DOI Artikel:
Bersakēs, Friderikos: Tou Athēnēsin Asklēpieou oikēsmata
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14277#0099
Τον Αΰ·ήνησιν Ασκληπιείου οικήματα· υπό Φ. Βεροάκη. 67
προέρχονται εκ της πρώτης κατασκευής τοΰ ναοΰ.
Ή γνώμη α'3τη ήθελεν ύποτηριχθη ασφαλώς
εάν έσφζοντο κατά χώραν και άλλα μέρη τοΰ οι-
κοδομήματος. Διότι εάν ήτο τοΰτο πράγματι σύγ-
χρονον προς την στοάν, ήθελεν έχει μέλη έχοντα
πρώτον μέν τάς αύτάς διαστάσεις και δεύτερον δντα
όμοιου ύλικοΰ έν τοις καθ' έκαστον. Δηλαδή ό μέν
στυλοβάτης, οί κίονες και το τρίγλυ.φον θά ήσαν
έξ ύμηττίου μαρμάρου, το δέ γεϊσον και το κιονό-
κρανον έκ πεντελησίου. Δέν πρέπει δε νά φαν-
τασθώμεν δτι ή κατά ποικι'λην ποσότητα χρήσις
διαφόρων υλικών έν τώ οίκοδομήματι ήτο τυχαία,
άλλ ότι ύπηγορεύετο Οπό της εκάστοτε κρατούσης
συνήθειας.
Παραδεχόμεθα οέ δτι ή χρήσις του ύμηττίου
λίθου άρναιται άπό του τέλους του Ε π. Χρ.
αιώνος. Η εισαγωγή όμως του λίθου τούτου όπως
και παντός άλλου υλικού δέν γίνεται όιά μιας,
αλλά βαθμηοον χρησιμοποιουμένου κατ άρχάς
εις ολίγα μέλη. Το μνημεϊον του Νικίου, ό εγώ
τάσσω εϊς τό τέλος τοΰ Ε π. Χρ. αιώνος, οέν πα-
ρουσιάζει εισέτι το ύλικόν τοΰτο, το δέ λογεϊον
τοΰ Διονυσιακού θεάτρου, 0 παραδέχομαι ώς κατά
τι νεώτερον, χρησιμοποιεί ήδη ΰμήττιον λίθον έν
τώ στυλοβάτη και τοις κίοσι μόνον. II δέ στοά,
ήτις είναι μεταγενέστερα τοΰ θεάτρου, παρουσιάζει
το ύλικόν τοΰτο κατά μείζονα βαθ'μόν. Ώς βλέ-
πομεν, ή εισαγωγή νέου ύλικοΰ γίνεται, ούτως
ειπείν, μετά τίνος δειλίας, διότι καίτοι λόγοι /ρη-
ματικής φύσεως ύπηγόρευσαν τήν οίκονομικωτέράν
χρήσιν τοΰ έκ τοΰ Ίμηττοΰ λίθου, δέν ήδυναντο
ό'μως νά άποσπασΟώσιν απότομους κτηθείσης προ
πολλοΰ εςεως.
Περί της μακεδόνικης καϊ ρωμαϊκής εποχής,
καθ' ήν τά πλείστα οικοδομήματα ώκοδομήθήσαν
άναλώμασι πλουσίων δωρητών, δέν δύναται νά γέ-
νηται λόγος, διότι φυσικώς άλλαι συνήθειαι έκρά-
τουν τότε.
Κατά ταΰτα εάν ΰπάρχωσιν έν τώ ίερώ αρχι-
τεκτονικά τινα μέλη πληροΰντα πρώτον μέν τους
όρους τούτους, δεύτερον δέ προσαρμοζόμενα ακρι-
βώς προς τά θεμέλια, δύναται νά γίνη συζήτησις
έάν ταΰτα προέρχωνται έκ τοΰ ναοΰ. Καϊ πρά-
γματι ευρίσκονται έν τώ ίερώ τοιαΰτα μέλη. Είναι
δέ ταΰτα εις δόμος τοΰ στερεοβάτου (είκ. 19, 17)
ΕΙκών 19. Ναοϋ ανατολικού δόμος τον στερεοβάτου.
