DOI Artikel:
Bersakēs, Friderikos: Tou Athēnēsin Asklēpieou oikēsmata
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14277#0096
64 Τον Α'&ήνησιν Ασκληπιείου οικήματα" υπό Φρ. Βερσάκη.
έκ των πρώτων καί ένος έχ των άλλων, θέλομεν
λάβει δψος 4\ο9. Το ΰψος τούτο ισούται προς το
έξαπλάσιον της κάτω διαμέτρου τοΟ κίονος, όπερ
είναι συνήθως το ΰψος των κιόνων τών άπό του
τέλους τοΟ Ε' μέχρι του Δ' π. Χρ. αιώνος. Γπάρ-
χει λοιπόν τοιαύτη αρμονία μεταξύ απάντων τών
μερών τούτων, ώστε περιττεύει πασα συζήτησις
περί της άκριβείας της συμπληρώσεως.
Μόλις ανέβαινε τις έκ του πρώτου εις τον δεύ-
τερον δροφον είχε προ αύτοΟ τον βόθρον, περί ού
ανωτέρω ώμιλήσαμεν. Ιπάρχουσι δέ έν τω ίερώ
4 σπεΐραι μετά κυκλοτερους πλίνθου έ'χουσαι το
άρμόζον προς τάς κατά χώραν βάσεις του βόθρου.
Δεν είναι άπίθανον δτι αί σπεΐραι αύται προέρχον-
ται έκ τών τεσσάρων κιόνων, οί'τινες έβάσταζον
τήν στέγην του βόθρου. Αί σπεΐραι φέρουσιν εκα-
τέρωθεν λοξάς έντομάς, δεικνύουσας δτι έ'κειντο
επί κυκλοτερους οικοδομήματος, ούτινος τά μετα-
κιόνια έφράσσοντο μέχρι ύψους τίνος δια θωρα-
κείων, προφυλασσόντων εκ της εις τον βόθρον
πτώσεως. Είνε δύσκολον νά όρισθη εάν Ό βόθρος
περίελαμβάνετο ύπο της στοάς ή έμενεν έκτος αυ-
τής, διότι έλλείπουσι τά προς άπόδειξιν άπαιτού-
μενα στοιχεία.
Ή στοά δεν έπεσκευάσθη μόνον κατ' επανάλη-
ψιν έν μεταγενεστέροις χρόνοις, άλλά έπ'ι τών πρώ-
των πιθανώς Ρωμαίων Αυτοκρατόρων μετεσκευά-
σθη ριζικώς, αύξηθέντος του άριθμοΰ τών κιόνων
δι' άλλων λεπτοτέρων καί εχόντων τμήμα κατά
τήν βάσιν άρράβδωτον. Ή μετασκευή εξάγεται εκ
του κατά χώραν κειμένου μεταγενεστέρου κίονος
(ΠΑΕ 1877 19 και ένθάδε είκ. 1), όστις δεν κει-
ται έν τη θέσει τών άρχαιοτέρων, επί της άρμογής
δηλ. τών πλακών του στυλοβάτου, άλλά επί μιας
τούτοον. Ή άπόστασις του άξονος του κίονος από
του άξονος της γωνιαίας τριγλύφου είναι 9'82.
Διαιρουμένης δέ ταύτης διά 4, λαμοάνομεν 2'455
ώς μεταξόνιον. ΤοΟτο χωρεί 20 εις τήν άπόστασιν
μεταξύ τών δύο γωνιαίων τριγλύφων της στοάς.
"Εχομεν λοιπόν 20 μεταξόνια καί 19 κίονας μετά
τών δύο άκρων παραστάδων.
Ή αύξησις του αριθμού τών κιόνων φαίνεται
καί έκ τών επί τοΟ μεταγενεστέρου γείσου είκ.11 ,
12 κύκλων, οίτινες δεν συμπίπτουσι προς το μέ-
σον τών προμόχθων, άλλ' είναι ακανόνιστοι. Διε-
τηρήθησαν λοιπόν καί κατά τήν μετασκευήν αί άρ-
χαιότεραι διαστάσεις του δωρικοου τριγλύφου καί
του. γείσου χωρίς νά συμφωνώσιν οί άξονες τών
κιόνων προς το μέσον τών τριγλύφων. Το αυτό
συνέβη καί κατά τήν επί Νέρωνος μετασκευήν
του λογείου τοΟ έν Αθήναις Διονυσιακοί) θεάτρου.
Διετηρήθη ο άρχαιότερος θριγκός ιτλήν του γείσου,
άντί δέ τούτου άφηρέθη έξ άλλου οικοδομήματος
γεΐσον, έχον περίπου τάς αυτάς διαστάσεις (^ΙινΙ).
