197 De omni agro deſerto, &c.Titlv
aun excepti in fin&
de temp in integ reſti lfi.
ex qui cau. in integ.
roti lfin & f demin. l.
interdum. Et no,quod
ipſo iure non currit an-
nus, aliàs? daretur re-
ſtitutio:vt ffde minorl.
auxilium niſi in caſuf-
ex quibus cauſ. ma. l. ſi
qua. AccvRs.
a Eraquatores. hoe
Perone ve in ru.
at diſeuſſor poreſt di-
ti, qui quarit dominos
pro pradis deſertis, &
quarit quis ſit idoneus:
& etiam fideiuſſor: vej.
vt lecat fund. lj. 2. Vel
die,ves. in rub.
S Vel gratie, omittẽ-
do, vel male adquan-
do: & ſic eſt lata é cul-
pa, qua dolo quipara-
tur: ve fde ſuſpect tut.
l impuberibua. j. &j.
de eouatie ſand paril.
lacuit. in fine.
e Bonorum ſic j de di-
gnit.l. iudices. & le quo-
tiens.
d’ In quadruplum.
coutr ſfpr de ateraor.
tributlj Sed hîc duplú
fiſeus accipit de hoc
quadruplo: vt argum.
Sde adſeſ lii.2. Vel die
de alio officio. Vel hic
accepit, vt ſibi demere-
tur, & alij adderetur:
vt ſuprà, l qui grauatos.
& ſie ſoluetur illi, ob
cuius malum accepit:
vt arg fde calumnl. &
generaliter.S finali. Item
contrà in Authen vt iu-
die ſine quoquo ſuffra. S.
aeſaeep in p e e vi
maior imponitur pœ-
na. Sed in alio officio
hic dicit: & facit ſuprà
ad legem Iuliam repe-
tundarum. l. & ſie S.de
pœnis.l. ſancimus.
(Et nota quod aut
ab officiali hic accipi-
tur, & ſecurus fit ſex
menſibus: vt hic ſequi-
tur &non preſtat quie-
quam pro preterito tẽ-
porevt hit, & infra, tit.
j.l. locorum & infra de
fund rei priuat. l. fina, in
fine. & ſuprà de fide in-
ſtrumento. & iure haſta
fiſe. l. finali aut ſua au-
ctoritate accepit, & tuc
iennio: vt infrà titul. j.
l qui agros contrà. Et
praſtat pro præterito
tempore ſieut ſi accipe-
ret à priuatorut ſupr ſi-
ne eoiſl qu&u ſdeiſi-
blica l imperatores. qua
ſunt contrà Item facits.
de inoffic, teſtamentol. ſi
quis in ſuo. Sed argum.
contras de fabr. Liure.
& de offic proconſii.
APud eun l eli-
qua ver téporis.
Hoc cûm fiſcus vendit.
Aliud enim eſt, cú pri-
uatus vẽdit ſme cenſvel
reliql. 2. Vide ibi ſeri-
pta CVIACIVS.
eSObligatam. Hîe not.
tolli hypothecariam d
ſex menſibus:vt & red-
v1. Impp. ARCADIVS, & HoNOx Ivs
AA. EuſebioP.P.
Eræquatores ?, ac diſcuſſo-
Pere uinreurerint culpa ne-
gligentiæ, vel gratie b, non ſo-
lum bonorum’e iacturam: ve-
rumetiam annonarum in qua-
druplum d mulctam ſubire de-
bebunt: ca verô quæ in dam-
num prouincialium fuerunt ac-
cepiſſe conuicti, in quadruplum
cogentur exoluere. Dat.IV.Xal.
Apr. Med. Arcadio, & Honorio
IIl. AA. Coss.
V11. Impp. HNORrvs, & TtoDo-
SIVs AA. Sebaſtiano Comiti
primi ordinis *.
APud eum poſſeſio fima
permaneat, cui cam à per-
æquatore ſemel traditam fuiſſe
conſtiterit: reliqua verô tempo-
ris anteacti à nouo domino fi-
ſcum poſtulare non patimur, ne
alterius culpa alter incipiat ſub-
iacere diſpendio. Si quis verô
priuatus aut obligatam e ſibi
poſſeſſionem, que deſerta vſque
nunc permanſit; aut ex aliquo
titulo deberi ſibi iure confirmat:
allegationes ſuas ſine mora f
vel per ſe, vel per aliam perſo-
nam legibus ordinatam mani-
feſtate debebit: ita vt ſi quita-
tis ratione ſuadente ad petito-
rem fuerit tranſlata poſſeſſio: is,
qui à peræquatore eam ſuſce-
perit, rei melioratæ ſuſceptis
ſubleuetur expenſis s. Verum
ne ſub ſpecie litis donationes
ſemel conſtitutæ turbentur, ſex
menſium ſpatium cenſemus
debere ſeruaritintra quod is, qui
putat ſibi rem probabili ratio-
ne competere, debitas exerceat
actiones. Quod ſi tempus ad-
ſcriptum ſilentio fuerit inter-
ueniente trãſactum, nullum pe
nitus repetendi volumus eſſe
principium. Quod ſi quisi ex eo
tempore, quo peræquator pra-
dium alicui addicit, de ſuo iure
vel per ſe, vel per homines ſuos
non crediderit actitandum, ſex
menſium curriculis euolutis, in
perpetuum conquieſcat. Dat.
