DOI Artikel:
Maltezos, Kōnstantinos: Hē enneakaidekaetēris en Athēnais
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14277#0152
120 Η εννεακαιδεκαετηρις εν Αϋ'ήναις' ύπδ Κ. Μαλτέζου.
σας 10 φυλάς έτέρας δύο, τήν Δημητριάδα και
τήν Άντιγονίδα, ών αί πρυτανεΐαι ήρχισαν τάχι-
στα, αμέσως μετά τήν ληςιν της πέμπτης πρυτα-
νείας τοΟ έτους."Ίνα δέ έπαρκέση ό χρόνος οιά τάς
7 εν ολω υπολοίπους πρυτανείας, μετέτρεψαν, ώς
γνωστόν, το έτος 307/6 πΧ εις έμβόλιμον, λα-
βόντες ένα μήνα έκ του επομένου έτους, του άρ-
χοντος Κοροίβου, ό'περ ούτω κατέστη κοινόν».
«Τον μήνα τούτον είσήγαγον οί Αθηναίοι ώς
Γαμηλιώνα ύστερον, ώς συνάγεται εκ της ΰπ' άρ.
733 των ΙΟ· II5 επιγραφής» (ήν κατωτέρω αντι-
γράφω).
Άλλ' Ό Ρβν§η80ΐι και Ό ΒιιηάιυαΙΙ θεωροϋσι
το ετος του Άναξικράτους κοινόν, εχον ές άρχής
ίδρυμένας τάς 12 φυλάς. Ένεκα τούτου θά έξε-
τάσαιμεν ένταΰθα εν πάσγι λεπτομέρεια τά συμ-
βάντα κατά το ετος εκείνο έν Αθήναις, ώς και τά
ες όλων των σωζόμενων επιγραφών συναγόμενα.
Ώς γνωστΌν ό Δημήτριος, σταλείς ύπό τοΟ πα-
ιρός του Αντιγόνου προς άπελευθέρωσιν των Ελ-
ληνίδων πόλεων, έπλευσε το πρώτον εις τον Πει-
ραιά, κατά Πλονταργον (Δημήτριος VIII) « τή
πέμπτη φθίνοντος θαργηλιώνος » επί άρχοντος Χα-
οίνου ή κάλλιον Καιρίμου, ήτοι, κατά τον πίνακα
του ΙάβΙβν (και καθ' ημάς), τη 12γ< Ιουνίου 307
πΧ. Αμέσως οί περί τον Φαληρέα έστειλαν αύτφ
ποέσβεις εις Πειραιά, ό δέ Δημήτριος δεν άνήλΟεν
ευθύς εις Αθήνας, άλλά τή Μουνιχία χαράκωμα
και τάφρον περιβαλών οιά μέσου κατά Πλούταρ-
χον, και άφήσας μέρος του στρατοί! του πολιορ-
κούν αύτην, «Μεγάροις έπέπλευσεν ύπό Κασσάν-
δοου ©οουοουυ.ένοις ». Ίά Μέγαοα κατέλαβε κατά
τον Φιλόγορον [Διονύσιος 'Αλικαρν. Περί Δεινάρ-
χου 3) «του Άναξικράτους άρχοντος εύθύ»,ήτοι,
ώς ορθώς ό ^ί'βδβ (Οβδοΐι. άθΓ §πθο1ι. υηά πια-
Ιτθά. δί&αίβη σ. 314) προστίθησι, κατά τον Εκα-
τομβαιώνα μήνα του 307 πΧ. Μετά δέ τήν άλω·-
σιν τών Μεγάρων επελήφθη αυτοπροσώπως της
πολιορκίας της Μουνιχίας, ής καταληφθείσης κα-
τέσκαψε τό ©ρούριον. Τότε δέ, τών Αθηναίων δε-
χομένων και καλούντων, παρελθών εις το άστυ
και συναγαγών τον δήμον, άπέδωκε τήν πάτριον
πολιτείαν. ΤαΟτα θά συνέβησαν κατά τον αύγου-
στον ή σεπτέμβριον του 307 (δ'ρα Όνο\)8βη
Ιστορία τών Διαδόχων [(3·θ5θ1ι. άθ8 Ηθΐίβηϊβπιαδ
II] σελ. 467) 3.
