DOI Artikel:
Xanthudidēs, Stephanos A.: Ek Krētēs, [1]
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14654#0011
ΕΚ ΚΡΗΤΗΣ
(Πίν. 1-3)
Α.
Ό τάφος Άρτοϊ κ*/.1 ν.ί πήλινν.ι λάρνακες.
Μεταξύ των δύο χωρίων Έληας και Κάτω Βά-
θειας της έπαρχίας Πεδιάδος εις δίωρον περίπου
άπόστασιν από της πόλεως Ηρακλείου έν ω κατά
τον Ίανουάριον του 1903 ό έκ Κάτω Βάθειας χω-
ρικός Μιχαήλ Λαγουδάκης ήροτρία τον άγρόν του
εις ΘΙσιν καλουμένην τ Άρτσά, κατεβυθίσθη ό
έτερος των άροτηρων βοών και ούτως απεκαλύφθη
μικρός τάφος λαξευτός έν τω μαλακώ βράχω, Ό
χωρικός άνεκοίνωσε το πράγμα εις τον φιλάρχαιον
εμπορον κ. Χριστοφ. Άνερράψην, όστις και εϊδο-
ποίησεν αμέσως την άρχαιολογικήν ύπηρεσίαν.
Μετά τινας ημέρας συνοδευόμενος και ύπο του κ.
Άνερράψη μεταβάς έςετέλεσα τον καθαρισμόν του
τάφου και μετεκόμισα τά ευρήματα εις το Μου-
σεΐον Ηρακλείου.
Ο τάφος είναι των συνήθων θολωτών λαξευ-
τών έν τω μαλακώ ύποκιτρίνω βράχω (άσπρόυγας)
τετραγώνου μεν σχήματος κάτω, θολού μένος δε προς
τά άνω. Είχε διεύθυνσιν από Β. προς Ν. και δρό-
μον προς Β. είς το ελαφρώς κατηφορικόν έδαφος.
Τοιούτοι τάφοι μυκηναϊκοί μετά δρόμου εχουσιν ευ-
ρέθη εως τώρα και είς άλλα μέρη της Κρήτης ώς
λ. χ. είς τά Βασιλικά Ανώγεια και Μίλατον 1 είς
Λιγόρτυνον Μονοφατσίου, είς Φαιστον έν θέσει Λ,ι-
λιανά 2 και άλλαχου.
Τό μήκος του όρόμου είναι άγνωστον, διότι ευ-
1 Ογ8Ϊ, υπιο ΓαηβΙιπ Οΐ'βΙβδΐ 3ν ΜοηαιηβηΙί αηΐίοΐιί άβΠ'
Αο&άβπιία άβί Ι^ΐηοβϊ 1890 σ. 201 ίξ. ΡβιτοΙ βΐ ΟΗϊρίβζ VI.
σ. 453 455.
2 Ο. Οβιοΐα ίι&νοΓΪ βδβ^υίΐί ηβΐΐα ηβοΓοροϋδ (Ιί Ρΐιαβίίοδ έν
ΗθΰάίοοηΙί άβΐΓΑβίκΙβηΊία άβί ίιίηοβί τόμ. XI. Γάδο. 5.
ΕΦΗΜΕΡΙΕ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ 1904
ρισκόμενος ούτος κατά το πλείστον είς μικρόν άπο
της επιφανείας βάθος άνεμοχλεύθη και κατεστρά-
φη διά της έπανειλημμένης καλλιέργειας. Και
του θαλάμου αί άρχικαί διαστάσεις δεν είναι δυ-
νατόν να δοΟώσι σήμερον ακριβώς, διότι πλήν του
κατά την άνακάλυψιν γενομένου ρήγματος της κο-
ρυφής είχον άποσπασθή κατά καιρούς και τεμάχια
έκ του μαλακού βράχου των τοιχωμάτων, και
ούτως Ό θάλαμος έγένετο ακανόνιστος ομοιάζων
προς μικρόν φυσικον σπήλαιον, του οποίου αί δια-
στάσεις μετά τον καΟαρισμόν είναι αύται' πλάτος
άπο του στομίου αέ/οι του άντικού τοινώαατος
1,75, μήκος του θαλάμου από βορρά προς νότον
2,15, σωζομενον ύψος 1,10, πλάτος του στο-
υ.ίου 0,96.
Εντός του τάφου ύπήρχον δύο τετράγωνοι πή-
λιναι λάρνακες έ'χουσαι διεύθυνσιν άπο Β. πρός Ν.
Εν εκάστη ήτο τεθαμμένος νεκρός ώριμου ηλι-
κίας" οί σκελετοί και των δύο και μάλιστα του έν
τή πρός ανατολάς λάρνακι (Α) διετηροϋντο είς αρ-
κετά καλήν κατάστασιν. Ει: την ευτυχή δέ ταύ-
την σύμπτωσιν έγκειται, ώς Οά ί'δωμεν αμέσως,
και ή μεγαλύτερα σημασία του τάφου τούτου,
διότι λύει κατά τοόπον όοιστικόν το πολύ άα-ρι-
σβητηθέν εως σήμερον ζήτημα του τρόπου τής
ταορης έντος των πηλίνων λαρνακών.
Πλήν τών έν ταϊς λάρναξι σκελετών είχον τα-
φή, ώς φαίνεται, και δύο ακόμη νεκροί χαμαί είς
το μεταξύ τών δύο λαρνακών κενόν διάστημα"
τούτων όμως οί σκελετοί είχον καλυφθή υπό τών
καταπεσόντων χωμάτων και ήσαν κατά τό πλεί-
στον τά οστά σεσηπότα έκ τής υγρασίας. Εχομεν
άοα ποό ήαών τάφον οικογενειακών, όστις άνοιγό-
αενος κατά καιρούς περιέλαβε τέσσαρα μέλη τής
1
(Πίν. 1-3)
Α.