Prid.Id. Mart. Rauennæ, Hono-
rio XI. & Conſtantio II. Coss.
DE OMNI AGRO DE.
ſerto l, & quando ſteriles l fertili-
bus imponuntur m.
TITVLVS LVIII.
Non idem eſt deſertum, & derelictum.
Derelictum occupantis fit: deſertum non
item.l. 8.h.t. Vſucapitur tamen biennio.
Deſertum eſt, quod incultum, & ſquali-
dum eſt Quod ſequitur, & quando ſte-
riles fertilibus imponuntur, idem eſt
ac ſi diceret, e aat. CvAC.
Cod. lib. poſt.
Pradia deſerta decurionibus lo-
ci, cui ſubſunt, aſſignari debẽt cum
immunitate triẽni, & ſi inſufficiẽ-
tes ſunt ad dicta onera ſupportan-
da, debent diuidi, & poſſeſſionibus
fertilibus adſignari. BART.
1. Imp. CONsNNTINvs A.
Vm diuus Aurelia-
nus parens noſter
ciuitatum ordinesn
pro deſertis poſſeſ-
ſionibus iuſſerit cõ-
ueniri, & pro his fundis, qui
inuenire dominos non potue-
runt, quosr prxceperamus ea-
rumdem poſſeſſionum triennij
immunitate percepta, de ſolen-
nibus ſarisfacere: ſerua-
to hoc tenore præcipimus vt
ſi conſtiterit ad ſuſcipiendas
eaſdem poſſeſſiones ordines
minus idoncos eſſe, eorundem
agrorum onera poſſeſſionibusſ,
& territoriis, diuidatur ac-
cepta.
Poſſidens fundos ſteriles, & fer-
tiles tributarios, ſi alienat fertiles,
& ob hoc efficitur non ſoluendo:te-
netur ad tributa fertilium, ſteri-
lium emptor. BART.
11. IDEM A.5
S quis ab emplyteutieario,
leu patrimoniali poſſeſſore
priuati t iuris quidpiam com-
parauerit, cuius u ubſtantia a¬
lias poſſeſſiones ſuſtentare con-
ſueuerat, & ſucciſis quaſi qua-
rundam virium neruis*, reli-
qua r labuntur, earum poſſeſſio-
num onera ſubiturus eſt, qu
penes diſtractorem inopem
inutiles permanebunt. Dat. VIII.
Id. Decemb. Theſſa. Fliciano,
& Tit. Coss.
Accedentes prædia deſerta cum
immunitate trienni, debent caue-
l A. . 2... 1A .... 1. E
re idone, quod dicta prædia nõ re-
linquent cum damno reipublicæ.
BAT.
II1. Impp. VALENTINIANvS, &
VALENe AA. ad Mamer-
tium PP.
Vicunque deſerta prædia
eruerint y ſub certa im-
munitate ad poſſeſſionem im-
petratorum non prius ſinan-
tur accedere, quàm vel fideiuſ-
ſoribus idoneis periculo curia-
lium datis, vel fundis patrimo-
nij ſui maxime vtilibus obliga-
tis, idonea cautione z firmaue-
rint ſuſceptam à ſe poſſeſſio-
nem nullo detrimento publico
relinquendam.
iij.
hibitori
198
ria: aliàs centum
annis vt S. de ſacroecel.
l vt inter diuinum aliàs
aliter:vr no.s. de praſcr.
xx. an.
t. l eum nouiſſimi.
in princ.
f ( Mor
ra. magna. Et
not. fieri ſine ? mora,
uod fit intra ſex men-
ſes:aliàs intra quatuor
menſe!
s:veff. de iud. lſi
debitori. AcCVRSIvS.
gJ Expenſis. per exce-
ptionem ad quodS. de
euit l. ſuper hoc eſt bo-
næ fieri poſſeſſor: vtff.
de acq.
poſſl, iuſte.
hJ Donationts Ldatio-
nes facte in nouum do-
minum, & facit j.tit. j.
l. locorum.