Εύθύς δέ τότε, δηλ. πάντως μετά τήν κατα-
στροφήν του Φρουρίου της Μουνιχίας και τήν άπό-
δοσιν της πατρίου πολιτείας, οί Αθηναίοι άφ'ένός
έτράπησαν εις τήν καταδίωξιν τών ©ίλων του Φα-
ληρέως και του καταλυθέντος καθεστώτος 2, άφ' ε-
τέρου δέ, κυρίως τή είσηγήσει τοΟ Στρατοκλέους,
έψηφίσαντο ύττέρ του Αντιγόνου και του Δημη-
τρίου άμέτρους τιμάς. Ούτω πλήν άλλων τιμών
πρώτοι οί Αθηναίοι προσηγόρευσαν αύτούς βασι-
λείς, είσήγαγον δέ νέας φυλάς τήν Άντιγονίδα καΐ
τήν Δημητριάδα, τά (μεγάλα) Διονύσια μετωνά-
μασαν Δημήτρια, τον μήνα Μοννιχιώνα, λόγω
της άπελευθερώσεως της Μουνιχίας, μετωνόμασαν
Δημητριώνα και τήν ένην καϊ νέαν Δημητριάδα
ήμέραν.
ΈντεΟθεν λοιπόν φαίνεται ό'τι ή εισαγωγή τών
δύο νέων φυλών έγένετο διαρκοΰντος του έ'τους του·
Αναξικράτους και ό'τι αί νέαι αύται φυλαί πρυ-
τανεύουσιν εντός του αύτου έτους (307/6), μετά
τήν νέαν κατανομή ν τών δήμων εις τάς δώδεκα
φυλάς, ώς εμφαίνεται άλλως τε και έκ τών επι-
γραφών. Είνε δέ απολύτως αδύνατον νά δεχθώμεν
ό'τι ταύτα συνέβησαν προ της ένάρςεως του έτους
του ΆναςΥκράτους, ώστε νά θεωρήσωμεν το ετος
τούτο κοινόν, εχον δώδεκα ες άρχής ίδρυμένας φυ-
λάς, ώς θέλουσιν οί Ρβν()ΐΐ8οη καϊ ΒιιηάιναΙΙ.
Ως έκ τής επιγραφής 733 τυγχάνει γνωστόν,,
το ετος του Αναξικράτους κατέστη έμβόλιμον, του
έμβληθέντος μηνός ονομασθέντος Γαμηλιώνος υστέ-
ρου και ούχί Ποσιδεώνος υστέρου, ώς εις τά ήμε-
ρολογιακώς εμβόλιμα ετη συνέβαινε, θεωρείται,
δηλ. ότι ο Γαμήλιων ύστερος διεδέξατο τον Γαμη-
1 Ό Αιόδωρος (Κ' 45) περιγράφει διαφόρως πως τήν σειράν τών
επιχειρήσεων του Δημητρίου, Λέγει δηλ. ό'τι κατά πρώτον και πολύ
τα·/έως έξεπολιόρκησε τήν Μουντ/ϊαν κα! είτα έξεπολιόρκησε τα Μέ-
γαρα, άλλα ταύτα πάντα επ' άρχοντος Άναξικράτονς. Ή διήγησις
του ^Ιίοίώρου φαίνεται ήττον φυσική τής τοϋ Πλοντάρχον.
2 ΛίονύσίΟϊ ' Αλικαρνασοενς Περί Δείναρχου 2: «κα! διατετέλεκεν
(δηλ Δείναρχος) έτών πεντεκαίδεκα -/ρόνον λόγους συγγραφών τοις
βουλομένοις, εως Κάσσανδρος τήν πόλιν κατέσ/εν. Έπί δε Άναξι-
κράτους άρχοντος, έφ'ου κατελυσαν τήν έν Μουνιχία φρουοάν υπό-
Κασσάνδρου κατασταΟεΐσαν οί περί τον Άντίγονον και Δηυ.ήτοιον
Ιίτούς]] βασιλείς, αίτίαν ε-/_ων άμα τοις έπιφανεστάτοις Ά0ηναίο.>ν,.
καίτοι ξένος ών, καταλϋσαι τον δήμον. Ορών ήρεΟισαένους Αθηναίους
. . . είσελθεϊν μεν εις δικαστήριον ουγ ΰπέμεινεν, ές'ελΟών δε τής πό-
λεως και έλθών εις Χαλκίδα τήν έν Εύβοια, τόν άπ' Άναξικοάτους
-/ρόνον εως Φιλίππου (293/2 πΧ.), πεντεκαιδεκαετή γενόμενον, έχει
διέτριψεν».
