DOI Artikel:
Wilhelm, Adolf: Euboïka
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14654#0057
93
ΕΥΒΟΪΚΑ
94
ετηρίδας ύστερον τον 401ου έτους (;)καϋ: δν χρό-
νον δηλονότι δ Ιωνικός άλφάβητος δεν εΐχεν
ακόμη παντελώς επικράτηση τον Αττικού, θεω-
ρεί δηλαδή τήν γραφήν των διφθόγγων ψ καϊ ωι
δια του ει καί οι και τήν γραφήν της λέξεως ιέ-
ρεια δις μεν δια του ε, άπαξ δε, δπερ κατ' αυτόν
και το σπονδαιότερον, δια του ει ώς οφειλομέ-
νων εις τήν κατά τους χρόνους του ψηφίσματος
μή παντελή έπικράτησιν του Ίωνικοΰ αλφαβήτου
και ώς παραληφθεΐσαν εκ του πρότερον έν χρήσει
έπιχωρίου. Αγνοεί λοιπόν δπερ γνωστότατο> δτι
ίδιον της Έρετρικής διαλέκτου, έκτος του ρωτα-
κισμού, είνε ή έν τέλει των λέξεων βράνυνσις των
μακρών διφθόγγων (Ρ. ΒθοΙιΙρΙ, ΙιΐδοΙιΐ'ϊΓΐβη άβδ
ϊοηίδοΐιβη ϋί&1ρΙ<ΐ§ σελ. 12, Α. Υνϋΐιβίιη Έφημ.
άρν. 1900 σ. 202)" δια τούτο δε και έν τή μετα-
γραφή έσφαλμένως γράφει εί και δί άντι εΐ και οΓ.
Ώς προς το ιερέα καϊ ίερεΐα, είνε μεν δυνατόν ότι
Ε έγράφη άντι ΕΙ όπως άφικνΕμένων κατά ϋίΐίβη-
ββΓ^βΓ έν τή έξ Ωρωπού επιγραφή 10 VII 235
στ. 8 και όφΕλόντων έν τή έκ Ταμυνών έπιγραφή
Καηο^ββ, ΑηΙϊςαϊΙβδ Ηβ11βηί(|αβδ 957, πιθανώτε-
ρον δε είνε τω παραβάλλοντι το Ήράοις άντι Ή-
ραίοις έν στ. 27 του περ'ι Αρτεμιρίων ψηφίσμα-
τος, ίεροποοι έν τή έκ Ταμυνών έπιγραφή, Άύ^η-
νάων άντι ΑΦηναίων έν τή ΰπ1έμου έν τή'Αρχ.
Έφημ. 1900 σ. 19ο έκδεδομένη έπιγραφή (§)Ί-
Ιο^β 4/) αφ ενός, άφ'έτερου δε δειόμενον 10 VII
235 στίχ. 36, Φανοκλείου, βασιλεία, Έρετριείων
8γ1Ιθ4ζβ 185, ότι δια το ασταθές της ορθογραφίας
παρελείφθη το ιώτα.
Άλλ1 άλις περί της ορθογραφίας, διότι θεωρώ
άναξίαν του κόπου και μή πρέπουσαν εις τό περιο-
δικόν τούτο τήν δια μακρών άναίρεσιν τοιούτων
σφαλμάτων.