A Sex menſium ſpa-
tium.
mẽſes
norio
Tribonianus 4.
ad duos ab Ho-
, & Theodoſio
tributos addidit. Vide
cap.28
IACI
de praſcript. Cv-
VS.
iJJQuod ſi quis. id eſt.
quia, ne videatur repli-
cari idem.
xDE
OMNI A¬
gro deſerto, & quãdo
ſteriles fertilibus im-
pon
untur.
De cenſibus, & perſo-
cenſui, dixitenune de pra-
diss ex quibus cenſus per-
cipitur JEt dicit, quod
nis eorum, qui praſunt
ager relinquitur ob ſteri-
litate, & aliquando da-
tur à
cer
Je
peraquatore, vel
ſitore nous poſſeſſori:vt
le fund patr.l. ſi quis
à prioribus. Aliquande
nouus poſſidet auctoritate
ſuavt j eod.l. viij. Ali-
quando traditur à prin-
cipervt
Jeo l.fi.
IJ Storiles. i, quãdoſte-
riles fundi ſuſcepti ferti-
libus compenſantur vej.
l.v.
m J Imponuntur. i. ad-
iunguntur.
n Vm diuus. Or-
dines. i. decurio-
nes, vtpote ditiores:
quod dic, vt Jeol quiſ-
quis.
OJEt.
pro, id eſt.
PSQuos ordines.
q Solennibus tributis.
rJTenore i immunita-
te triennij. Sed contrà,
rum.&
Jeo-l. quicunqueS. cate-
Sillos.
ſ5 Poſſeſſionibab aliise
qui non ſunt curiales.
yS Et
territoriis. Hoc
loco: vt in l.vlt. Je. Ter-
ritoria
agros priuatos
vocãt Impp: aliãs tamẽ
eſt vniuerſitas agror.
CVIAC.
S
I quis.JPriuati. ſ
Ceſaris.
uJ Cuius. alienati.
x Reliqua, quæ ei re-
manſerant, vepote non
ſufficiẽt
& facit
1Q
rerẽtur
tia pro expenſis.
Sde deb cil lfi.
Vicunque. JMe-
ruerint i vt me-
impetrauerint.
z Idonea cautione. cû
fideiuſſore, vel pigno-
G 2
res
aun excepti in fin&
de temp in integ reſti lfi.
ex qui cau. in integ.
roti lfin & f demin. l.
interdum. Et no,quod
ipſo iure non currit an-
nus, aliàs? daretur re-
ſtitutio:vt ffde minorl.
auxilium niſi in caſuf-
ex quibus cauſ. ma. l. ſi
qua. AccvRs.
a Eraquatores. hoe
Perone ve in ru.
at diſeuſſor poreſt di-
ti, qui quarit dominos
pro pradis deſertis, &
quarit quis ſit idoneus:
& etiam fideiuſſor: vej.
vt lecat fund. lj. 2. Vel
die,ves. in rub.
S Vel gratie, omittẽ-
do, vel male adquan-
do: & ſic eſt lata é cul-
pa, qua dolo quipara-
tur: ve fde ſuſpect tut.
l impuberibua. j. &j.
de eouatie ſand paril.
lacuit. in fine.
e Bonorum ſic j de di-
gnit.l. iudices. & le quo-
tiens.
d’ In quadruplum.
coutr ſfpr de ateraor.
tributlj Sed hîc duplú
fiſeus accipit de hoc
quadruplo: vt argum.
Sde adſeſ lii.2. Vel die
de alio officio. Vel hic
accepit, vt ſibi demere-
tur, & alij adderetur:
vt ſuprà, l qui grauatos.
& ſie ſoluetur illi, ob
cuius malum accepit:
vt arg fde calumnl. &
generaliter.S finali. Item
contrà in Authen vt iu-
die ſine quoquo ſuffra. S.
aeſaeep in p e e vi
maior imponitur pœ-
na. Sed in alio officio
hic dicit: & facit ſuprà
ad legem Iuliam repe-
tundarum. l. & ſie S.de
pœnis.l. ſancimus.
(Et nota quod aut
ab officiali hic accipi-
tur, & ſecurus fit ſex
menſibus: vt hic ſequi-
tur &non preſtat quie-
quam pro preterito tẽ-
porevt hit, & infra, tit.
j.l. locorum & infra de
fund rei priuat. l. fina, in
fine. & ſuprà de fide in-
ſtrumento. & iure haſta
fiſe. l. finali aut ſua au-
ctoritate accepit, & tuc
iennio: vt infrà titul. j.
l qui agros contrà. Et
praſtat pro præterito
tempore ſieut ſi accipe-
ret à priuatorut ſupr ſi-
ne eoiſl qu&u ſdeiſi-
blica l imperatores. qua
ſunt contrà Item facits.
de inoffic, teſtamentol. ſi
quis in ſuo. Sed argum.
contras de fabr. Liure.
