DOI Artikel:
Stephanos A. Koumanoudēs
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14648#0133
μετ' άοκνου ζήλου, εΐσερχόμενον εις αύλάς και υπόγεια, παρακολουθουντα την
εκσκαφών θεμελίων, άντιγράφοντα έπιγραφάς, συλλέγοντα τεμάχια αγγείων
και φροντίζοντα περι διασώσεως και των ελαχίστων λειψάνων της αρχαιότητος.
Εξόχως λαμπρά όμως ύπηρςαν τ' άποτελε'σματα της δραστηριότητος του άπο
του 1859, οτε άντ,συστα,θείσης της επί τινα χρόνον εις άφάνειαν περιελθούσης
Αρχαιολογικές Έττ,ιρείτ,ς Ιγένετο ό Κουμανούδης γρτ-μμτ,τεύς τ,ύτής. Έπι τριά-
κοντα και ες ολα έτη (1859-1894) ό Κουμτ,νούδης υπ'ήρςεν η ύυχη. ούτως
ειπείν, της Έταΐοειας και τούτου το πνεΰμα ακολουθούσα αΰττ] έξετε'λεσε τόστ.
μεγάλα και ώφε'λιμτ. εργα. οΓ ά εύγν<.ομοσύνη άίδιος οφείλεται και εις τ,ύτον και
εις τους αείμνηστους συνεργούς αύτοΰ. τον Φίλιππον Ιωάννου, τον ΙΙαπτ,δάκην
κτ.1 άλλους. "Ώς προϊστάμενος δέ τών συλλογών τής 'Λρχτ,ιολογικής Έταιρείτ,ς
κττηρτισεν ό Κουμτ,νούδης το πρώτον εν Αθήναις εύπρόσ(.υπον και επιστημονι-
κώς διερρυθμισμε'νον Μουσει'ον. το εν τώ Μετσοβείω ΙΙολυτεχνείω. Εις αύτον οφεί-
λεται κατά το πλείστον η. όρθότερον ειπείν, κατά το ό'λον η εν έ'τει 1883 έπα-
νάληψίς της εκδόσεως της Αρχαιολογικής Εφημερίδος, εις ην έπι πολύ παρε'σχε
πολύτιμον ύποστήριςιν δια του ονόματος, δια τών συμβουλών και δια τών άρθρων
του. ΙΙτ,ρτ,τηρητης ών οςυδερκε'στατος και μελετητής άοκνος είχε μεγάλην πειρα,ν
7ΰάνΤ·ών τών άρχτΛολογικών ζητημάτιον, ηρε'σκετο ομως ίδίιος να δημοσιεύη έπι-
γραφάς, άς συνώδευε δια παρατηρήσεων εύστοχων μεν πάντοτε, άλλα συνήθως
λίαν συντόμων. Έσπούδα,ζε δηλονότι να πα.ράσχτ, προ παντός κείμενον ακριβές
— και είναι γνωστόν, ότι αί αναγνώσεις του Κουμτ,νούδη ειχον με'γτ, κΰρος παρά
πάσι—, τάς δε μακράς πρα,γματείας έπι τών δημοσιευομένων άφινεν εις δευτέ-
ρας μελε'τας' διότι έφρόνει, ό'τι πάν νεωστί άνακαλυπτόμενον μνημεΐον. κτήμα
κοινον της επιστήμης ον, έπρεπε να γίνηται ώς οίον τε τάχιστα γνοοστον και νά
μη άποκρύπτηται έπι μακρόν χρόνον ζηλοτύπως χάριν της φήμης ενός άνδρός.
Πάντοτε δ' Ικαυχάτο, ότι τη γνώμη και επίμονη· αύτοΰ ετέθη εν τώ Όργανίσμώ
τής Αρχαιολογικής Εταιρείας του 1862 η διάταςις, ότι «πάντα τά άνευρι-
σκόμεντ, η άγοραζόμενα η όπως δήποτε αποκτώμενα υπό της Εταιρείας αρχαία
είναι προσιτά εις πάντας τους φιλαρχαίους.....ούδέν δέ δικαίωμα π ρ ο-
τε ρ α ι ότ η το ς δ ι α τ η ρ ε Γ εαυτή η Εταιρεία». Έ διάταξις αύτη ήτο άλη-
θώς συμφωνοτάττ, προς τον χαρτ-κτήρα του Κουμα,νούδη, όστις, άπηλλαγμε'νος
πάσης άκτ,ίρου φιλοδοςίτ,ς ών, ούδε'ποτε γράφων η άλλο τι πράττων άπε'βλεπεν
εις την ιδίαν φήμην. άλλά πάντοτε εις τον πλουτισμόν τής επιστήμης η εις ήθι-
κήν ώφέλειαν τών συμπολιτών του. Τοΰτο έ'στω ό με'γιστος επτ,ινος τ,ύτοΰ.
Καθόλου δέ το ήθος του Κουμτ,νούδη ήτο έξαίρέτως άγαστον και ή /ρηστό-
της, ή ειλικρίνεια, ή μετριοφροσύνη και ό φιλάνθρωπος και μειλίχιος τρόπος του
άνδρος συνετε'λουν ούχ ηκιστα. όπως και τών ξένων ή έκτίμησίς και τών ημετέ-
ρων ή άγάπη και το σε'βτ,ς άνεπιφθόνως περιβάλλωσιν τ,ύτόν.
