DOI article:
Małkiewiczówna, Helena: Interpretacja treści piętnastowiecznego malowidła ściennego z Chrystusem w tłoczni mistycznej w krużgankach franciszkańskich w Krakowie
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.20354#0103
17. Ukrzyżowanie,'miniatura poprzedzająca tekst psalmu CXV w Psałterzu Utrechckim, około r. 830.
Utrecht, Bibl. Uniwersytecka, Ms. 32, fol. 67 (wg Tikkanena).
Zdaiesz sie Jesu iakoby besz moczy skojarzenie czerwonego płaszcza Zwycięzcy z Edomu
A kaczi rece opak synu bozy z szatamj3 w ktore ubierano Chrystusa broczącego
Związali uwil grzech na cie powrozy , , . . , , . , 11/ 1
. , , , własną krwią w czasie kolejnych przesłuchań, mąk
I przywiązał cie do słupa twardego ii > j r i -t
Gdzie płynęła krew od [...] ciała twego i wyszydzań. Na malowidle franciszkańskim Zba-
Bo prosto iak winny sok od prassij wiciel odziany jest zgodnie z przekazem Izajasza;
Rumianij leie strumieniem do fassy jego czerwony płaszcz jest według egzegetów szatą
A zniej wierzchem mosc wciągły odchodzi męki { symbolem udręczonego ciała106.
Tak Jesu w krwawy topnieiesz powodzi TOT _-TT , , ,
„. . , , . W w. XV szatę tłoczącego zastępowano zwykle
Głogowąc potym koronę naskrome T ^ 0 Tr J
Wtłoczono [...]105. przez perizonium, co pod względem formalnym
zbliżało scenę Prasy do Ukrzyżowania; nie wyklucza
Istniał jeszcze inny powód, dla którego powoły- to istnienia analogii do płaszcza Chrystusa z Tłoczni
wano się na Tłocznię mistyczną w czasie rozważań franciszkańskiej — odnajdujemy je na norymber-
poświęconych biczowaniu i koronowaniu cierniem: skim antependium (ryc. 6), berlińskim modelu gli-
o.c., II, s. 175. — W tłumaczeniu na j. polski L. Staffa w: Hymny
brewiarza i sekwencje mszału, Warszawa 1962, s. 151 n. werset:
„Ut plena sit redemptio sub torculari stringitur" przełożone
niezbyt ściśle jako „By pełne było zbawienie Jezus ściśnięty
w swym grobie".
105 Wrocław, Bibl. Ossolineum, sygn. rkps 6710/11, vol.
24. Dane dotyczące kodeksu patrz przypis 100.
106 M. i. Tertulian, Adversus Marcionem, Lib. IV, cap.
XL (PL II, szp. 493) oraz Ludolf z Saksonii, Vita Jesu
Christi, pars secunda, Cap. LXII De teriia in passione Domini
(ed.: Excełsum et excellentissimum opus Vitae Jesu Christi Re-
demptoris nostri. Ex medułłis Evangełicis et Approbatis ab Eccłesiae
Doctoribus, sedułe per Ludolphum de Saxonia Ordinis Carthu-
siensis..., II, Posnaniae 1750, s. 466). Cytaty z dzieła Ludolfa
przytaczane będą wg tegoż wydania znaczonego w nawiasie
jako „ed. a".
95
Utrecht, Bibl. Uniwersytecka, Ms. 32, fol. 67 (wg Tikkanena).
Zdaiesz sie Jesu iakoby besz moczy skojarzenie czerwonego płaszcza Zwycięzcy z Edomu
A kaczi rece opak synu bozy z szatamj3 w ktore ubierano Chrystusa broczącego
Związali uwil grzech na cie powrozy , , . . , , . , 11/ 1
. , , , własną krwią w czasie kolejnych przesłuchań, mąk
I przywiązał cie do słupa twardego ii > j r i -t
Gdzie płynęła krew od [...] ciała twego i wyszydzań. Na malowidle franciszkańskim Zba-
Bo prosto iak winny sok od prassij wiciel odziany jest zgodnie z przekazem Izajasza;
Rumianij leie strumieniem do fassy jego czerwony płaszcz jest według egzegetów szatą
A zniej wierzchem mosc wciągły odchodzi męki { symbolem udręczonego ciała106.
Tak Jesu w krwawy topnieiesz powodzi TOT _-TT , , ,
„. . , , . W w. XV szatę tłoczącego zastępowano zwykle
Głogowąc potym koronę naskrome T ^ 0 Tr J
Wtłoczono [...]105. przez perizonium, co pod względem formalnym
zbliżało scenę Prasy do Ukrzyżowania; nie wyklucza
Istniał jeszcze inny powód, dla którego powoły- to istnienia analogii do płaszcza Chrystusa z Tłoczni
wano się na Tłocznię mistyczną w czasie rozważań franciszkańskiej — odnajdujemy je na norymber-
poświęconych biczowaniu i koronowaniu cierniem: skim antependium (ryc. 6), berlińskim modelu gli-
o.c., II, s. 175. — W tłumaczeniu na j. polski L. Staffa w: Hymny
brewiarza i sekwencje mszału, Warszawa 1962, s. 151 n. werset:
„Ut plena sit redemptio sub torculari stringitur" przełożone
niezbyt ściśle jako „By pełne było zbawienie Jezus ściśnięty
w swym grobie".
105 Wrocław, Bibl. Ossolineum, sygn. rkps 6710/11, vol.
24. Dane dotyczące kodeksu patrz przypis 100.
106 M. i. Tertulian, Adversus Marcionem, Lib. IV, cap.
XL (PL II, szp. 493) oraz Ludolf z Saksonii, Vita Jesu
Christi, pars secunda, Cap. LXII De teriia in passione Domini
(ed.: Excełsum et excellentissimum opus Vitae Jesu Christi Re-
demptoris nostri. Ex medułłis Evangełicis et Approbatis ab Eccłesiae
Doctoribus, sedułe per Ludolphum de Saxonia Ordinis Carthu-
siensis..., II, Posnaniae 1750, s. 466). Cytaty z dzieła Ludolfa
przytaczane będą wg tegoż wydania znaczonego w nawiasie
jako „ed. a".
95