& de offic proconſii.
APud eun l eli-
qua ver téporis.
Hoc cûm fiſcus vendit.
Aliud enim eſt, cú pri-
uatus vẽdit ſme cenſvel
reliql. 2. Vide ibi ſeri-
pta CVIACIVS.
eSObligatam. Hîe not.
tolli hypothecariam d
ſex menſibus:vt & red-
v1. Impp. ARCADIVS, & HoNOx Ivs
AA. EuſebioP.P.
Eræquatores ?, ac diſcuſſo-
Pere uinreurerint culpa ne-
gligentiæ, vel gratie b, non ſo-
lum bonorum’e iacturam: ve-
rumetiam annonarum in qua-
druplum d mulctam ſubire de-
bebunt: ca verô quæ in dam-
num prouincialium fuerunt ac-
cepiſſe conuicti, in quadruplum
cogentur exoluere. Dat.IV.Xal.
Apr. Med. Arcadio, & Honorio
IIl. AA. Coss.
V11. Impp. HNORrvs, & TtoDo-
SIVs AA. Sebaſtiano Comiti
primi ordinis *.
APud eum poſſeſio fima
permaneat, cui cam à per-
æquatore ſemel traditam fuiſſe
conſtiterit: reliqua verô tempo-
ris anteacti à nouo domino fi-
ſcum poſtulare non patimur, ne
alterius culpa alter incipiat ſub-
iacere diſpendio. Si quis verô
priuatus aut obligatam e ſibi
poſſeſſionem, que deſerta vſque
nunc permanſit; aut ex aliquo
titulo deberi ſibi iure confirmat:
allegationes ſuas ſine mora f
vel per ſe, vel per aliam perſo-
nam legibus ordinatam mani-
feſtate debebit: ita vt ſi quita-
tis ratione ſuadente ad petito-
rem fuerit tranſlata poſſeſſio: is,
qui à peræquatore eam ſuſce-
perit, rei melioratæ ſuſceptis
ſubleuetur expenſis s. Verum
ne ſub ſpecie litis donationes
ſemel conſtitutæ turbentur, ſex
menſium ſpatium cenſemus
debere ſeruaritintra quod is, qui
putat ſibi rem probabili ratio-
ne competere, debitas exerceat
actiones. Quod ſi tempus ad-
ſcriptum ſilentio fuerit inter-
ueniente trãſactum, nullum pe
nitus repetendi volumus eſſe
principium. Quod ſi quisi ex eo
tempore, quo peræquator pra-
dium alicui addicit, de ſuo iure
vel per ſe, vel per homines ſuos
non crediderit actitandum, ſex
menſium curriculis euolutis, in
perpetuum conquieſcat. Dat.
Prid.Id. Mart. Rauennæ, Hono-
rio XI. & Conſtantio II. Coss.
DE OMNI AGRO DE.
ſerto l, & quando ſteriles l fertili-
bus imponuntur m.
TITVLVS LVIII.
Non idem eſt deſertum, & derelictum.
Derelictum occupantis fit: deſertum non
item.l. 8.h.t. Vſucapitur tamen biennio.
Deſertum eſt, quod incultum, & ſquali-
dum eſt Quod ſequitur, & quando ſte-
riles fertilibus imponuntur, idem eſt
ac ſi diceret, e aat. CvAC.
Cod. lib. poſt.
Pradia deſerta decurionibus lo-
ci, cui ſubſunt, aſſignari debẽt cum
immunitate triẽni, & ſi inſufficiẽ-
tes ſunt ad dicta onera ſupportan-
da, debent diuidi, & poſſeſſionibus
fertilibus adſignari. BART.
1. Imp. CONsNNTINvs A.
Vm diuus Aurelia-
nus parens noſter
ciuitatum ordinesn
pro deſertis poſſeſ-
ſionibus iuſſerit cõ-
ueniri, & pro his fundis, qui
inuenire dominos non potue-
runt, quosr prxceperamus ea-
rumdem poſſeſſionum triennij
immunitate percepta, de ſolen-
nibus ſarisfacere: ſerua-
to hoc tenore præcipimus vt
ſi conſtiterit ad ſuſcipiendas
eaſdem poſſeſſiones ordines
minus idoncos eſſe, eorundem
agrorum onera poſſeſſionibusſ,
& territoriis, diuidatur ac-
cepta.