Διέλαθεν όμως τον κ. Παπαβασιλείου ότι έκτος
της γραφής και της διαλέκτου τό ψήφισμα παρέ-
χει ήμϊν και άλλο σπουδαιότατον πρΌς όρισμόν
της χρονολογίας τεκμήριον δια των έν τω τέ-
λει μετα προφανούς έμφάσεως λεγομένων δπως αν
κατά τούτα γίνηται ή ϋυσ'ιη και ή μουσική τει
'Αρτέμιδι εις τον αεί χρόνον ελευθέρων όντων
Έρετρ&έων *α.Ι εύ πρηττόντων κ^ αυτο-
κρατόρων. Ταύτα κατά τήν γνώμην μου άπο-
δεικνύουσιν ότι όλίγω προ του ψηφίσματος οί Έρε-
τριεΐς δουλωθέντε£ μέχρι τούδε και κακώς πράτ-
τοντες και μή οντες κύριοι έαυτών απέκτησαν διά
μεταβολής του καθεστώτος τήν έλευθερίαν καϊ
εύπραγίαν και αυτονομίαν' άναμφιβόλω; δέ το γε-
γονός τούτο είνε και Ό λόγος και ή άφορμή της έν
τω μέλλοντι μεγαλοπρεπεστέρας συντελέσεως των
Άρτεμισίων, ήτις είνε Ό σκοπός του ψηφίσματος.
Παρόμοια είνε ή άφορμή άλλου ψηφίσματος των
Έρετριέων ΟΙΟ 2014· ϋίΐίβηΙ^βι·. δνΙΙο^ο 277;
επειδή τήι πομπήι τήι Διονύσου η τε φρουρά
άπήλϋεν δ τε δήμος ήλευϋ'ερώυΧ)] και τους πα-
τρίους νόμους και τήν δημοκρατίαν έκομίσατο'
δπως υπόμνημα τή~ ημέρας ταύτης ήι, εδοξεν
τήι βουλήι και τώι δήμωι στεφανηφορεΐν Ερε-
τριεϊς πάντας και τους ένοικούντας κιττοΰ στέφα-
νον τήι πομπήι τού Διονύσου κτλ.
"Οτι /] μεταβολή αύτη έγένετοούχί προ του μέ-
σου του τετάρτου προ Χρ. αιώνος συμπεραίνω έκ
της γραφής του ψηφίσματος παραβάλλων αυτήν
προς τήν γραφήν άλλων έπιγραφών έξ Έρετρίας
και δή έπιγραφών έξηκριβωμένης κατά τό μάλλον
ή ήττον χρονολογίας. Είσί δέ αί έπιγραφαι αύται*
1. τό των Έρετριέων περί ΤΙγελόχου του Τα-
ραντίνου ψήφισμα έκδεοομένον ύπ' έμου έν Εφημ.
Άρχ. 1900 σελ. 195 (1)ί11βη()βι·§βι·, 5γΠο§6 47)
του έτους 411 προ Χρ., και ή λίαν ομοιάζουσα
κατά τήν γραφήν συνθήκη Έρετριέων και Τστι-
αιέων Ρ. ΒβοΗίβΙ, ΙηδοΙιπΓΐβη ϋβδ ΐοηϊδοΐιβη
Ιβΐίΐδ σ. 8 άρ. 15, νυν έν τω έν Αθήναις Έθνικώ
Μουσείω άποκειμένη.
2. το των Έρετριέων περί Φανοκλέους υίου"
του Φανιάοου Πτελεασίου ψήφισμα ί-ΑΟΐοοαίνον
ϋπ' έμου έν Έφημ. άρχ. 1892 σ. 126, ανήκον
εις τό δεύτερον ήμισυ του τετάρτου αιώνος, διότι
ό Φανοκλής ούτος αναφέρεται έν Αττική έπι-
γραφή ώς τριήραρχος τό 323 προ Χρ. (.1. ΚϊγοΙι-
ηβΓ, ΡΓΟδοροσραρΙπα ΑΙΐίοα 14058).
3. το εις τιμήν του Γλαυκίππου και των
άδελφών αύτου ψήφισμα, έκδεδομένον ύπ έμου έν
Έφημ. άρχ. 1892 σ. 119 (ϋίΐΙβη^β^βΓ, δγ1Ιο§β
185) αναφερόν τον βασιλέα Δημήτριον και ανή-
κον εις το τέλος του τετάρτου π. Χ. αιώνος.