και εις σπόνδυλος λίθου ύμηττίου (είκ. 17 άνω),
3 κιονόκρανα πεντελησίου μαρμάρου, 3 θραύματα
μονόλιθου θριγκοΰ (είκ. 17 παρά τον σπόνδυλον
και 20,), θραΰμα ήμικίονος λίθου τοΰ Ιμηττοΰ
Εικων 20. Ναοϋ ανατολικού τρίγλνψον.
και θραύματα γείσου έκ πετελησίου λίθου (ΑΕ
1908 269 είκ. 13). Ετέθησαν δέ ταΰτα παρά τά
θεμέλια τοΰ ναοΰ, προς δυσμάς.
Κατά τήν πρώτην δημοσίευσιν του ναοΰ είχον
ΰπ' όψει μικρόν μόνον θραΰμα τριγλύφου (ΑΕ 1908
271 είκ. 14), όπερ δυστυχώς δέν δύναται νά προσ-
νεμηθη προς τά μέλη ταΰτα, και το γεϊσον είκ. 13
(σ. 269 ε.ά.), διότι τά λοιπά μέλη δέν είχον έξα-
χθη έκ τοΰ εδάφους.
Επειδή το άπεικονιζόμενον θραΰμα θριγκοΰ (είκ.
20) είχε τρεις τουλάχιστον ολόκληρους τριγλύ-
φους άποκρουσθείσας νΰν, εξάγεται ότι δέν εκείτο
έπι τών κιόνων, άλλα έπΐ μιας κεκλεισμένες πλευ-
οάς τοΰ οίκοδου,ήαατος. Εκ δέ τών έπι της άνω
επιφανείας εντομών τών δοκών της οροφής συμ-
περαίνομεν ότι ή πλευρά αύτη ήτο μία τών πλα-
γίων, διότι έ*π αυτής ήδράζοντο καθέτως αί δοκοί.
Τί ζητοΰμεν όμως ήμεΐς διά τήν πλαγίαν πλευράν
τοΰ ναοΰ; Τρίγλυφον, περ'ι ού μετά βεβαιότητος
νά δύναται νά λεχ_θή ότι προέρχεται έκ μιας τοι-
αύτης πλευράς, νά έχη δέ τοιαύτας διαστάσεις,
ώστε νά προσαρμόζηται πρός τά θεμέλια και νά
πληροί προσέτι πάντας τους ανωτέρω άναφερομέ-
προέρχονται εκ της πρώτης κατασκευής τοΰ ναοΰ.
Ή γνώμη α'3τη ήθελεν ύποτηριχθη ασφαλώς
εάν έσφζοντο κατά χώραν και άλλα μέρη τοΰ οι-
κοδομήματος. Διότι εάν ήτο τοΰτο πράγματι σύγ-
χρονον προς την στοάν, ήθελεν έχει μέλη έχοντα
πρώτον μέν τάς αύτάς διαστάσεις και δεύτερον δντα
όμοιου ύλικοΰ έν τοις καθ' έκαστον. Δηλαδή ό μέν
στυλοβάτης, οί κίονες και το τρίγλυ.φον θά ήσαν
έξ ύμηττίου μαρμάρου, το δέ γεϊσον και το κιονό-
κρανον έκ πεντελησίου. Δέν πρέπει δε νά φαν-
τασθώμεν δτι ή κατά ποικι'λην ποσότητα χρήσις
διαφόρων υλικών έν τώ οίκοδομήματι ήτο τυχαία,
άλλ ότι ύπηγορεύετο Οπό της εκάστοτε κρατούσης
συνήθειας.
Παραδεχόμεθα οέ δτι ή χρήσις του ύμηττίου
λίθου άρναιται άπό του τέλους του Ε π. Χρ.
