DOI Artikel:
Philadelpheus, Alexandros: Nikopoleōs anaskaphai
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14365#0050
ΑΕ 1918
άρχιτεκτ. μέλη, κίονες, τεμάχια γείσων και κο-
ρωνίδων κλπ. Μεταξύ τούτων ύπάρχουσι κίονες
λεπτοί (δα. 0 20) φέροντες κοχλοειδεΐς ραβδώσεις,
ώς είθιστο παρά βυζαντίνοις. Τοιούτοι ιδίως έ/ρη-
σίμευον προς ύποστήρ ιξιν κιβωρίων, οία έτίθεντο
επί της Άγιας Τραπέζης (πρβ. επί ψηφιδωτού
του Αγ. Γεωργίου, θεσσαλονίκης Καηΐπιαηη
Η&ηοΙ. ά. αΐΐοΐιπδίΐ. ΚιιιΐδΙ σ. 453. είκ. 174).
. Εντός των χωμάτων της βασιλικής έν τω νάρ-
Οηκι ευρέθη μικρόν χαλκοϋν περίαπτον. Τούτο έχει
σχήμα σφαιροειδές πεπιεσμένον, οιον αί ύδροδόχαι
0 » <, ' ή τα κοινώς παγούρια μετά λαιαου έπιατικους καϊ
8; τεμάχια μαρμάρινων όιαοτνλων η φατνωμάτων 1 < Γ ι ! «-««[λ^λ^., λλι
καί φιάλης (καν&άρου). στενού άνωθεν καί δύο λαβάς εκατέρωθεν προς
έξάρτησιν. Το στόμιον άνωθεν φράσσεται δια δι-
μάχια ταύτα εχουσι σχήμα καμπύλον, εξ ού έσω- κλεΐδος έν σχήματι πτηνού. Ή σφαιροειδής κοιλία
θεν σχηματίζεται το κοίλον τής λεκάνης ή φιάλης, του αντικείμενου τούτου ανοίγεται εις δύο κατα-
ήτις έπληρουτο «αγιάσματος», ώς είθισται καί κορύφως κεχωρισμένα και συνηρμοσμένα διά γιγ-
νυν, ιδίως παρά τοις Δυτικοΐς, κατά την είσοδον γλύμων ημίσεα, εχει δε ύψ. 0 053, πλ. 0 03 καί
των ναών αυτών. Τά περιρραντήρια ταύτα, άτινα πάχ· 0 025. (εικ. 9 α) το περίεργον τοΟτο άν-
ήσαν έν χρήσει καί παρά τοις άρχαίοις έθνικοΐς,
εκαλουντο παρά τοις Χριστιανοΐς «κάνθαροι» ή
« τρίδακνα » (βθηίίίβΓδ, οοο[ΐιί11θ8, πρβ. λΥΊύίί
Α. Β. Κ. 234-236, νΐ-νΐί <Τ&ΙιιΊι.).
64 καί 65) Κιονόκρανου δωρικού δύο τεμά-
χια ακριβώς συναρμοζόμενα. Μήκος 052, πλ.
014, ύψ. 0 23. Έπί τούτων φέρεται επιγραφή
εγχάρακτος δι' ελληνικών γραμμάτων έχουσα ώδε:
+ ΕΤΤΙΔΟΥΜΕΤΙΟ
επι Δουμετίο[υ.
66-68) Τρία μαρμάρινα υπέρθυρα ήκρωτη-
' 4 .9: περίαπτα, χαλκά ελ.ασματα και σταυρός /.νχνιας
ριασμένα, ών το έν εχει μήκ. 62, πλ. 0 17 καί καχ μικρ6ν οιδηρονν μαγαιρίδιον.
ύψ. 0 22. Το δεύτερον μήκ. 0 88, πλ. 0 47 καί
ύψ. 0 22, το δε τρίτον: μήκ. 0 30, παχ. 0 23 τικείμενον δεν ήδύνατο νά χρησιμοποιηθή ώς έκ
καί ύψ. 0 30. τής κατασκευής αΰτου προς διατήρησιν ύγροΟ,
Έπί τούτων φέρεται άνάγλυπτος σταυρός ίσο- ώστε συμπεραίνω δτι θά έχρησίμευεν προς διαφύ-
σκελής λίαν έπιμεμελημένης εργασίας. Λαςιν τιμίου ξύλου ή τίνος τοιούτου πολυτίμου
69-72) Φατνωμάτων η διαστύλων μαρμα- λειψάνου, θά ήτο δε περίαπτον (φυλακτό ή χαϊ-
ρίνων τεμάχια τέσσαρα, έφ' ών εντός τετραγώνων μαλί), άν καί ή ύπαρξις άνωθεν στομίου καθίστα
πλαισίων (καλυμματίων) παρίστανται άνάγλυπτοι καί τήν έρμηνείαν ταύτην λίαν προβληματικήν.
