι Ν Τ V S.
ψγοοεγη'ΐΗπυ.
: \ ■■ .
Vr amplioribus uoluminibusjmperator, ingentj cogitattones, prarceptaq;
explicauerunt, maxitnas,& cgrcgias adieceruntsuis scriptis authoritates:
quodeciam &c.
Quinto libro proamium proponit maxima consideratione dignum. eo mim
resjiondetur multorum qnicssionibus, qui quotidie de Vitr. obloquuntur; nescien-
tes quo qu&que modo ars trattaridebeat. 7<(ps aperte cernimus Vitru.non mo-
do res ( quious de agit) reste > & diligenter perpendijje, sed etiam stbi propo-
suijje omnia conuenientiratione, ac uia docenda tjse. Quis iicn ordinem eiusml-
rtim, mprtueptistradendisperspexit s" Quis non ess rerum ekSionem miratus?
ic
qu& diwsto, quA pars est, quA nonsttsuo loco posita, & cottocata ? quis addet, quis demet de eius praceptia
nibus ? Tsamsi ut jiristarchus, Democritui, ^AriHoxenus, Hippocrates, ac ut alius insua quaq; arteperse
iius non esl loquutus: bis tamen illi usus ess uoctbus, & dissionibus, quas sui temporis mores requirebant,
& eam docendisormam essprosequutus, quam artem tradentesferuare debent. & quoniam non ex mio bxc
sensu elicio, tamen maxime gratim erit ,si qttis diligenter proamium boc legat. de qua re quoque monui le-
Qoresvolumine primo. Docetautem quantum discriminis sit inter biHoriarum ypoematumq; scriptiones,
e&" artium trasiationes. probat docendi dissicultatem, necsinit nos destderare modum siribends artis
Ideo dicit. ...u »
Qyi amplioribus uosuminibus.Imperator,ingehij cogitationes,praceptaq;explicauerunt,maxi- 3°
ma$]& egregias adiecerunt suis scriptis authoritates: cjuod etiam uel in nostris quoque studijs res pa-
tcretur, ut amplificationibus authoritas,& in his preccptis augeretur, scd id non elt quemadmodum.
putatur expeditum.
Sensus ess. posse commode ingtnij cogitationes explicare, &scriberc, nnUa breuitatis necessitate inie&a,
maximxs affert authoritatesscriptoribus. nam cuique integrum esi, & ex animo ample, & copiofescriberet
ornareq; ressiias ad obleSationem legentium, prajertim cum res buiusmodisunt, cumsua nos mrietate, &
iucnnditate alliciant. Sed amplitudo hac noness in omni re trassanda> adeo utputant alij > expedita; namsi
ha esset, non dubitarem, quin meisscriptis authoritas inesset.
Non cnim deArchite&urasicscribitur,& uthistoria;, ut poemata. Toematasuntingenijcogi-
tationes; hiftorix exempla nossrarum astionum. ideo rejpondet ψ uerbis > qux supra posuit \ Ingenij cogi- 4°
tationes,prMcptaq;.\ Deinde osiendit disirimen scribendarum historiarum,& poematum, α trattan•
ia Architestwra.
Historiae persetencntk&ores,habcntenimnouarum rerumuariasexpestationes. Pocma-
ta uerojcarminum metra, & pedes,ac uerborum elegans disposicio, & iententiarum intcr personas, &
uersuumdistin&apronuntiatiosproleftandosensus lcgentium perducit (inc offenia ad summam icri-
ptorum terminationcm. Idautcmin Architeilurxconscriptiunibusnon potelt fieri.
Dele&at hisioria rerttm nouitate, cuius animus nosser ess maxime cupicns,dele£Iando tenet usque insinem.
Dcleilantpoemata manerorumsitauitate, &etiamrerumnouarnm imitatione ; quare & ipsa quoquealli-
cimtaures adaudiendum,& animumad legendian usqueadsumrnam scriptorum terminationem. Sedin
tratlatione dicuius artis, quoniamuerba α necesihate oritaitur, resq; obscurasimt, nulla oblestatioprouemt. S°
Qgpdmtdtomagis in Mcbite&ttra sieri debet, cuius trailatio abdita,& recor.dita tnagis ess. unde di-
cit Yitru,
Id autcmin Architcfturarconscriptionibusnon potest fieri, quod uocabulacx artis proprianc-
ccssitatc conceptajn consueto scrtnonc obijciunt scnsibus obscuritatem.
jlrs omnispropriahabet uocabula,h£canecesiitate, &usu oriu»tur.ignoratur autemususab ijs,quino
didicere, quare obscurittts insensibus necesiano oritur. Oportet enim prius, ( ut aiunt Tbilosophi,) quid no -
mims rerumintettigere, idesiquoquxqueuocabulonominetur. T^cc solum tnuocabulisysedetiaminsormis
dicendipostta ess dissicultas, nec licet in arte tradenda-, in qua breuitas requiritiar, atnplitudinem sermonis,&
circuitus orationis adhibere. niemori* enim inseruiendum est breuitate, & ordine.
Cvm crgo ea pcr se ηύη sint apcrta, ncc pateant in corura consuctudine nomina, tum etiam prx- ίβ
ceptorum
Μ•■ V ITR V VII D.E
ARCHITECTVRA
L Ι Β Ε R QJf Ι Ν Τ V S.
