DOI Artikel:
Macharska, Maria: Rola grafiki w twórczości Tomasza Dolabelli
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.20357#0103
2. A. Collaert, wg M. de Vosa, Cudowne rozmnożenie chleba i ryb, miedzioryt
(fot. W. Gumula).
potwierdzają trafność przypuszczeń recenzenta, ale
tylko do pewnego stopnia. Batowski nie tylko bo-
wiem nie przeczuł charakteru powiązań twórczości
Dolabelli z dziełami grafiki, lecz także nie przy-
puszczał, że wywodzić się one będą z zupełnie innego,
niewłoskiego kręgu sztuki.
Nowy materiał graficzny, nie uwzględniony
w dotychczasowych publikacjach dotyczących Dola-
belli, odnosi się do ośmiu autentycznych obrazów
artysty i jednego o nie potwierdzonej atrybucji
w kościele i klasztorze Dominikanów w Krakowie.
Kompozycje te wchodzą w skład dwóch odrębnych
zespołów, mianowicie refektarza i kaplicy Św. Jacka,
składających się z dziesięciu malowideł. Obydwa
zespoły dominikańskie stanowią wśród fragmenta-
rycznie zachowanego malarskiego dorobku Dola-
belli najważniejszą i najcenniejszą pozycję jako jego
prace własnoręczne lub za takie w większości uznane,
a niektóre — będące szczytowym osiągnięciem nasze-
go malarza w polskim okresie jego twórczości —
stały się podstawowym i istotnym źródłem w bada-
50 Na różnice stylistyczne w ramach tego zespołu malowi-
deł pierwszy zwrócił uwagę Starzyński, o. c., s. 285.
51Skrudlik, o. c., s. 120.
niach nad jego sztuką. Obydwaj monografiści Dola-
belli głównie w oparciu o te właśnie dzieła skry-
stalizowali swoje poglądy na genezę jego twórczości,
a Tomkiewicz ponadto na podstawie analizy for-
malnej obrazów kaplicy Św. Jacka wyodrębnił
drugi nurt sztuki artysty i ustalił jego chronologię50.
Data powstania cyklu refektarzowego, znajdującego
się niegdyś w komplecie w jadalni klasztornej, nie
została przez Skrudlika dokładniej omówiona. Stwier-
dził on jedynie ogólnie, że „w latach 1614-1622 [...]
pracował Dolabella dla dominikanów krakow-
skich"51. Czas powstania obrazów drugiego zespołu,
w kaplicy Św. Jacka, określił Skrudlik na lata
1619-1625. Przyjmując w zasadzie autorstwo Do-
labelli dla kompozycji obydwóch zespołów, „do
zupełnie pewnych dzieł" artysty zaliczył tylko trzy
obrazy refektarzowe, to znaczy Ucztę w domu Szy-
mona, Gody w Kanie Galilejskiej i Ostatnią wie-
czerzę1^2. Tomkiewicz natomiast, kierując się przy-
jętą przez siebie zasadą, że dzieła Dolabelli o wy-
raźnych weneckich inspiracjach, a co za tym idzie
52 Tamże, s. 126. Skrudlik zaliczył również do nich
„Św. Jacka przed Madonną". Nie podał, niestety, na jakiej
podstawie uznał te obrazy „za zupełnie pewne dzieła".
95
(fot. W. Gumula).
potwierdzają trafność przypuszczeń recenzenta, ale
tylko do pewnego stopnia. Batowski nie tylko bo-
wiem nie przeczuł charakteru powiązań twórczości
Dolabelli z dziełami grafiki, lecz także nie przy-
puszczał, że wywodzić się one będą z zupełnie innego,
niewłoskiego kręgu sztuki.
Nowy materiał graficzny, nie uwzględniony
w dotychczasowych publikacjach dotyczących Dola-
belli, odnosi się do ośmiu autentycznych obrazów
artysty i jednego o nie potwierdzonej atrybucji
w kościele i klasztorze Dominikanów w Krakowie.
Kompozycje te wchodzą w skład dwóch odrębnych
zespołów, mianowicie refektarza i kaplicy Św. Jacka,
składających się z dziesięciu malowideł. Obydwa
zespoły dominikańskie stanowią wśród fragmenta-
rycznie zachowanego malarskiego dorobku Dola-
belli najważniejszą i najcenniejszą pozycję jako jego
prace własnoręczne lub za takie w większości uznane,
a niektóre — będące szczytowym osiągnięciem nasze-
go malarza w polskim okresie jego twórczości —
stały się podstawowym i istotnym źródłem w bada-
50 Na różnice stylistyczne w ramach tego zespołu malowi-
deł pierwszy zwrócił uwagę Starzyński, o. c., s. 285.
51Skrudlik, o. c., s. 120.
niach nad jego sztuką. Obydwaj monografiści Dola-
belli głównie w oparciu o te właśnie dzieła skry-
stalizowali swoje poglądy na genezę jego twórczości,
a Tomkiewicz ponadto na podstawie analizy for-
malnej obrazów kaplicy Św. Jacka wyodrębnił
drugi nurt sztuki artysty i ustalił jego chronologię50.
Data powstania cyklu refektarzowego, znajdującego
się niegdyś w komplecie w jadalni klasztornej, nie
została przez Skrudlika dokładniej omówiona. Stwier-
dził on jedynie ogólnie, że „w latach 1614-1622 [...]
pracował Dolabella dla dominikanów krakow-
skich"51. Czas powstania obrazów drugiego zespołu,
w kaplicy Św. Jacka, określił Skrudlik na lata
1619-1625. Przyjmując w zasadzie autorstwo Do-
labelli dla kompozycji obydwóch zespołów, „do
zupełnie pewnych dzieł" artysty zaliczył tylko trzy
obrazy refektarzowe, to znaczy Ucztę w domu Szy-
mona, Gody w Kanie Galilejskiej i Ostatnią wie-
czerzę1^2. Tomkiewicz natomiast, kierując się przy-
jętą przez siebie zasadą, że dzieła Dolabelli o wy-
raźnych weneckich inspiracjach, a co za tym idzie
52 Tamże, s. 126. Skrudlik zaliczył również do nich
„Św. Jacka przed Madonną". Nie podał, niestety, na jakiej
podstawie uznał te obrazy „za zupełnie pewne dzieła".
95