1909 205 είκ. 14), καί έτέθη επί του θριγκοΰ μή
έπιτευχθείσης τελείας συμφωνίας μεταξύ τριγλύ-
φων καί προμόχθων. Άλλ ή δυσαρμοστία αύτη
φαίνεται δτι δεν -προσέκρουε προς τάς αισθήσεις
τών κατά τούς χρόνους τούτους ανθρώπων. Διότι
καί ολίγον βραδύτερον επαναλαμβάνεται ή κακό-
τεχνος αύτη έφαρμογή επί της πύλης τοϋ' Βθαίθ.
Ενταύθα έτέθησαν τά λείψανα του ναου του ]\ι-
κίου, επί δέ τοΟ ΘριγκοΟ τό γεΐσον, καθ δμοιον
προς τον προηγούμενον τρόπον. Ούδ' ένταυθα άν-
τιστοιχοΟσιν άκριβώς αί πρόμοχθοι τοΟ γείσου
προς τάς τριγλύφους.
Περί της μετασκευής της στοάς πρβ. καί ΚοΜβτ
ΑΜ 1877 230.
ΆνακεφαλαιοΟντες άναφέρομεν δι ολίγων τά κυ-
οιώτερα στοιχεία, έφ' ών έστηρίχθη ή συμπλή-
ρωσις της στοάς. Εκ τών έπί του στυλοβάτου έγ-
κεχαραγμένων κύκλων (είκ. 3) εχομεν δεδομένον το
μέγεθος της κάτω διαμέτρου τών κιόνων της προ-
σόψεως καί τό μεταξόνιον διάστημα. 'Εκ τούτων
είναι ευ'κολον νά ύπολογισθή κατ άναλογίαν άλ-
λων μνημείων καί ή άνω διάμετρος τών κιόνων
καί νά έξακριβωθή ότι το κιονόκρανον είκ. 13 (ΑΕ
1909 263) προσνέμεται πράγματι εις τούς κίονας
τούτους. Ωσαύτως διευκολύνεται έκ τών δεδομέ-
νων καί Ό προσδιορισμός του ΘριγκοΟ της στοάς έκ
τών έν τώ ίερώ υπαρχόντων. Εξάγεται δηλ. δτι
το τρίγλυφον αύτου' είναι τό άπεικονισθέν είκ. 7.
Ενισχύεται δέ Ό προσδιορισμός ούτος έκ τοΰ πλή-
θους τών τεμαχίων τούτιον, έκ τοΟ τόπου της ευ-
ρέσεως καί έκ τρίτης τινός λεπτομέρειας, ήν θά
άναγράψωμεν κατωτέρω.
Ευρισκομένου τοΟ τριγλύφου έξακριβοΟται ευκό-
λως δτι τό γεΐσον αύτοΟ είναι τό άπεικονισθέν είκ. 10.
Ετνπ. 23-7-13.
έκ των πρώτων καί ένος έχ των άλλων, θέλομεν
λάβει δψος 4\ο9. Το ΰψος τούτο ισούται προς το
έξαπλάσιον της κάτω διαμέτρου τοΟ κίονος, όπερ
είναι συνήθως το ΰψος των κιόνων τών άπό του
τέλους τοΟ Ε' μέχρι του Δ' π. Χρ. αιώνος. Γπάρ-
χει λοιπόν τοιαύτη αρμονία μεταξύ απάντων τών
μερών τούτων, ώστε περιττεύει πασα συζήτησις
περί της άκριβείας της συμπληρώσεως.
Μόλις ανέβαινε τις έκ του πρώτου εις τον δεύ-
τερον δροφον είχε προ αύτοΟ τον βόθρον, περί ού
ανωτέρω ώμιλήσαμεν. Ιπάρχουσι δέ έν τω ίερώ
4 σπεΐραι μετά κυκλοτερους πλίνθου έ'χουσαι το
άρμόζον προς τάς κατά χώραν βάσεις του βόθρου.
Δεν είναι άπίθανον δτι αί σπεΐραι αύται προέρχον-
ται έκ τών τεσσάρων κιόνων, οί'τινες έβάσταζον
τήν στέγην του βόθρου. Αί σπεΐραι φέρουσιν εκα-
τέρωθεν λοξάς έντομάς, δεικνύουσας δτι έ'κειντο
επί κυκλοτερους οικοδομήματος, ούτινος τά μετα-
κιόνια έφράσσοντο μέχρι ύψους τίνος δια θωρα-
κείων, προφυλασσόντων εκ της εις τον βόθρον
πτώσεως. Είνε δύσκολον νά όρισθη εάν Ό βόθρος
περίελαμβάνετο ύπο της στοάς ή έμενεν έκτος αυ-
τής, διότι έλλείπουσι τά προς άπόδειξιν άπαιτού-
μενα στοιχεία.