Ό τάφος Άρτοϊ κ*/.1 ν.ί πήλινν.ι λάρνακες.
Μεταξύ των δύο χωρίων Έληας και Κάτω Βά-
θειας της έπαρχίας Πεδιάδος εις δίωρον περίπου
άπόστασιν από της πόλεως Ηρακλείου έν ω κατά
τον Ίανουάριον του 1903 ό έκ Κάτω Βάθειας χω-
ρικός Μιχαήλ Λαγουδάκης ήροτρία τον άγρόν του
εις ΘΙσιν καλουμένην τ Άρτσά, κατεβυθίσθη ό
έτερος των άροτηρων βοών και ούτως απεκαλύφθη
μικρός τάφος λαξευτός έν τω μαλακώ βράχω, Ό
χωρικός άνεκοίνωσε το πράγμα εις τον φιλάρχαιον
εμπορον κ. Χριστοφ. Άνερράψην, όστις και εϊδο-
ποίησεν αμέσως την άρχαιολογικήν ύπηρεσίαν.
Μετά τινας ημέρας συνοδευόμενος και ύπο του κ.
Άνερράψη μεταβάς έςετέλεσα τον καθαρισμόν του
τάφου και μετεκόμισα τά ευρήματα εις το Μου-
σεΐον Ηρακλείου.
Ο τάφος είναι των συνήθων θολωτών λαξευ-
τών έν τω μαλακώ ύποκιτρίνω βράχω (άσπρόυγας)
τετραγώνου μεν σχήματος κάτω, θολού μένος δε προς
τά άνω. Είχε διεύθυνσιν από Β. προς Ν. και δρό-
μον προς Β. είς το ελαφρώς κατηφορικόν έδαφος.
Τοιούτοι τάφοι μυκηναϊκοί μετά δρόμου εχουσιν ευ-
ρέθη εως τώρα και είς άλλα μέρη της Κρήτης ώς
λ. χ. είς τά Βασιλικά Ανώγεια και Μίλατον 1 είς
Λιγόρτυνον Μονοφατσίου, είς Φαιστον έν θέσει Λ,ι-
λιανά 2 και άλλαχου.
Τό μήκος του όρόμου είναι άγνωστον, διότι ευ-
1 Ογ8Ϊ, υπιο ΓαηβΙιπ Οΐ'βΙβδΐ 3ν ΜοηαιηβηΙί αηΐίοΐιί άβΠ'
Αο&άβπιία άβί Ι^ΐηοβϊ 1890 σ. 201 ίξ. ΡβιτοΙ βΐ ΟΗϊρίβζ VI.
σ. 453 455.
2 Ο. Οβιοΐα ίι&νοΓΪ βδβ^υίΐί ηβΐΐα ηβοΓοροϋδ (Ιί Ρΐιαβίίοδ έν
ΗθΰάίοοηΙί άβΐΓΑβίκΙβηΊία άβί ίιίηοβί τόμ. XI. Γάδο. 5.
ΕΦΗΜΕΡΙΕ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ 1904
ρισκόμενος ούτος κατά το πλείστον είς μικρόν άπο
της επιφανείας βάθος άνεμοχλεύθη και κατεστρά-
φη διά της έπανειλημμένης καλλιέργειας. Και
του θαλάμου αί άρχικαί διαστάσεις δεν είναι δυ-
νατόν να δοΟώσι σήμερον ακριβώς, διότι πλήν του
κατά την άνακάλυψιν γενομένου ρήγματος της κο-
ρυφής είχον άποσπασθή κατά καιρούς και τεμάχια
έκ του μαλακού βράχου των τοιχωμάτων, και
ούτως Ό θάλαμος έγένετο ακανόνιστος ομοιάζων
προς μικρόν φυσικον σπήλαιον, του οποίου αί δια-
στάσεις μετά τον καΟαρισμόν είναι αύται' πλάτος
άπο του στομίου αέ/οι του άντικού τοινώαατος
1,75, μήκος του θαλάμου από βορρά προς νότον
2,15, σωζομενον ύψος 1,10, πλάτος του στο-
υ.ίου 0,96.
Εντός του τάφου ύπήρχον δύο τετράγωνοι πή-
λιναι λάρνακες έ'χουσαι διεύθυνσιν άπο Β. πρός Ν.
Εν εκάστη ήτο τεθαμμένος νεκρός ώριμου ηλι-
κίας" οί σκελετοί και των δύο και μάλιστα του έν
τή πρός ανατολάς λάρνακι (Α) διετηροϋντο είς αρ-
κετά καλήν κατάστασιν. Ει: την ευτυχή δέ ταύ-
την σύμπτωσιν έγκειται, ώς Οά ί'δωμεν αμέσως,
και ή μεγαλύτερα σημασία του τάφου τούτου,
διότι λύει κατά τοόπον όοιστικόν το πολύ άα-ρι-
σβητηθέν εως σήμερον ζήτημα του τρόπου τής
ταορης έντος των πηλίνων λαρνακών.
Πλήν τών έν ταϊς λάρναξι σκελετών είχον τα-
φή, ώς φαίνεται, και δύο ακόμη νεκροί χαμαί είς
το μεταξύ τών δύο λαρνακών κενόν διάστημα"
τούτων όμως οί σκελετοί είχον καλυφθή υπό τών
καταπεσόντων χωμάτων και ήσαν κατά τό πλεί-
στον τά οστά σεσηπότα έκ τής υγρασίας. Εχομεν
άοα ποό ήαών τάφον οικογενειακών, όστις άνοιγό-
αενος κατά καιρούς περιέλαβε τέσσαρα μέλη τής
1