ρόδακες, κράνος όωμα'ίκον κλπ. (είκ. 8, ββ γγ). Έν τινι δέ γωνία του νάρθηκος άνευρέθησαν
Αί διαστάσεις τοΟ τελευταίου τούτου τεμαχίου πέρυσι τέσσαρα χαλκά ελάσματα καί χαλκούς σταυ-
εχουσιν ώδε μήκ. 044, πλ. 0 32, πάχ. 0 105. ρός (ύψ. 0 055). Τά χαλκά ταύτα έλάσματά είσι
Έκτος τών άνωτέρω ευρέθησαν πλείστα έ'τι πεπλατυσμένα καί καμπύλα, άπολήγουσι δ εις
11 9 18
άρχιτεκτ. μέλη, κίονες, τεμάχια γείσων και κο-
ρωνίδων κλπ. Μεταξύ τούτων ύπάρχουσι κίονες
λεπτοί (δα. 0 20) φέροντες κοχλοειδεΐς ραβδώσεις,
ώς είθιστο παρά βυζαντίνοις. Τοιούτοι ιδίως έ/ρη-
σίμευον προς ύποστήρ ιξιν κιβωρίων, οία έτίθεντο
επί της Άγιας Τραπέζης (πρβ. επί ψηφιδωτού
του Αγ. Γεωργίου, θεσσαλονίκης Καηΐπιαηη
Η&ηοΙ. ά. αΐΐοΐιπδίΐ. ΚιιιΐδΙ σ. 453. είκ. 174).
. Εντός των χωμάτων της βασιλικής έν τω νάρ-
Οηκι ευρέθη μικρόν χαλκοϋν περίαπτον. Τούτο έχει
σχήμα σφαιροειδές πεπιεσμένον, οιον αί ύδροδόχαι
0 » <, ' ή τα κοινώς παγούρια μετά λαιαου έπιατικους καϊ
8; τεμάχια μαρμάρινων όιαοτνλων η φατνωμάτων 1 < Γ ι ! «-««[λ^λ^., λλι
καί φιάλης (καν&άρου). στενού άνωθεν καί δύο λαβάς εκατέρωθεν προς
έξάρτησιν. Το στόμιον άνωθεν φράσσεται δια δι-
μάχια ταύτα εχουσι σχήμα καμπύλον, εξ ού έσω- κλεΐδος έν σχήματι πτηνού. Ή σφαιροειδής κοιλία
θεν σχηματίζεται το κοίλον τής λεκάνης ή φιάλης, του αντικείμενου τούτου ανοίγεται εις δύο κατα-
ήτις έπληρουτο «αγιάσματος», ώς είθισται καί κορύφως κεχωρισμένα και συνηρμοσμένα διά γιγ-
νυν, ιδίως παρά τοις Δυτικοΐς, κατά την είσοδον γλύμων ημίσεα, εχει δε ύψ. 0 053, πλ. 0 03 καί
των ναών αυτών. Τά περιρραντήρια ταύτα, άτινα πάχ· 0 025. (εικ. 9 α) το περίεργον τοΟτο άν-
ήσαν έν χρήσει καί παρά τοις άρχαίοις έθνικοΐς,
εκαλουντο παρά τοις Χριστιανοΐς «κάνθαροι» ή
« τρίδακνα » (βθηίίίβΓδ, οοο[ΐιί11θ8, πρβ. λΥΊύίί
Α. Β. Κ. 234-236, νΐ-νΐί <Τ&ΙιιΊι.).
64 καί 65) Κιονόκρανου δωρικού δύο τεμά-
χια ακριβώς συναρμοζόμενα. Μήκος 052, πλ.
014, ύψ. 0 23. Έπί τούτων φέρεται επιγραφή
εγχάρακτος δι' ελληνικών γραμμάτων έχουσα ώδε:
+ ΕΤΤΙΔΟΥΜΕΤΙΟ
επι Δουμετίο[υ.
66-68) Τρία μαρμάρινα υπέρθυρα ήκρωτη-
' 4 .9: περίαπτα, χαλκά ελ.ασματα και σταυρός /.νχνιας
ριασμένα, ών το έν εχει μήκ. 62, πλ. 0 17 καί καχ μικρ6ν οιδηρονν μαγαιρίδιον.
ύψ. 0 22. Το δεύτερον μήκ. 0 88, πλ. 0 47 καί
ύψ. 0 22, το δε τρίτον: μήκ. 0 30, παχ. 0 23 τικείμενον δεν ήδύνατο νά χρησιμοποιηθή ώς έκ
καί ύψ. 0 30. τής κατασκευής αΰτου προς διατήρησιν ύγροΟ,
Έπί τούτων φέρεται άνάγλυπτος σταυρός ίσο- ώστε συμπεραίνω δτι θά έχρησίμευεν προς διαφύ-
σκελής λίαν έπιμεμελημένης εργασίας. Λαςιν τιμίου ξύλου ή τίνος τοιούτου πολυτίμου
69-72) Φατνωμάτων η διαστύλων μαρμα- λειψάνου, θά ήτο δε περίαπτον (φυλακτό ή χαϊ-
ρίνων τεμάχια τέσσαρα, έφ' ών εντός τετραγώνων μαλί), άν καί ή ύπαρξις άνωθεν στομίου καθίστα
πλαισίων (καλυμματίων) παρίστανται άνάγλυπτοι καί τήν έρμηνείαν ταύτην λίαν προβληματικήν.
ρόδακες, κράνος όωμα'ίκον κλπ. (είκ. 8, ββ γγ). Έν τινι δέ γωνία του νάρθηκος άνευρέθησαν
Αί διαστάσεις τοΟ τελευταίου τούτου τεμαχίου πέρυσι τέσσαρα χαλκά ελάσματα καί χαλκούς σταυ-
εχουσιν ώδε μήκ. 044, πλ. 0 32, πάχ. 0 105. ρός (ύψ. 0 055). Τά χαλκά ταύτα έλάσματά είσι
Έκτος τών άνωτέρω ευρέθησαν πλείστα έ'τι πεπλατυσμένα καί καμπύλα, άπολήγουσι δ εις
11 9 18