Hē En Athēnais Archaiologikē Hetaireia [Hrsg.]: Ephēmeris archaiologikē (1902)

ΚΕΦΑΛΗ ΕΚ ΜΥΚΗΝΩΝ

(Πίν. 1-2).

Το 1896 άνέκαλύφθη έντος τής ακροπόλεως των
Μυκηνών, έν τοις έρειπίοις οικήματος κειμένου ολί-
γον νοτιώτερον του έκ πολυγωνικών λίθων πύργου
της δυτικής πλευράς τοΟ τείχους, ή έν τρισίν πί-
ναςιν, ενι φωτοτυπικω και ουο εγχρωμοις, εικονι-
ζόμενη κεφαλή, ης ή δημοσίευσις άνεβλήθη μέχρι
σήμερον, διότι έμελλε να έκοοθή εν τοις -ρο και-
ρού άγγελθεϊσιν «Μνημείοις της Ελλάδος». Ε-
πειδή ό'μως τό έργον έκεϊνο θα βραδύνη ιτως να
ιδη τό φως, δεν εκρίθη καλόν να μένη έπΐ πολύ
έτι άγνωστον εν των άξιολογωτάτων μνημείων της
μυκηναϊκής τέχνης.

Ή κεφαλή έχει ΰψος από του κρανίου άνωθιτοΰ
διαδήματος μέχρι τοΟ άκρου άνθερεώνος0.168 μ.,
εΐναι δέ κατεσκευασμένη έξ άσβεστοκονιάματος, έν
ω άνεμίχθησαν προς ένίσχυσιν της συνδέσεως και
λεπτόταται Ινες αμιάντου, ό'πως εις τά πήλινα αγ-
γεία της Σύρου Ή επιφάνεια όμως είναι κεχρι-
σμένη δια λεπτοΟ στρώματος καθαρωτέρας άσβέ-
στου χρώματος ύπώχρου, πολλαχοΟ δέ είναι κατα-
φανη τα ιχνη τής σπατιοος, οι ης επεχρισαν το
χρίσμα. Έπ' αϋτοΰ είναι γεγραμμέναι δια τριών
χρωμάτων, μέλανος, κυανού και έρυθροΰ, οιάφο-

1 Άρχαιολ. -Εφη^. 1899 σ. 122. Ό \νοΙΐ6Γδ (ΑΐΙιβη. ΜίΙΙΙι.
1890 σ. 246) άναφέρων τήν κεφαλήν αμέσως μετά τήν εύ'ρεσίν της
λέγει κατά λάθος ό'τι εΐνε πωρίνη. Ό καθηγητής της χημείας χ Α.
Δαμδέργης άναλύσας εν τεμάχιον αύτής εύρεν ότι σύγκειται έξ

άσόε'στου. . .............................49.465

μαγνησία;............................. 1.346

οξειδίου του σιδήρου και άργιλλίου......... 0.016

ανθρακικού όςε'ο;.......................40.360

πυριτικού οξέος......................... 6.729

97.916

Ώς πληροφορούμαι δέ παρά του κ. ΟίΙΙίέΐ'ΟΙΙ, έξ άσόέστου είναι
χαί τινα των έν Κνωσσώ τη; Κρήτης ύπό τοΰ Εναηδ άνακαλυφΟέντων
τεμαχίων ανάγλυφων. "Ιδε κα'ι ΕνΕΙΠδ, ΊΊ)β ραΙθΟΘ θΓ Κηθ5505

(ΑπηυΒί οί Ιΐΐθ Βι·. δοΐιοοΙ 1899-1900) σ. 52.

ΚΊΙ1ΜΚΡΙΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ 1902

ροι λεπτομέρειαι της κεφαλής ή κοσμήματα και
ποικίλματα αύτής. Αί οφρύες, τά βλέφαρα και ή
ιρις τών οφθαλμών είναι μέλαιναι, τά δέ χείλη ερυ-
θρά. Ωσαύτως ερυθρά είναι τά τέσσαρα ποικίλματα
τά έπΐ τών παρειών, έπί τοΟ μετώπου και έπί τοΰ
άνθερεώνος, ων έκαστον αποτελείται έκ κηλϊδος
στρογγύλης, πέρις" τής οποίας κείνται έννέα στιγ-
μαί 1. Ή κόρη τών οφθαλμών οέν είναι δεδηλω-
μένη, οί δέ ρώθωνες τής ρινός έχουσι σχήμα δύο
μικρών στρογγύλων κοιλοτήτων, τέλος οί κοχλίαι
τών ώτων δηλοΰνται δι ελίκων χρώματος έρυ-
θροΟ.

Περί τούς κροτάφους φορεί ή κεφαλή ταινίαν
έρυθράν, κάτωθεν τής οποίας έπί μέν τοΟ μετώπου
προκύιττουσι μικροί βόστρυχοι, ών τά κερατοειδή
άκρα είναι συμυ.ετρικώς διατεταγμένα, έπί δέ του
οπίσω μέρους τοΰ κρανίου δηλοΰται πίπτουσα ή
κόμη συμπαγής. Το χρώμα αύτής είναι μέλαν.
"Ανωθι τής ερυθράς ταινίας προέχει στρογγύλη
κυανή σπείρα, έφ'ής είναι γεγραμμέναι δια τοΰ χρώ-
ματος τής κόμης, ήτοι μέλανος, γραμμα'ι κάθετοι,
κα'ι δή δύο λεπτα'ι και μία πολύ παχεϊα έναλλάξ.
Εμπρός ή σπείρα είναι βεβλαμμένη, έπί τής πλα-
γίας όψεως ό'μως όιακρίνονται σαφώς αί παχεϊαι και
λεπταί γραμμαι (ίδε έγχρωμον πίνακα), κάλλιον
δ' έτι διατηρούνται οπίσω. Ή σπείρα αύτη είναι
άναμφιβόλως διάδημα, περί δέ τών καθέτων γραμ-
αών δύο τινά δυνάμεθα νά εικάσω μεν ή ό'τι ήσαν
ποικίλματα αύτοΰ ή δτι παριστώσι βοστρύχους
τής κόμης, παχεϊς και λεπτούς έναλλάξ, κειμένους
έπι τοΰ διαδήματος, τούς αύτούς δηλονότι βοστρύ-

< ϊόσαι είναι αί στιγμαί έπί τοΰ άνθερεώνος και τόσαι ήσαν αϊ έπί
τή; αριστεράς παρειάς· επί τής ετέρας δέ παρειάς και τοΰ μετώπου ό
χώρος πάλιν έννέα στιγμάς φαίνεται οτι απαιτεί.

1