DOI Artikel:
Malik-Gumińska, Bronisława: Kodeks emmeramski: Zagadnienia czasu powstania, ikonografii i treści miniatur
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.20354#0029
Pobożnego podczas koronacji i namaszczania go na
króla przez papieża Stefana IV w Reims w 816 roku65,
pozostał zapewne nie bez znaczenia dla upodabniania
przedstawień Dawida do wizerunków władców
świeckich i dla łączenia ich ze sobą. W tzw. Biblii
Vivian zestawiono Karola Wielkiego z Dawidem,
w Ewangeliarzu z Priim został on nazwany i przed-
stawiony jako „David imperator augustus" a naj-
wspanialsze obrazy Dawida-monarchy pochodzą
z kodeksów należących do Karolingów66. Stwo-
rzenie kontynuowanej w czasach następnych idei:
Dawid-Rex-Imperator, za czasów Karola Wielkiego
było wyrazem rywalizacji między Akwizgranem
i Bizancjum oraz władzą duchowną i świecką.
14. Brązowa figurka gołębia, Paris, Collection de Prince A. Ju-
ritzky (wg Schramma).
Stara rywalizacja o prymat między cesarstwem
a papiestwem osiągnęła swoje apogeum w drugiej
połowie XI stulecia za Henryka IV i jego syna.
Władcy na interesującej nas miniaturze z pag. 4
w Kodeksie emmeramskim wyobrażeni zostali w na-
wiązaniu do wizerunku Dawida, z którego poza
65 M. Schapiro, An Illuminated English Psalter of the
Early Thirteenth Century (Journal of the Warburg and Courtauld
Institutes, XXIII, 1960, s. 181).
66 Steger, o.c, s. 126-127. — Biblia Vivian (Paris,
Bibliotheąue Nationale, Lat. 1) należąca do Karola Łysego,
dzieło szkoły w Tours z lat 845-851. Na miniaturze z fol. 1 v.
w dwu medalionach przedstawiono Dawida i Karola Wielkiego.
Inskrypcje umieszczone wokół brzmią: „David Rex Imp[era-
15. Rekonstrukcja jabłka królewskiego z gołębiem na szczycie
(wg Schramma).
schematem kompozycyjnym przejęte zostały (z całą
pewnością świadomie) właściwe temu przedstawieniu
treści. Gołębie Ducha Świętego wieńczące insygnia
Dawida w rękopisie z Verden wyrażają boską
inspirację królestwa dawidowego. Prawie identycznie
wyglądające ptaki, a więc gołębie, na insygniach
tor]" i „Carolus Rex Franco[rum]". Natomiast na fol. 215 v.
znajduje się reprezentacyjne przedstawienie Dawida nazwa-
nego królem i prorokiem. Por. Die karolingischen Miniaturen
Hrg. von W. Kohler, I: Die Schule von Tours. Teil I: Die
Ornamentih, Berlin 1930, s. 396-397, tabl. 72, 77 a. — Ewange-
liarz z Priim (dawniej Berlin, Preussische Staatsbibliothek,
obecnie Tiibingen, Universitatsbibliothek, Ms. theol. lat. fol.
733) należący do cesarza Lotara, również dzieło szkoły w Tours,
21
króla przez papieża Stefana IV w Reims w 816 roku65,
pozostał zapewne nie bez znaczenia dla upodabniania
przedstawień Dawida do wizerunków władców
świeckich i dla łączenia ich ze sobą. W tzw. Biblii
Vivian zestawiono Karola Wielkiego z Dawidem,
w Ewangeliarzu z Priim został on nazwany i przed-
stawiony jako „David imperator augustus" a naj-
wspanialsze obrazy Dawida-monarchy pochodzą
z kodeksów należących do Karolingów66. Stwo-
rzenie kontynuowanej w czasach następnych idei:
Dawid-Rex-Imperator, za czasów Karola Wielkiego
było wyrazem rywalizacji między Akwizgranem
i Bizancjum oraz władzą duchowną i świecką.
14. Brązowa figurka gołębia, Paris, Collection de Prince A. Ju-
ritzky (wg Schramma).
Stara rywalizacja o prymat między cesarstwem
a papiestwem osiągnęła swoje apogeum w drugiej
połowie XI stulecia za Henryka IV i jego syna.
Władcy na interesującej nas miniaturze z pag. 4
w Kodeksie emmeramskim wyobrażeni zostali w na-
wiązaniu do wizerunku Dawida, z którego poza
65 M. Schapiro, An Illuminated English Psalter of the
Early Thirteenth Century (Journal of the Warburg and Courtauld
Institutes, XXIII, 1960, s. 181).
66 Steger, o.c, s. 126-127. — Biblia Vivian (Paris,
Bibliotheąue Nationale, Lat. 1) należąca do Karola Łysego,
dzieło szkoły w Tours z lat 845-851. Na miniaturze z fol. 1 v.
w dwu medalionach przedstawiono Dawida i Karola Wielkiego.
Inskrypcje umieszczone wokół brzmią: „David Rex Imp[era-
15. Rekonstrukcja jabłka królewskiego z gołębiem na szczycie
(wg Schramma).
schematem kompozycyjnym przejęte zostały (z całą
pewnością świadomie) właściwe temu przedstawieniu
treści. Gołębie Ducha Świętego wieńczące insygnia
Dawida w rękopisie z Verden wyrażają boską
inspirację królestwa dawidowego. Prawie identycznie
wyglądające ptaki, a więc gołębie, na insygniach
tor]" i „Carolus Rex Franco[rum]". Natomiast na fol. 215 v.
znajduje się reprezentacyjne przedstawienie Dawida nazwa-
nego królem i prorokiem. Por. Die karolingischen Miniaturen
Hrg. von W. Kohler, I: Die Schule von Tours. Teil I: Die
Ornamentih, Berlin 1930, s. 396-397, tabl. 72, 77 a. — Ewange-
liarz z Priim (dawniej Berlin, Preussische Staatsbibliothek,
obecnie Tiibingen, Universitatsbibliothek, Ms. theol. lat. fol.
733) należący do cesarza Lotara, również dzieło szkoły w Tours,
21