σας 10 φυλάς έτέρας δύο, τήν Δημητριάδα και
τήν Άντιγονίδα, ών αί πρυτανεΐαι ήρχισαν τάχι-
στα, αμέσως μετά τήν ληςιν της πέμπτης πρυτα-
νείας τοΟ έτους."Ίνα δέ έπαρκέση ό χρόνος οιά τάς
7 εν ολω υπολοίπους πρυτανείας, μετέτρεψαν, ώς
γνωστόν, το έτος 307/6 πΧ εις έμβόλιμον, λα-
βόντες ένα μήνα έκ του επομένου έτους, του άρ-
χοντος Κοροίβου, ό'περ ούτω κατέστη κοινόν».
«Τον μήνα τούτον είσήγαγον οί Αθηναίοι ώς
Γαμηλιώνα ύστερον, ώς συνάγεται εκ της ΰπ' άρ.
733 των ΙΟ· II5 επιγραφής» (ήν κατωτέρω αντι-
γράφω).
Άλλ' Ό Ρβν§η80ΐι και Ό ΒιιηάιυαΙΙ θεωροϋσι
το ετος του Άναξικράτους κοινόν, εχον ές άρχής
ίδρυμένας τάς 12 φυλάς. Ένεκα τούτου θά έξε-
τάσαιμεν ένταΰθα εν πάσγι λεπτομέρεια τά συμ-
βάντα κατά το ετος εκείνο έν Αθήναις, ώς και τά
ες όλων των σωζόμενων επιγραφών συναγόμενα.
Ώς γνωστΌν ό Δημήτριος, σταλείς ύπό τοΟ πα-
ιρός του Αντιγόνου προς άπελευθέρωσιν των Ελ-
ληνίδων πόλεων, έπλευσε το πρώτον εις τον Πει-
ραιά, κατά Πλονταργον (Δημήτριος VIII) « τή
πέμπτη φθίνοντος θαργηλιώνος » επί άρχοντος Χα-
οίνου ή κάλλιον Καιρίμου, ήτοι, κατά τον πίνακα
του ΙάβΙβν (και καθ' ημάς), τη 12γ< Ιουνίου 307
πΧ. Αμέσως οί περί τον Φαληρέα έστειλαν αύτφ
ποέσβεις εις Πειραιά, ό δέ Δημήτριος δεν άνήλΟεν
ευθύς εις Αθήνας, άλλά τή Μουνιχία χαράκωμα
και τάφρον περιβαλών οιά μέσου κατά Πλούταρ-
χον, και άφήσας μέρος του στρατοί! του πολιορ-
κούν αύτην, «Μεγάροις έπέπλευσεν ύπό Κασσάν-
δοου ©οουοουυ.ένοις ». Ίά Μέγαοα κατέλαβε κατά
τον Φιλόγορον [Διονύσιος 'Αλικαρν. Περί Δεινάρ-
χου 3) «του Άναξικράτους άρχοντος εύθύ»,ήτοι,
ώς ορθώς ό ^ί'βδβ (Οβδοΐι. άθΓ §πθο1ι. υηά πια-
Ιτθά. δί&αίβη σ. 314) προστίθησι, κατά τον Εκα-
τομβαιώνα μήνα του 307 πΧ. Μετά δέ τήν άλω·-
σιν τών Μεγάρων επελήφθη αυτοπροσώπως της
πολιορκίας της Μουνιχίας, ής καταληφθείσης κα-
τέσκαψε τό ©ρούριον. Τότε δέ, τών Αθηναίων δε-
χομένων και καλούντων, παρελθών εις το άστυ
και συναγαγών τον δήμον, άπέδωκε τήν πάτριον
πολιτείαν. ΤαΟτα θά συνέβησαν κατά τον αύγου-
στον ή σεπτέμβριον του 307 (δ'ρα Όνο\)8βη
Ιστορία τών Διαδόχων [(3·θ5θ1ι. άθ8 Ηθΐίβηϊβπιαδ
II] σελ. 467) 3.
