DOI Artikel:
Hutton, Caroline Amy: Pēlina eidōlia ex Eretreias
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14648#0023
ΠΗΛΙΝΑ ΕΙΔΩΛΙΑ ΕΞ ΕΡΕΤΡΙΑΣ
(Πίν. 2)
Τό παρόν άρθρον πραγματεύεται περι της έν τω
ΕΟν. Μουσείω συλλογής πηλίνων ειδωλίων έξ Ερέ-
τριας ', συλλογής μοναδικής, καθ' δσον ή προέλευ-
σις πάντων των αποτελούντων αυτήν ειδωλίων εί-
ναι βεβαία2, ή δε ένεκα τούτου σπουδαιότης αύτής
δέν εχει ανάγκην αποδείξεως" διότι κατά την τε-
λευταίαν πενταετίαν σχεδόν πάν άξιον λόγου εις
πώλησιν προσενεχθέν πήλινον είδώλιον διεφημί-
σθη ώς έρετριακόν, ένεκα δ'έλλείψεως άσφαλών
παρατηρήσεων περι των πιθανών γνωρισμάτων των
έρετριακών έργων ή προέλευσις αυτη έγένετο δε-
κτή , αν και πολλάκις μετά δισταγμών. Σκοπός
λοιπόν της μελέτης ημών ταύτης είναι νά έξετά-
σωμεν λεπτομερώς συλλογήν ειδωλίων, ων ή έξ
Ερέτριας προέλευσις είναι αναμφισβήτητος, και εί
ουνατον νά όρίσωμεν κριτήρια προς έξακρίβωσιν
της καταγωγής τών ομοίων ειδωλίων, αν και πριν
ανασκαφή επιμελώς μία τών έρετριακών νεκροπό-
λεων και σημειωθώσι μεΟοδικώς τά έξ αυτής κτε-
ρίσματα, αδύνατον είναι νά φθάσωμεν εις απόλυ-
τον βεβαιότητα.
Πράς εύχερεστέραν έξέτασιν κρίνω καλόν νά
διαιρέσω τά ειδώλια ταΰτα συμφώνως προς τον
ρυθμόν αυτών εις τρεις τάξεις.
Α τάξις. Ειδώλια άρχαϊκοΟ ρυθμοΟ.
Εν αρχή αύτής μνημονεύομεν δύο ειδώλια (εύ-
ρεθέντα ώς λέγεται έν τω αύτώ τάφω) ανήκοντα
άμφότερα εις τύπους συχνότατα άπαντώνταςέν τοις
άρχαιοτέροις νεκροταφείοις της Τανάγρας, ήτοι ένα
«παπάν»3 καϊ ένα ίππέα4. Ό ίππεύς δεν παρου-
' Εκφράζω θερμά; ευχαριστίας εϊ; τοΰ; εφόρου; του Μουσείου,
οίτινε; εϋγενώ; μοι επέτρεψαν νά δημοσιεύσω τήν συλλογήν.
2 Ή συλλογή περιλαμβάνει 43 ειδώλια, άτινα πάντα, πλήν τών
αριθμών 3982 - 3988, άνεκαλύφθησαν έν άνασκαφαΐ; γενομέναι; υπό
την διεύθυνσιν τή; Αρχαιολογική; Εταιρία; κατά τά έ'τη 1890-1896.
Οί άριΟ. 3982-3988 άνεκαλύφθησαν έν άνασκαφαΐ; τή; Αμερικανι-
κή; Σχολή; τό 1890, χάριτα; δέ οφείλω εί; τόν ΌΓ Λναΐάκΐβίη διά
την άδειαν τή; δημοσιεύσεω; αυτών.
3 Αριθμό; Ευρετηρίου 4159. "Τψο; 0,19. Πλάτο; 0,09. "Ιδε
Ηβυζογ, ΟεΙ. άβδ ίϊ^υπηβκ άιι Εουνί'β. Πίν. 17, 3.
4 Αριθ. Ε6ρετ. 4154. "Υψ. 0,31. Πλάτ. 0,15.
σιάζει ίδιόν τι χαρακτηριστικόν άξιον μνείας και δέν
διαφέρει άλλων όμοιων γνωστών ήδη, τό πρώτον
όμως είναι άξιοσημείωτον ένεκα τής διακοσμήσεώς
του (είκ. 1). Τά ειδώλια του είδους τούτου φέρουσι
συνήθως μόνον γραμμικά ποικίλματα, έπι τοΟ ήμε-
τέρου ό'μως το κάτω μέρος του ένδύματος κοσμεί-
ται οιά γραφής πτηνού" χρώματος καστανοί» και
ΕΙκ. 1.
μέλανος. "Ομοια πτηνά ανευρίσκονται έπι πρώτο-
βοιωτικών άγγείων και ό ΒοβΜαιι π ρ αγ ματ ευ ο μέ-
νος αύτά1 ύποδεικνύει την στενήν σχέσιν τήν ΰπάρ-
χουσαν μεταξύ τών άγγείων και τών ειδωλίων τών
μετ' αυτών εύρισκομένων καί παραδέχεται κοινόν
άμφοτέρων κέντρον παραγωγής. Ή δ άνακάλυψις
ειδωλίου κοσμουμένου διά πτηνών καθίστα μεν βε-
βαιοτέραν τήν σχέσιν ταύτην, δυστυχώς δμως δέν
διαφωτίζει τό ζήτημα περ'ι του τόπου τής παρα-
1 Βοοίιίαιι, Βοβοΐίβοΐιο Υαδβη, Γΐ>ιαοΙι 1888, σ. 343.