Ή στοά δεν έπεσκευάσθη μόνον κατ' επανάλη-
ψιν έν μεταγενεστέροις χρόνοις, άλλά έπ'ι τών πρώ-
των πιθανώς Ρωμαίων Αυτοκρατόρων μετεσκευά-
σθη ριζικώς, αύξηθέντος του άριθμοΰ τών κιόνων
δι' άλλων λεπτοτέρων καί εχόντων τμήμα κατά
τήν βάσιν άρράβδωτον. Ή μετασκευή εξάγεται εκ
του κατά χώραν κειμένου μεταγενεστέρου κίονος
(ΠΑΕ 1877 19 και ένθάδε είκ. 1), όστις δεν κει-
ται έν τη θέσει τών άρχαιοτέρων, επί της άρμογής
δηλ. τών πλακών του στυλοβάτου, άλλά επί μιας
τούτοον. Ή άπόστασις του άξονος του κίονος από
του άξονος της γωνιαίας τριγλύφου είναι 9'82.
Διαιρουμένης δέ ταύτης διά 4, λαμοάνομεν 2'455
ώς μεταξόνιον. ΤοΟτο χωρεί 20 εις τήν άπόστασιν
μεταξύ τών δύο γωνιαίων τριγλύφων της στοάς.
"Εχομεν λοιπόν 20 μεταξόνια καί 19 κίονας μετά
τών δύο άκρων παραστάδων.
Ή αύξησις του αριθμού τών κιόνων φαίνεται
καί έκ τών επί τοΟ μεταγενεστέρου γείσου είκ.11 ,
12 κύκλων, οίτινες δεν συμπίπτουσι προς το μέ-
σον τών προμόχθων, άλλ' είναι ακανόνιστοι. Διε-
τηρήθησαν λοιπόν καί κατά τήν μετασκευήν αί άρ-
χαιότεραι διαστάσεις του δωρικοου τριγλύφου καί
του. γείσου χωρίς νά συμφωνώσιν οί άξονες τών
κιόνων προς το μέσον τών τριγλύφων. Το αυτό
συνέβη καί κατά τήν επί Νέρωνος μετασκευήν
του λογείου τοΟ έν Αθήναις Διονυσιακοί) θεάτρου.
Διετηρήθη ο άρχαιότερος θριγκός ιτλήν του γείσου,
άντί δέ τούτου άφηρέθη έξ άλλου οικοδομήματος
γεΐσον, έχον περίπου τάς αυτάς διαστάσεις (^ΙινΙ).
1909 205 είκ. 14), καί έτέθη επί του θριγκοΰ μή
έπιτευχθείσης τελείας συμφωνίας μεταξύ τριγλύ-
φων καί προμόχθων. Άλλ ή δυσαρμοστία αύτη
φαίνεται δτι δεν -προσέκρουε προς τάς αισθήσεις
τών κατά τούς χρόνους τούτους ανθρώπων. Διότι
καί ολίγον βραδύτερον επαναλαμβάνεται ή κακό-
τεχνος αύτη έφαρμογή επί της πύλης τοϋ' Βθαίθ.
Ενταύθα έτέθησαν τά λείψανα του ναου του ]\ι-
κίου, επί δέ τοΟ ΘριγκοΟ τό γεΐσον, καθ δμοιον
προς τον προηγούμενον τρόπον. Ούδ' ένταυθα άν-
τιστοιχοΟσιν άκριβώς αί πρόμοχθοι τοΟ γείσου
προς τάς τριγλύφους.
Περί της μετασκευής της στοάς πρβ. καί ΚοΜβτ
ΑΜ 1877 230.
ΆνακεφαλαιοΟντες άναφέρομεν δι ολίγων τά κυ-
οιώτερα στοιχεία, έφ' ών έστηρίχθη ή συμπλή-
ρωσις της στοάς. Εκ τών έπί του στυλοβάτου έγ-
κεχαραγμένων κύκλων (είκ. 3) εχομεν δεδομένον το
μέγεθος της κάτω διαμέτρου τών κιόνων της προ-
σόψεως καί τό μεταξόνιον διάστημα. 'Εκ τούτων
είναι ευ'κολον νά ύπολογισθή κατ άναλογίαν άλ-
λων μνημείων καί ή άνω διάμετρος τών κιόνων
καί νά έξακριβωθή ότι το κιονόκρανον είκ. 13 (ΑΕ
1909 263) προσνέμεται πράγματι εις τούς κίονας
τούτους. Ωσαύτως διευκολύνεται έκ τών δεδομέ-
νων καί Ό προσδιορισμός του ΘριγκοΟ της στοάς έκ
τών έν τώ ίερώ υπαρχόντων. Εξάγεται δηλ. δτι
το τρίγλυφον αύτου' είναι τό άπεικονισθέν είκ. 7.
Ενισχύεται δέ Ό προσδιορισμός ούτος έκ τοΰ πλή-
θους τών τεμαχίων τούτιον, έκ τοΟ τόπου της ευ-
ρέσεως καί έκ τρίτης τινός λεπτομέρειας, ήν θά
άναγράψωμεν κατωτέρω.
Ευρισκομένου τοΟ τριγλύφου έξακριβοΟται ευκό-
λως δτι τό γεΐσον αύτοΟ είναι τό άπεικονισθέν είκ. 10.
Ετνπ. 23-7-13.