Εύθύς δέ τότε, δηλ. πάντως μετά τήν κατα-
στροφήν του Φρουρίου της Μουνιχίας και τήν άπό-
δοσιν της πατρίου πολιτείας, οί Αθηναίοι άφ'ένός
έτράπησαν εις τήν καταδίωξιν τών ©ίλων του Φα-
ληρέως και του καταλυθέντος καθεστώτος 2, άφ' ε-
τέρου δέ, κυρίως τή είσηγήσει τοΟ Στρατοκλέους,
έψηφίσαντο ύττέρ του Αντιγόνου και του Δημη-
τρίου άμέτρους τιμάς. Ούτω πλήν άλλων τιμών
πρώτοι οί Αθηναίοι προσηγόρευσαν αύτούς βασι-
λείς, είσήγαγον δέ νέας φυλάς τήν Άντιγονίδα καΐ
τήν Δημητριάδα, τά (μεγάλα) Διονύσια μετωνά-
μασαν Δημήτρια, τον μήνα Μοννιχιώνα, λόγω
της άπελευθερώσεως της Μουνιχίας, μετωνόμασαν
Δημητριώνα και τήν ένην καϊ νέαν Δημητριάδα
ήμέραν.
ΈντεΟθεν λοιπόν φαίνεται ό'τι ή εισαγωγή τών
δύο νέων φυλών έγένετο διαρκοΰντος του έ'τους του·
Αναξικράτους και ό'τι αί νέαι αύται φυλαί πρυ-
τανεύουσιν εντός του αύτου έτους (307/6), μετά
τήν νέαν κατανομή ν τών δήμων εις τάς δώδεκα
φυλάς, ώς εμφαίνεται άλλως τε και έκ τών επι-
γραφών. Είνε δέ απολύτως αδύνατον νά δεχθώμεν
ό'τι ταύτα συνέβησαν προ της ένάρςεως του έτους
του ΆναςΥκράτους, ώστε νά θεωρήσωμεν το ετος
τούτο κοινόν, εχον δώδεκα ες άρχής ίδρυμένας φυ-
λάς, ώς θέλουσιν οί Ρβν()ΐΐ8οη καϊ ΒιιηάιναΙΙ.
Ως έκ τής επιγραφής 733 τυγχάνει γνωστόν,,
το ετος του Αναξικράτους κατέστη έμβόλιμον, του
έμβληθέντος μηνός ονομασθέντος Γαμηλιώνος υστέ-
ρου και ούχί Ποσιδεώνος υστέρου, ώς εις τά ήμε-
ρολογιακώς εμβόλιμα ετη συνέβαινε, θεωρείται,
δηλ. ότι ο Γαμήλιων ύστερος διεδέξατο τον Γαμη-
1 Ό Αιόδωρος (Κ' 45) περιγράφει διαφόρως πως τήν σειράν τών
επιχειρήσεων του Δημητρίου, Λέγει δηλ. ό'τι κατά πρώτον και πολύ
τα·/έως έξεπολιόρκησε τήν Μουντ/ϊαν κα! είτα έξεπολιόρκησε τα Μέ-
γαρα, άλλα ταύτα πάντα επ' άρχοντος Άναξικράτονς. Ή διήγησις
του ^Ιίοίώρου φαίνεται ήττον φυσική τής τοϋ Πλοντάρχον.
2 ΛίονύσίΟϊ ' Αλικαρνασοενς Περί Δείναρχου 2: «κα! διατετέλεκεν
(δηλ Δείναρχος) έτών πεντεκαίδεκα -/ρόνον λόγους συγγραφών τοις
βουλομένοις, εως Κάσσανδρος τήν πόλιν κατέσ/εν. Έπί δε Άναξι-
κράτους άρχοντος, έφ'ου κατελυσαν τήν έν Μουνιχία φρουοάν υπό-
Κασσάνδρου κατασταΟεΐσαν οί περί τον Άντίγονον και Δηυ.ήτοιον
Ιίτούς]] βασιλείς, αίτίαν ε-/_ων άμα τοις έπιφανεστάτοις Ά0ηναίο.>ν,.
καίτοι ξένος ών, καταλϋσαι τον δήμον. Ορών ήρεΟισαένους Αθηναίους
. . . είσελθεϊν μεν εις δικαστήριον ουγ ΰπέμεινεν, ές'ελΟών δε τής πό-
λεως και έλθών εις Χαλκίδα τήν έν Εύβοια, τόν άπ' Άναξικοάτους
-/ρόνον εως Φιλίππου (293/2 πΧ.), πεντεκαιδεκαετή γενόμενον, έχει
διέτριψεν».