(Πίν. 2)
Τό παρόν άρθρον πραγματεύεται περι της έν τω
ΕΟν. Μουσείω συλλογής πηλίνων ειδωλίων έξ Ερέ-
τριας ', συλλογής μοναδικής, καθ' δσον ή προέλευ-
σις πάντων των αποτελούντων αυτήν ειδωλίων εί-
ναι βεβαία2, ή δε ένεκα τούτου σπουδαιότης αύτής
δέν εχει ανάγκην αποδείξεως" διότι κατά την τε-
λευταίαν πενταετίαν σχεδόν πάν άξιον λόγου εις
πώλησιν προσενεχθέν πήλινον είδώλιον διεφημί-
σθη ώς έρετριακόν, ένεκα δ'έλλείψεως άσφαλών
παρατηρήσεων περι των πιθανών γνωρισμάτων των
έρετριακών έργων ή προέλευσις αυτη έγένετο δε-
κτή , αν και πολλάκις μετά δισταγμών. Σκοπός
λοιπόν της μελέτης ημών ταύτης είναι νά έξετά-
σωμεν λεπτομερώς συλλογήν ειδωλίων, ων ή έξ
Ερέτριας προέλευσις είναι αναμφισβήτητος, και εί
ουνατον νά όρίσωμεν κριτήρια προς έξακρίβωσιν
της καταγωγής τών ομοίων ειδωλίων, αν και πριν
ανασκαφή επιμελώς μία τών έρετριακών νεκροπό-
λεων και σημειωθώσι μεΟοδικώς τά έξ αυτής κτε-
ρίσματα, αδύνατον είναι νά φθάσωμεν εις απόλυ-
τον βεβαιότητα.
Πράς εύχερεστέραν έξέτασιν κρίνω καλόν νά
διαιρέσω τά ειδώλια ταΰτα συμφώνως προς τον
ρυθμόν αυτών εις τρεις τάξεις.
Α τάξις. Ειδώλια άρχαϊκοΟ ρυθμοΟ.
Εν αρχή αύτής μνημονεύομεν δύο ειδώλια (εύ-
ρεθέντα ώς λέγεται έν τω αύτώ τάφω) ανήκοντα
άμφότερα εις τύπους συχνότατα άπαντώνταςέν τοις
άρχαιοτέροις νεκροταφείοις της Τανάγρας, ήτοι ένα
«παπάν»3 καϊ ένα ίππέα4. Ό ίππεύς δεν παρου-
' Εκφράζω θερμά; ευχαριστίας εϊ; τοΰ; εφόρου; του Μουσείου,
οίτινε; εϋγενώ; μοι επέτρεψαν νά δημοσιεύσω τήν συλλογήν.
2 Ή συλλογή περιλαμβάνει 43 ειδώλια, άτινα πάντα, πλήν τών
αριθμών 3982 - 3988, άνεκαλύφθησαν έν άνασκαφαΐ; γενομέναι; υπό
την διεύθυνσιν τή; Αρχαιολογική; Εταιρία; κατά τά έ'τη 1890-1896.
Οί άριΟ. 3982-3988 άνεκαλύφθησαν έν άνασκαφαΐ; τή; Αμερικανι-
κή; Σχολή; τό 1890, χάριτα; δέ οφείλω εί; τόν ΌΓ Λναΐάκΐβίη διά
την άδειαν τή; δημοσιεύσεω; αυτών.
3 Αριθμό; Ευρετηρίου 4159. "Τψο; 0,19. Πλάτο; 0,09. "Ιδε
Ηβυζογ, ΟεΙ. άβδ ίϊ^υπηβκ άιι Εουνί'β. Πίν. 17, 3.
4 Αριθ. Ε6ρετ. 4154. "Υψ. 0,31. Πλάτ. 0,15.
σιάζει ίδιόν τι χαρακτηριστικόν άξιον μνείας και δέν
διαφέρει άλλων όμοιων γνωστών ήδη, τό πρώτον
όμως είναι άξιοσημείωτον ένεκα τής διακοσμήσεώς
του (είκ. 1). Τά ειδώλια του είδους τούτου φέρουσι
συνήθως μόνον γραμμικά ποικίλματα, έπι τοΟ ήμε-
τέρου ό'μως το κάτω μέρος του ένδύματος κοσμεί-
ται οιά γραφής πτηνού" χρώματος καστανοί» και
ΕΙκ. 1.
μέλανος. "Ομοια πτηνά ανευρίσκονται έπι πρώτο-
βοιωτικών άγγείων και ό ΒοβΜαιι π ρ αγ ματ ευ ο μέ-
νος αύτά1 ύποδεικνύει την στενήν σχέσιν τήν ΰπάρ-
χουσαν μεταξύ τών άγγείων και τών ειδωλίων τών
μετ' αυτών εύρισκομένων καί παραδέχεται κοινόν
άμφοτέρων κέντρον παραγωγής. Ή δ άνακάλυψις
ειδωλίου κοσμουμένου διά πτηνών καθίστα μεν βε-
βαιοτέραν τήν σχέσιν ταύτην, δυστυχώς δμως δέν
διαφωτίζει τό ζήτημα περ'ι του τόπου τής παρα-
1 Βοοίιίαιι, Βοβοΐίβοΐιο Υαδβη, Γΐ>ιαοΙι 1888, σ. 343.