Κατά πρώτην οψιν γίνεται φανερόν ότι τό περί
των Άρτεμισίων ψήφισμα είνε πολύ νεώτερον του
6πέρ Ήγελόχου ψηφίσματος και της συνθήκης
ΕΥΒΟΪΚΑ
94
ετηρίδας ύστερον τον 401ου έτους (;)καϋ: δν χρό-
νον δηλονότι δ Ιωνικός άλφάβητος δεν εΐχεν
ακόμη παντελώς επικράτηση τον Αττικού, θεω-
ρεί δηλαδή τήν γραφήν των διφθόγγων ψ καϊ ωι
δια του ει καί οι και τήν γραφήν της λέξεως ιέ-
ρεια δις μεν δια του ε, άπαξ δε, δπερ κατ' αυτόν
και το σπονδαιότερον, δια του ει ώς οφειλομέ-
νων εις τήν κατά τους χρόνους του ψηφίσματος
μή παντελή έπικράτησιν του Ίωνικοΰ αλφαβήτου
και ώς παραληφθεΐσαν εκ του πρότερον έν χρήσει
έπιχωρίου. Αγνοεί λοιπόν δπερ γνωστότατο> δτι
ίδιον της Έρετρικής διαλέκτου, έκτος του ρωτα-
κισμού, είνε ή έν τέλει των λέξεων βράνυνσις των
μακρών διφθόγγων (Ρ. ΒθοΙιΙρΙ, ΙιΐδοΙιΐ'ϊΓΐβη άβδ
ϊοηίδοΐιβη ϋί&1ρΙ<ΐ§ σελ. 12, Α. Υνϋΐιβίιη Έφημ.
άρν. 1900 σ. 202)" δια τούτο δε και έν τή μετα-
γραφή έσφαλμένως γράφει εί και δί άντι εΐ και οΓ.
Ώς προς το ιερέα καϊ ίερεΐα, είνε μεν δυνατόν ότι
Ε έγράφη άντι ΕΙ όπως άφικνΕμένων κατά ϋίΐίβη-
ββΓ^βΓ έν τή έξ Ωρωπού επιγραφή 10 VII 235
στ. 8 και όφΕλόντων έν τή έκ Ταμυνών έπιγραφή
Καηο^ββ, ΑηΙϊςαϊΙβδ Ηβ11βηί(|αβδ 957, πιθανώτε-
ρον δε είνε τω παραβάλλοντι το Ήράοις άντι Ή-
ραίοις έν στ. 27 του περ'ι Αρτεμιρίων ψηφίσμα-
τος, ίεροποοι έν τή έκ Ταμυνών έπιγραφή, Άύ^η-
νάων άντι ΑΦηναίων έν τή ΰπ1έμου έν τή'Αρχ.
Έφημ. 1900 σ. 19ο έκδεδομένη έπιγραφή (§)Ί-
Ιο^β 4/) αφ ενός, άφ'έτερου δε δειόμενον 10 VII
235 στίχ. 36, Φανοκλείου, βασιλεία, Έρετριείων
8γ1Ιθ4ζβ 185, ότι δια το ασταθές της ορθογραφίας
παρελείφθη το ιώτα.
Άλλ1 άλις περί της ορθογραφίας, διότι θεωρώ
άναξίαν του κόπου και μή πρέπουσαν εις τό περιο-
δικόν τούτο τήν δια μακρών άναίρεσιν τοιούτων
σφαλμάτων.
Διέλαθεν όμως τον κ. Παπαβασιλείου ότι έκτος
της γραφής και της διαλέκτου τό ψήφισμα παρέ-
χει ήμϊν και άλλο σπουδαιότατον πρΌς όρισμόν
της χρονολογίας τεκμήριον δια των έν τω τέ-
λει μετα προφανούς έμφάσεως λεγομένων δπως αν
κατά τούτα γίνηται ή ϋυσ'ιη και ή μουσική τει
'Αρτέμιδι εις τον αεί χρόνον ελευθέρων όντων
Έρετρ&έων *α.Ι εύ πρηττόντων κ^ αυτο-
κρατόρων. Ταύτα κατά τήν γνώμην μου άπο-
δεικνύουσιν ότι όλίγω προ του ψηφίσματος οί Έρε-
τριεΐς δουλωθέντε£ μέχρι τούδε και κακώς πράτ-
τοντες και μή οντες κύριοι έαυτών απέκτησαν διά
μεταβολής του καθεστώτος τήν έλευθερίαν καϊ
εύπραγίαν και αυτονομίαν' άναμφιβόλω; δέ το γε-
γονός τούτο είνε και Ό λόγος και ή άφορμή της έν
τω μέλλοντι μεγαλοπρεπεστέρας συντελέσεως των
Άρτεμισίων, ήτις είνε Ό σκοπός του ψηφίσματος.