αιώνος. Η εισαγωγή όμως του λίθου τούτου όπως
και παντός άλλου υλικού δέν γίνεται όιά μιας,
αλλά βαθμηοον χρησιμοποιουμένου κατ άρχάς
εις ολίγα μέλη. Το μνημεϊον του Νικίου, ό εγώ
τάσσω εϊς τό τέλος τοΰ Ε π. Χρ. αιώνος, οέν πα-
ρουσιάζει εισέτι το ύλικόν τοΰτο, το δέ λογεϊον
τοΰ Διονυσιακού θεάτρου, 0 παραδέχομαι ώς κατά
τι νεώτερον, χρησιμοποιεί ήδη ΰμήττιον λίθον έν
τώ στυλοβάτη και τοις κίοσι μόνον. II δέ στοά,
ήτις είναι μεταγενέστερα τοΰ θεάτρου, παρουσιάζει
το ύλικόν τοΰτο κατά μείζονα βαθ'μόν. Ώς βλέ-
πομεν, ή εισαγωγή νέου ύλικοΰ γίνεται, ούτως
ειπείν, μετά τίνος δειλίας, διότι καίτοι λόγοι /ρη-
ματικής φύσεως ύπηγόρευσαν τήν οίκονομικωτέράν
χρήσιν τοΰ έκ τοΰ Ίμηττοΰ λίθου, δέν ήδυναντο
ό'μως νά άποσπασΟώσιν απότομους κτηθείσης προ
πολλοΰ εςεως.
Περί της μακεδόνικης καϊ ρωμαϊκής εποχής,
καθ' ήν τά πλείστα οικοδομήματα ώκοδομήθήσαν
άναλώμασι πλουσίων δωρητών, δέν δύναται νά γέ-
νηται λόγος, διότι φυσικώς άλλαι συνήθειαι έκρά-
τουν τότε.
Κατά ταΰτα εάν ΰπάρχωσιν έν τώ ίερώ αρχι-
τεκτονικά τινα μέλη πληροΰντα πρώτον μέν τους
όρους τούτους, δεύτερον δέ προσαρμοζόμενα ακρι-
βώς προς τά θεμέλια, δύναται νά γίνη συζήτησις
έάν ταΰτα προέρχωνται έκ τοΰ ναοΰ. Καϊ πρά-
γματι ευρίσκονται έν τώ ίερώ τοιαΰτα μέλη. Είναι
δέ ταΰτα εις δόμος τοΰ στερεοβάτου (είκ. 19, 17)
ΕΙκών 19. Ναοϋ ανατολικού δόμος τον στερεοβάτου.
και εις σπόνδυλος λίθου ύμηττίου (είκ. 17 άνω),
3 κιονόκρανα πεντελησίου μαρμάρου, 3 θραύματα
μονόλιθου θριγκοΰ (είκ. 17 παρά τον σπόνδυλον
και 20,), θραΰμα ήμικίονος λίθου τοΰ Ιμηττοΰ
Εικων 20. Ναοϋ ανατολικού τρίγλνψον.
και θραύματα γείσου έκ πετελησίου λίθου (ΑΕ
1908 269 είκ. 13). Ετέθησαν δέ ταΰτα παρά τά
θεμέλια τοΰ ναοΰ, προς δυσμάς.
Κατά τήν πρώτην δημοσίευσιν του ναοΰ είχον
ΰπ' όψει μικρόν μόνον θραΰμα τριγλύφου (ΑΕ 1908
271 είκ. 14), όπερ δυστυχώς δέν δύναται νά προσ-
νεμηθη προς τά μέλη ταΰτα, και το γεϊσον είκ. 13
(σ. 269 ε.ά.), διότι τά λοιπά μέλη δέν είχον έξα-
χθη έκ τοΰ εδάφους.
Επειδή το άπεικονιζόμενον θραΰμα θριγκοΰ (είκ.
20) είχε τρεις τουλάχιστον ολόκληρους τριγλύ-
φους άποκρουσθείσας νΰν, εξάγεται ότι δέν εκείτο
έπι τών κιόνων, άλλα έπΐ μιας κεκλεισμένες πλευ-
οάς τοΰ οίκοδου,ήαατος. Εκ δέ τών έπι της άνω
επιφανείας εντομών τών δοκών της οροφής συμ-
περαίνομεν ότι ή πλευρά αύτη ήτο μία τών πλα-
γίων, διότι έ*π αυτής ήδράζοντο καθέτως αί δοκοί.
Τί ζητοΰμεν όμως ήμεΐς διά τήν πλαγίαν πλευράν
τοΰ ναοΰ; Τρίγλυφον, περ'ι ού μετά βεβαιότητος
νά δύναται νά λεχ_θή ότι προέρχεται έκ μιας τοι-
αύτης πλευράς, νά έχη δέ τοιαύτας διαστάσεις,
ώστε νά προσαρμόζηται πρός τά θεμέλια και νά
πληροί προσέτι πάντας τους ανωτέρω άναφερομέ-