9. Wąchock, klasztor Cystersów, refektarz. Lilia i trójkąt na
ścianie zachodniej (fot. J. Gadomski).
10. Wąchock, klasztor Cystersów, refektarz. Znak kamie-
niarski na ciosie w glifie okna (fot. J. Gadomski).
rzeźba cysterska dostarcza kilkunastu przykładów,
znanych głównie z dekoracji głowic, zworników
i wsporników w Koprzywnicy, Sulejowie, Wąchocku
i Mogile16, toteż nie ma potrzeby wyliczać dalszych
analogii w rzeźbie architektonicznej. W minia-
torstwie cysterskim kwiat lilii występował czasem
obok przedstawienia Marii (otaczanej przez zakon
św. Roberta, zwłaszcza od czasów św. Bernarda,
szczególnym kultem), jak np. w Drzewie Jessego
w lekcjonarzu z Citeaux (początek w. XII)17.
(1226-70) znalazł się w herbie Francji. O liliach na regaliach
i herbach zob. H. Leclercą, Fleurs de lis, [w:] F. Cabrol
et H. Leclercą, Dictionnaire d'archeologie chretienne et de
liturgie, t. V, cz. 2, Paris 1923, szp. 1699-1708. — P. E.
Schramm, Der Kónig von Frankreich. Das Wesen der Monar-
chie vom 9. bis zum 16. Jahrhundert, Weimar 1939, Bd I,
s. 208 n., 211 n., 214 n.j Bd II, s. 106 przypis 1. — Tenże,
Herrschaftszeichen und Staatssymbolik. Beitrdge zu ihrer Ge-
schichte vom dritten bis zum sechzehnten Jahrhundert, (Schriften
der Monumenta Germaniae historica 13, Bd II Stuttgart
1955, s. 410-417, 440; Bd III, Stuttgart 1956, s. 972-973).
16 Zob. np. J. Zachwatowicz, Detale architektoniczne
kościoła klasztornego w Mogile (Biuletyn HSiK, III, 1934/35,
ryc. 2, 3, 5-7). — Z. Świechowski, Opactwo sulejowskie.
Monografia architektoniczna (Poznańskie Towarzystwo Przy-
jaciół Nauk, Prace Komisji Historii Sztuki, t. IV, z. 2, Poznań
1954, tabl. 24, 26-1, 44-2). — K. Białoskórska, Wą-
chock. Opactwo cystersów, Warszawa 1960, ryc. 42. —
Świechowski, Budownictwo romańskie..., ryc. 229,
416, 417.
17 Ch. Oursel, La miniaturę du XIIe siecle a fabbaye de
Citeaux d'apres les manuscrits de la Bibliotheąue de Dijon,
Dijon 1926, s. 37, 74, tabl. XXXIII. — Uart cistercien,
tabl. 148.
52
ścianie zachodniej (fot. J. Gadomski).
10. Wąchock, klasztor Cystersów, refektarz. Znak kamie-
niarski na ciosie w glifie okna (fot. J. Gadomski).
rzeźba cysterska dostarcza kilkunastu przykładów,
znanych głównie z dekoracji głowic, zworników
i wsporników w Koprzywnicy, Sulejowie, Wąchocku
i Mogile16, toteż nie ma potrzeby wyliczać dalszych
analogii w rzeźbie architektonicznej. W minia-
torstwie cysterskim kwiat lilii występował czasem
obok przedstawienia Marii (otaczanej przez zakon
św. Roberta, zwłaszcza od czasów św. Bernarda,
szczególnym kultem), jak np. w Drzewie Jessego
w lekcjonarzu z Citeaux (początek w. XII)17.
(1226-70) znalazł się w herbie Francji. O liliach na regaliach
i herbach zob. H. Leclercą, Fleurs de lis, [w:] F. Cabrol
et H. Leclercą, Dictionnaire d'archeologie chretienne et de
liturgie, t. V, cz. 2, Paris 1923, szp. 1699-1708. — P. E.
Schramm, Der Kónig von Frankreich. Das Wesen der Monar-
chie vom 9. bis zum 16. Jahrhundert, Weimar 1939, Bd I,
s. 208 n., 211 n., 214 n.j Bd II, s. 106 przypis 1. — Tenże,
Herrschaftszeichen und Staatssymbolik. Beitrdge zu ihrer Ge-
schichte vom dritten bis zum sechzehnten Jahrhundert, (Schriften
der Monumenta Germaniae historica 13, Bd II Stuttgart
1955, s. 410-417, 440; Bd III, Stuttgart 1956, s. 972-973).
16 Zob. np. J. Zachwatowicz, Detale architektoniczne
kościoła klasztornego w Mogile (Biuletyn HSiK, III, 1934/35,
ryc. 2, 3, 5-7). — Z. Świechowski, Opactwo sulejowskie.
Monografia architektoniczna (Poznańskie Towarzystwo Przy-
jaciół Nauk, Prace Komisji Historii Sztuki, t. IV, z. 2, Poznań
1954, tabl. 24, 26-1, 44-2). — K. Białoskórska, Wą-
chock. Opactwo cystersów, Warszawa 1960, ryc. 42. —
Świechowski, Budownictwo romańskie..., ryc. 229,
416, 417.
17 Ch. Oursel, La miniaturę du XIIe siecle a fabbaye de
Citeaux d'apres les manuscrits de la Bibliotheąue de Dijon,
Dijon 1926, s. 37, 74, tabl. XXXIII. — Uart cistercien,
tabl. 148.
52