Παρόμοια είνε ή άφορμή άλλου ψηφίσματος των
Έρετριέων ΟΙΟ 2014· ϋίΐίβηΙ^βι·. δνΙΙο^ο 277;
επειδή τήι πομπήι τήι Διονύσου η τε φρουρά
άπήλϋεν δ τε δήμος ήλευϋ'ερώυΧ)] και τους πα-
τρίους νόμους και τήν δημοκρατίαν έκομίσατο'
δπως υπόμνημα τή~ ημέρας ταύτης ήι, εδοξεν
τήι βουλήι και τώι δήμωι στεφανηφορεΐν Ερε-
τριεϊς πάντας και τους ένοικούντας κιττοΰ στέφα-
νον τήι πομπήι τού Διονύσου κτλ.
"Οτι /] μεταβολή αύτη έγένετοούχί προ του μέ-
σου του τετάρτου προ Χρ. αιώνος συμπεραίνω έκ
της γραφής του ψηφίσματος παραβάλλων αυτήν
προς τήν γραφήν άλλων έπιγραφών έξ Έρετρίας
και δή έπιγραφών έξηκριβωμένης κατά τό μάλλον
ή ήττον χρονολογίας. Είσί δέ αί έπιγραφαι αύται*
1. τό των Έρετριέων περί ΤΙγελόχου του Τα-
ραντίνου ψήφισμα έκδεοομένον ύπ' έμου έν Εφημ.
Άρχ. 1900 σελ. 195 (1)ί11βη()βι·§βι·, 5γΠο§6 47)
του έτους 411 προ Χρ., και ή λίαν ομοιάζουσα
κατά τήν γραφήν συνθήκη Έρετριέων και Τστι-
αιέων Ρ. ΒβοΗίβΙ, ΙηδοΙιπΓΐβη ϋβδ ΐοηϊδοΐιβη
Ιβΐίΐδ σ. 8 άρ. 15, νυν έν τω έν Αθήναις Έθνικώ
Μουσείω άποκειμένη.
2. το των Έρετριέων περί Φανοκλέους υίου"
του Φανιάοου Πτελεασίου ψήφισμα ί-ΑΟΐοοαίνον
ϋπ' έμου έν Έφημ. άρχ. 1892 σ. 126, ανήκον
εις τό δεύτερον ήμισυ του τετάρτου αιώνος, διότι
ό Φανοκλής ούτος αναφέρεται έν Αττική έπι-
γραφή ώς τριήραρχος τό 323 προ Χρ. (.1. ΚϊγοΙι-
ηβΓ, ΡΓΟδοροσραρΙπα ΑΙΐίοα 14058).
3. το εις τιμήν του Γλαυκίππου και των
άδελφών αύτου ψήφισμα, έκδεδομένον ύπ έμου έν
Έφημ. άρχ. 1892 σ. 119 (ϋίΐΙβη^β^βΓ, δγ1Ιο§β
185) αναφερόν τον βασιλέα Δημήτριον και ανή-
κον εις το τέλος του τετάρτου π. Χ. αιώνος.
Κατά πρώτην οψιν γίνεται φανερόν ότι τό περί
των Άρτεμισίων ψήφισμα είνε πολύ νεώτερον του
6πέρ Ήγελόχου ψηφίσματος και της συνθήκης