εκσκαφών θεμελίων, άντιγράφοντα έπιγραφάς, συλλέγοντα τεμάχια αγγείων
και φροντίζοντα περι διασώσεως και των ελαχίστων λειψάνων της αρχαιότητος.
Εξόχως λαμπρά όμως ύπηρςαν τ' άποτελε'σματα της δραστηριότητος του άπο
του 1859, οτε άντ,συστα,θείσης της επί τινα χρόνον εις άφάνειαν περιελθούσης
Αρχαιολογικές Έττ,ιρείτ,ς Ιγένετο ό Κουμανούδης γρτ-μμτ,τεύς τ,ύτής. Έπι τριά-
κοντα και ες ολα έτη (1859-1894) ό Κουμτ,νούδης υπ'ήρςεν η ύυχη. ούτως
ειπείν, της Έταΐοειας και τούτου το πνεΰμα ακολουθούσα αΰττ] έξετε'λεσε τόστ.
μεγάλα και ώφε'λιμτ. εργα. οΓ ά εύγν<.ομοσύνη άίδιος οφείλεται και εις τ,ύτον και
εις τους αείμνηστους συνεργούς αύτοΰ. τον Φίλιππον Ιωάννου, τον ΙΙαπτ,δάκην
κτ.1 άλλους. "Ώς προϊστάμενος δέ τών συλλογών τής 'Λρχτ,ιολογικής Έταιρείτ,ς
κττηρτισεν ό Κουμτ,νούδης το πρώτον εν Αθήναις εύπρόσ(.υπον και επιστημονι-
κώς διερρυθμισμε'νον Μουσει'ον. το εν τώ Μετσοβείω ΙΙολυτεχνείω. Εις αύτον οφεί-
λεται κατά το πλείστον η. όρθότερον ειπείν, κατά το ό'λον η εν έ'τει 1883 έπα-
νάληψίς της εκδόσεως της Αρχαιολογικής Εφημερίδος, εις ην έπι πολύ παρε'σχε
πολύτιμον ύποστήριςιν δια του ονόματος, δια τών συμβουλών και δια τών άρθρων
του. ΙΙτ,ρτ,τηρητης ών οςυδερκε'στατος και μελετητής άοκνος είχε μεγάλην πειρα,ν
7ΰάνΤ·ών τών άρχτΛολογικών ζητημάτιον, ηρε'σκετο ομως ίδίιος να δημοσιεύη έπι-
γραφάς, άς συνώδευε δια παρατηρήσεων εύστοχων μεν πάντοτε, άλλα συνήθως
λίαν συντόμων. Έσπούδα,ζε δηλονότι να πα.ράσχτ, προ παντός κείμενον ακριβές
— και είναι γνωστόν, ότι αί αναγνώσεις του Κουμτ,νούδη ειχον με'γτ, κΰρος παρά
πάσι—, τάς δε μακράς πρα,γματείας έπι τών δημοσιευομένων άφινεν εις δευτέ-
ρας μελε'τας' διότι έφρόνει, ό'τι πάν νεωστί άνακαλυπτόμενον μνημεΐον. κτήμα
κοινον της επιστήμης ον, έπρεπε να γίνηται ώς οίον τε τάχιστα γνοοστον και νά
μη άποκρύπτηται έπι μακρόν χρόνον ζηλοτύπως χάριν της φήμης ενός άνδρός.
Πάντοτε δ' Ικαυχάτο, ότι τη γνώμη και επίμονη· αύτοΰ ετέθη εν τώ Όργανίσμώ
τής Αρχαιολογικής Εταιρείας του 1862 η διάταςις, ότι «πάντα τά άνευρι-
σκόμεντ, η άγοραζόμενα η όπως δήποτε αποκτώμενα υπό της Εταιρείας αρχαία
είναι προσιτά εις πάντας τους φιλαρχαίους.....ούδέν δέ δικαίωμα π ρ ο-
τε ρ α ι ότ η το ς δ ι α τ η ρ ε Γ εαυτή η Εταιρεία». Έ διάταξις αύτη ήτο άλη-
θώς συμφωνοτάττ, προς τον χαρτ-κτήρα του Κουμα,νούδη, όστις, άπηλλαγμε'νος
πάσης άκτ,ίρου φιλοδοςίτ,ς ών, ούδε'ποτε γράφων η άλλο τι πράττων άπε'βλεπεν
εις την ιδίαν φήμην. άλλά πάντοτε εις τον πλουτισμόν τής επιστήμης η εις ήθι-
κήν ώφέλειαν τών συμπολιτών του. Τοΰτο έ'στω ό με'γιστος επτ,ινος τ,ύτοΰ.
Καθόλου δέ το ήθος του Κουμτ,νούδη ήτο έξαίρέτως άγαστον και ή /ρηστό-
της, ή ειλικρίνεια, ή μετριοφροσύνη και ό φιλάνθρωπος και μειλίχιος τρόπος του
άνδρος συνετε'λουν ούχ ηκιστα. όπως και τών ξένων ή έκτίμησίς και τών ημετέ-
ρων ή άγάπη και το σε'βτ,ς άνεπιφθόνως περιβάλλωσιν τ,ύτόν.