ψγοοεγη'ΐΗπυ.
: \ ■■ .
Vr amplioribus uoluminibusjmperator, ingentj cogitattones, prarceptaq;
explicauerunt, maxitnas,& cgrcgias adieceruntsuis scriptis authoritates:
quodeciam &c.
Quinto libro proamium proponit maxima consideratione dignum. eo mim
resjiondetur multorum qnicssionibus, qui quotidie de Vitr. obloquuntur; nescien-
tes quo qu&que modo ars trattaridebeat. 7<(ps aperte cernimus Vitru.non mo-
do res ( quious de agit) reste > & diligenter perpendijje, sed etiam stbi propo-
suijje omnia conuenientiratione, ac uia docenda tjse. Quis iicn ordinem eiusml-
rtim, mprtueptistradendisperspexit s" Quis non ess rerum ekSionem miratus?
ic
qu& diwsto, quA pars est, quA nonsttsuo loco posita, & cottocata ? quis addet, quis demet de eius praceptia
nibus ? Tsamsi ut jiristarchus, Democritui, ^AriHoxenus, Hippocrates, ac ut alius insua quaq; arteperse
iius non esl loquutus: bis tamen illi usus ess uoctbus, & dissionibus, quas sui temporis mores requirebant,
& eam docendisormam essprosequutus, quam artem tradentesferuare debent. & quoniam non ex mio bxc
sensu elicio, tamen maxime gratim erit ,si qttis diligenter proamium boc legat. de qua re quoque monui le-
Qoresvolumine primo. Docetautem quantum discriminis sit inter biHoriarum ypoematumq; scriptiones,
e&" artium trasiationes. probat docendi dissicultatem, necsinit nos destderare modum siribends artis
Ideo dicit. ...u »
Qyi amplioribus uosuminibus.Imperator,ingehij cogitationes,praceptaq;explicauerunt,maxi- 3°
ma$]& egregias adiecerunt suis scriptis authoritates: cjuod etiam uel in nostris quoque studijs res pa-
tcretur, ut amplificationibus authoritas,& in his preccptis augeretur, scd id non elt quemadmodum.
putatur expeditum.
Sensus ess. posse commode ingtnij cogitationes explicare, &scriberc, nnUa breuitatis necessitate inie&a,
maximxs affert authoritatesscriptoribus. nam cuique integrum esi, & ex animo ample, & copiofescriberet
ornareq; ressiias ad obleSationem legentium, prajertim cum res buiusmodisunt, cumsua nos mrietate, &
iucnnditate alliciant. Sed amplitudo hac noness in omni re trassanda> adeo utputant alij > expedita; namsi
ha esset, non dubitarem, quin meisscriptis authoritas inesset.
Non cnim deArchite&urasicscribitur,& uthistoria;, ut poemata. Toematasuntingenijcogi-
tationes; hiftorix exempla nossrarum astionum. ideo rejpondet ψ uerbis > qux supra posuit \ Ingenij cogi- 4°
tationes,prMcptaq;.\ Deinde osiendit disirimen scribendarum historiarum,& poematum, α trattan•
ia Architestwra.
Historiae persetencntk&ores,habcntenimnouarum rerumuariasexpestationes. Pocma-
ta uerojcarminum metra, & pedes,ac uerborum elegans disposicio, & iententiarum intcr personas, &
uersuumdistin&apronuntiatiosproleftandosensus lcgentium perducit (inc offenia ad summam icri-
ptorum terminationcm. Idautcmin Architeilurxconscriptiunibusnon potelt fieri.
Dele&at hisioria rerttm nouitate, cuius animus nosser ess maxime cupicns,dele£Iando tenet usque insinem.
Dcleilantpoemata manerorumsitauitate, &etiamrerumnouarnm imitatione ; quare & ipsa quoquealli-
cimtaures adaudiendum,& animumad legendian usqueadsumrnam scriptorum terminationem. Sedin
tratlatione dicuius artis, quoniamuerba α necesihate oritaitur, resq; obscurasimt, nulla oblestatioprouemt. S°
Qgpdmtdtomagis in Mcbite&ttra sieri debet, cuius trailatio abdita,& recor.dita tnagis ess. unde di-
cit Yitru,
Id autcmin Architcfturarconscriptionibusnon potest fieri, quod uocabulacx artis proprianc-
ccssitatc conceptajn consueto scrtnonc obijciunt scnsibus obscuritatem.
jlrs omnispropriahabet uocabula,h£canecesiitate, &usu oriu»tur.ignoratur autemususab ijs,quino
didicere, quare obscurittts insensibus necesiano oritur. Oportet enim prius, ( ut aiunt Tbilosophi,) quid no -
mims rerumintettigere, idesiquoquxqueuocabulonominetur. T^cc solum tnuocabulisysedetiaminsormis
dicendipostta ess dissicultas, nec licet in arte tradenda-, in qua breuitas requiritiar, atnplitudinem sermonis,&
circuitus orationis adhibere. niemori* enim inseruiendum est breuitate, & ordine.
Cvm crgo ea pcr se ηύη sint apcrta, ncc pateant in corura consuctudine nomina, tum etiam prx- ίβ
ceptorum