Poſſidens fundos ſteriles, & fer-
tiles tributarios, ſi alienat fertiles,
& ob hoc efficitur non ſoluendo:te-
netur ad tributa fertilium, ſteri-
lium emptor. BART.
11. IDEM A.5
S quis ab emplyteutieario,
leu patrimoniali poſſeſſore
priuati t iuris quidpiam com-
parauerit, cuius u ubſtantia a¬
lias poſſeſſiones ſuſtentare con-
ſueuerat, & ſucciſis quaſi qua-
rundam virium neruis*, reli-
qua r labuntur, earum poſſeſſio-
num onera ſubiturus eſt, qu
penes diſtractorem inopem
inutiles permanebunt. Dat. VIII.
Id. Decemb. Theſſa. Fliciano,
& Tit. Coss.
Accedentes prædia deſerta cum
immunitate trienni, debent caue-
l A. . 2... 1A .... 1. E
re idone, quod dicta prædia nõ re-
linquent cum damno reipublicæ.
BAT.
II1. Impp. VALENTINIANvS, &
VALENe AA. ad Mamer-
tium PP.
Vicunque deſerta prædia
eruerint y ſub certa im-
munitate ad poſſeſſionem im-
petratorum non prius ſinan-
tur accedere, quàm vel fideiuſ-
ſoribus idoneis periculo curia-
lium datis, vel fundis patrimo-
nij ſui maxime vtilibus obliga-
tis, idonea cautione z firmaue-
rint ſuſceptam à ſe poſſeſſio-
nem nullo detrimento publico
relinquendam.
iij.
hibitori
198
ria: aliàs centum
annis vt S. de ſacroecel.
l vt inter diuinum aliàs
aliter:vr no.s. de praſcr.
xx. an.
t. l eum nouiſſimi.
in princ.
f ( Mor
ra. magna. Et
not. fieri ſine ? mora,
uod fit intra ſex men-
ſes:aliàs intra quatuor
menſe!
s:veff. de iud. lſi
debitori. AcCVRSIvS.
gJ Expenſis. per exce-
ptionem ad quodS. de
euit l. ſuper hoc eſt bo-
næ fieri poſſeſſor: vtff.
de acq.
poſſl, iuſte.
hJ Donationts Ldatio-
nes facte in nouum do-
minum, & facit j.tit. j.
l. locorum.
A Sex menſium ſpa-
tium.
mẽſes
norio
Tribonianus 4.
ad duos ab Ho-
, & Theodoſio
tributos addidit. Vide
cap.28
IACI
de praſcript. Cv-
VS.
iJJQuod ſi quis. id eſt.
quia, ne videatur repli-
cari idem.
xDE
OMNI A¬
gro deſerto, & quãdo
ſteriles fertilibus im-
pon
untur.
De cenſibus, & perſo-
cenſui, dixitenune de pra-
diss ex quibus cenſus per-
cipitur JEt dicit, quod
nis eorum, qui praſunt
ager relinquitur ob ſteri-
litate, & aliquando da-
tur à
cer
Je
peraquatore, vel
ſitore nous poſſeſſori:vt
le fund patr.l. ſi quis
à prioribus. Aliquande
nouus poſſidet auctoritate
ſuavt j eod.l. viij. Ali-
quando traditur à prin-
cipervt
Jeo l.fi.
IJ Storiles. i, quãdoſte-
riles fundi ſuſcepti ferti-
libus compenſantur vej.
l.v.
m J Imponuntur. i. ad-
iunguntur.
n Vm diuus. Or-
dines. i. decurio-
nes, vtpote ditiores:
quod dic, vt Jeol quiſ-
quis.
OJEt.
pro, id eſt.
PSQuos ordines.
q Solennibus tributis.
rJTenore i immunita-
te triennij. Sed contrà,
rum.&
Jeo-l. quicunqueS. cate-
Sillos.
ſ5 Poſſeſſionibab aliise
qui non ſunt curiales.
yS Et
territoriis. Hoc
loco: vt in l.vlt. Je. Ter-
ritoria
agros priuatos
vocãt Impp: aliãs tamẽ
eſt vniuerſitas agror.
CVIAC.
S
I quis.JPriuati. ſ
Ceſaris.
uJ Cuius. alienati.
x Reliqua, quæ ei re-
manſerant, vepote non
ſufficiẽt
& facit
1Q
rerẽtur
tia pro expenſis.
Sde deb cil lfi.
Vicunque. JMe-
ruerint i vt me-
impetrauerint.
z Idonea cautione. cû
fideiuſſore, vel pigno-
G 2
res