DOI Artikel:
Stephanos A. Koumanoudēs
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14648#0132
ΣΤΕΦΑΝΟΣ Α. ΚΟΥΜΑΝΟΥΔΗΣ
Την είκοστην Μαίου άπέθανεν εν ηλικία δγδοηκοντα και ενός ετών ό πράτ/ρ
καθηγητής του Πανεπιστήμιου και γραμματεύς της Αρχαιολογικής Εταιρείας
Στέφανος Λ. Κουμανούδης. Εις την μνήμην τοΰ θανόντος, όστις εγένετο ό κύριος
ιδρυτής της τρίτης περιόδου της Αρχαιολογικής Εφημερίδος και ό άριστος των
απ αρχής συνεργατών της, αφιερουσα η Ιυνταςίς αυτής ολίγας γραμμας οεν
προτίθεται ο'ύτε τον βίον αύτοΰ να περιγράψη ουτε τής μακράς και ποικίλης ερ-
γασίας του εικόνα, πλήρη νά πα,ράσχη' διότι ούδε ευκολον είναι τοΰτο. (Βίογρα-
φίαν τοΰ Κουμανουδη εκτενεστεράν Ιδημοσιευσεν ό καθηγητής Σπ. Βάσης εν
Άθηνας τόμω ένδεκάτω σελ. 409-424).
Αληθώς ό Κουμανούδης υπήρξε παρ'ήμίν άνηρ όλως έκτακτος, η δ' ευρεία
αύτοΰ διάνοια, συνδεόμενη μετά σπανίας πολυμάθειας και θερμής φιλοπατρίας
περιέβαλλε μετ' Γσης στοργής την τε κλασικην λεγομένην αρχαιότητα, και πάσας
τάς κατόπιν περιπέτειας τοΰ Έλληνίσμοΰ. Και ενώ άπο τής εδρα,ς τοΰ Πανεπι-
στημίου έδίδασκεν επι τεσσα,ρα,κονταετίαν τά λατινικά γράμματα, κατελέγετο
δικαιότατα μεταξύ τών κρατίστων περι τά ελληνικά, και τους παλαιούς "Ελ-
ληνας συγγραφείς ειχε πάντοτε δια χειρός, δέν παρημέλει δ' ούδε την βυζα,ντινην
φιλολογίαν .και πα,ρηκο7^ούθει μετ' αγάπης και αύτην την σημερινην πνευματικην
κίνησιν τοΰ έθνους, αί δε κρίσεις του περι έργων τής νεωτέρα,ς ημών φιλολογία,ς
έπεζητοΰντο καΐ ηκούοντο μετά πολλές εύλαβείας. Ό ΐοιος νεώτερος ών συνέγρα-
ψεν έπικον ποίημα, το όποιον, αν και ένεκα, τών πολλών κενών, ά ό ποιητής ζών
δέν ηθέλησε νά συμπλήρωση. είναι πολλα,χοΰ δυσνόητον. όμως είναι Γσως μονα-
δικον εν τη νεα,ρά ημών ποιήσει διά την ηθογραφικών δυναμιν, το βάθος τών ιδεών
και την πρωτοτυπία,ν τής όλης έπινοία,ς. Κατά δε τά τελευταία, έτη τής ζωής
του ήσχολείτο ό Κουμανούδης εις την συναγωγην τών λέξεων, οσα,ς ή νέα. ελλη-
νική γλώσσα, επλα,σεν. αφ-1 ότου ηρχισε γοργοτέρα η πνευματική τοΰ έθνους άνα-
γέννησίς ήτοι άπο τών μέσων περίπου τοΰ πα,ρελθόντος α,ίώνος. Έν τη συναγωγή
δε τα,ύτη, όταν ΙκδοθΫ), θά φαινηται ώς εν κα,τόπτρω ή έν τω πολιτισμω πρόοδος
τοΰ έθνους κατά τους δύο τελευταίους αιώνας.
Τόσον ποικίλα ήσαν τά θέματα, εις ά κατεμερίζετο τοΰ Κουμανουδη ή φιλο-
πονία,. Το έργον όμως, το όποιον ιδιαιτέρως ήγάπησε και εις ο τον πλείστον χρό-
νον του αφιέρωσε, το έργον, ένεκα, τοΰ όποιου ή μνήμη αύτοΰ θά μεινη ές αεί τε-
τιμημένη και παρ' ήμίν και παρά τοις άλλοδαποΓς, είνα,ι ή περισυλλογή και σω-
τηρία τών αρχαίων μνημείων. Εις τό έργον τοΰτο έπεδόθη άμα εγκατασταθείς
έν 'Αθήναις και έκτοτε εγενετο γνωστότατος τοίς κατοικοΰσΐ το άστυ τής Παλ-
λάδος, διότι πάντες εβλεπον αύτον περιτρεχοντα την πο'λιν και τά προαστεΐα
Την είκοστην Μαίου άπέθανεν εν ηλικία δγδοηκοντα και ενός ετών ό πράτ/ρ
καθηγητής του Πανεπιστήμιου και γραμματεύς της Αρχαιολογικής Εταιρείας
Στέφανος Λ. Κουμανούδης. Εις την μνήμην τοΰ θανόντος, όστις εγένετο ό κύριος
ιδρυτής της τρίτης περιόδου της Αρχαιολογικής Εφημερίδος και ό άριστος των
απ αρχής συνεργατών της, αφιερουσα η Ιυνταςίς αυτής ολίγας γραμμας οεν
προτίθεται ο'ύτε τον βίον αύτοΰ να περιγράψη ουτε τής μακράς και ποικίλης ερ-
γασίας του εικόνα, πλήρη νά πα,ράσχη' διότι ούδε ευκολον είναι τοΰτο. (Βίογρα-
φίαν τοΰ Κουμανουδη εκτενεστεράν Ιδημοσιευσεν ό καθηγητής Σπ. Βάσης εν
Άθηνας τόμω ένδεκάτω σελ. 409-424).
Αληθώς ό Κουμανούδης υπήρξε παρ'ήμίν άνηρ όλως έκτακτος, η δ' ευρεία
αύτοΰ διάνοια, συνδεόμενη μετά σπανίας πολυμάθειας και θερμής φιλοπατρίας
περιέβαλλε μετ' Γσης στοργής την τε κλασικην λεγομένην αρχαιότητα, και πάσας
τάς κατόπιν περιπέτειας τοΰ Έλληνίσμοΰ. Και ενώ άπο τής εδρα,ς τοΰ Πανεπι-
στημίου έδίδασκεν επι τεσσα,ρα,κονταετίαν τά λατινικά γράμματα, κατελέγετο
δικαιότατα μεταξύ τών κρατίστων περι τά ελληνικά, και τους παλαιούς "Ελ-
ληνας συγγραφείς ειχε πάντοτε δια χειρός, δέν παρημέλει δ' ούδε την βυζα,ντινην
φιλολογίαν .και πα,ρηκο7^ούθει μετ' αγάπης και αύτην την σημερινην πνευματικην
κίνησιν τοΰ έθνους, αί δε κρίσεις του περι έργων τής νεωτέρα,ς ημών φιλολογία,ς
έπεζητοΰντο καΐ ηκούοντο μετά πολλές εύλαβείας. Ό ΐοιος νεώτερος ών συνέγρα-
ψεν έπικον ποίημα, το όποιον, αν και ένεκα, τών πολλών κενών, ά ό ποιητής ζών
δέν ηθέλησε νά συμπλήρωση. είναι πολλα,χοΰ δυσνόητον. όμως είναι Γσως μονα-
δικον εν τη νεα,ρά ημών ποιήσει διά την ηθογραφικών δυναμιν, το βάθος τών ιδεών
και την πρωτοτυπία,ν τής όλης έπινοία,ς. Κατά δε τά τελευταία, έτη τής ζωής
του ήσχολείτο ό Κουμανούδης εις την συναγωγην τών λέξεων, οσα,ς ή νέα. ελλη-
νική γλώσσα, επλα,σεν. αφ-1 ότου ηρχισε γοργοτέρα η πνευματική τοΰ έθνους άνα-
γέννησίς ήτοι άπο τών μέσων περίπου τοΰ πα,ρελθόντος α,ίώνος. Έν τη συναγωγή
δε τα,ύτη, όταν ΙκδοθΫ), θά φαινηται ώς εν κα,τόπτρω ή έν τω πολιτισμω πρόοδος
τοΰ έθνους κατά τους δύο τελευταίους αιώνας.
Τόσον ποικίλα ήσαν τά θέματα, εις ά κατεμερίζετο τοΰ Κουμανουδη ή φιλο-
πονία,. Το έργον όμως, το όποιον ιδιαιτέρως ήγάπησε και εις ο τον πλείστον χρό-
νον του αφιέρωσε, το έργον, ένεκα, τοΰ όποιου ή μνήμη αύτοΰ θά μεινη ές αεί τε-
τιμημένη και παρ' ήμίν και παρά τοις άλλοδαποΓς, είνα,ι ή περισυλλογή και σω-
τηρία τών αρχαίων μνημείων. Εις τό έργον τοΰτο έπεδόθη άμα εγκατασταθείς
έν 'Αθήναις και έκτοτε εγενετο γνωστότατος τοίς κατοικοΰσΐ το άστυ τής Παλ-
λάδος, διότι πάντες εβλεπον αύτον περιτρεχοντα την πο'λιν και τά προαστεΐα