DOI Artikel:
Macharska, Maria: Rola grafiki w twórczości Tomasza Dolabelli
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.20357#0104
3. Fragment Cudownego rozmnożenia chleba i ryb, T. Dola-
bella (fot. W. Gumuła).
0 wyższym poziomie artystycznym, należą do pierw-
szego okresu twórczości artysty, wyodrębnił z obu
zespołów dominikańskich grupę obrazów wcześniej-
szych. Z cyklu refektarzowego zaliczył do niej
cztery kompozycje: Gody w Kanie Galilejskiej,
Ostatnią wieczerzę, Cudowne rozmnożenie chleba
1 ryb i Ucztę w domu Szymona, a w kaplicy Św. Jacka
pięć przedstawień aniołów, pierwsze malowidła
datując na lata 1618-162253, drugie na czas około
r. 162554. W stosunku do trzech obrazów refektarzo-
wych, to znaczy Godów w Kanie, Cudownego roz-
mnożenia chleba i ryb. Uczty w domu Szymona,
Tomkiewicz przytoczył źródła potwierdzające autor-
stwo Dolabelli55. Wyróżnione przez siebie wcześ-
niejsze obrazy dominikańskie, cztery refektarzowe
i pięć z kaplicy Św. Jacka, uznał w osobnym arty-
kule — specjalnie im poświęconym — za te prace
Dolabelli, poprzez które artysta „realizował swój
świadomy program wenecki na gruncie polskim"56.
58 Tomkiewicz, Pędzlem rozmaitym, s. 190.
54 Tamże, s. 201.
55 Tamże, s. 188, 196.
56 Rocznik Historii Sztuki II, s. 129.
4. Fragment Cudownego rozmnożenia chleba i ryb, A. Collaert,
wg M. de Vosa (fot. W. Gumuła).
Do tych właśnie utworów malarza, z jednym tylko
wyjątkiem — Ostatniej wieczerzy, odnosi się przed-
stawiony tutaj przeze mnie nowy materiał graficzny,
ponadto zaś jeszcze do jednego obrazu refektarza,
który według Tomkiewicza należy do grupy malo-
wideł późniejszych. Najpierw omówione zostaną
obrazy pierwszego zespołu, refektarzowego, nie tyle
ze względu na chronologię, ile przede wszystkim na
dwa istotne momenty: niewątpliwą autentyczność
trzech z nich oraz ścisłość powiązań z grafiką. W sto-
sunku bowiem do malowideł drugiego cyklu można
mówić jedynie o pewnych analogiach, które — bliższe
jednak niż wysuwane dotychczas przez monogra-
fistów — zasługują na uwzględnienie. Z cyklu re-
fektarzowego omówione zostaną kolejno następu-
jące obrazy: Cudowne rozmnożenie chleba i ryb.
Gody w Kanie Galilejskiej, Uczta w domu Szymona
i Cudowny połów ryb. O porządku tym, nie odpowia-
dającym ani chronologii nowotestamentowych wy-
darzeń, ani czasowi powstania dzieł, rozstrzyga
stosunek wyżej wymienionych kompozycji do wzoru
graficznego czy wzorów. Jako pierwsze przedsta-
96
bella (fot. W. Gumuła).
0 wyższym poziomie artystycznym, należą do pierw-
szego okresu twórczości artysty, wyodrębnił z obu
zespołów dominikańskich grupę obrazów wcześniej-
szych. Z cyklu refektarzowego zaliczył do niej
cztery kompozycje: Gody w Kanie Galilejskiej,
Ostatnią wieczerzę, Cudowne rozmnożenie chleba
1 ryb i Ucztę w domu Szymona, a w kaplicy Św. Jacka
pięć przedstawień aniołów, pierwsze malowidła
datując na lata 1618-162253, drugie na czas około
r. 162554. W stosunku do trzech obrazów refektarzo-
wych, to znaczy Godów w Kanie, Cudownego roz-
mnożenia chleba i ryb. Uczty w domu Szymona,
Tomkiewicz przytoczył źródła potwierdzające autor-
stwo Dolabelli55. Wyróżnione przez siebie wcześ-
niejsze obrazy dominikańskie, cztery refektarzowe
i pięć z kaplicy Św. Jacka, uznał w osobnym arty-
kule — specjalnie im poświęconym — za te prace
Dolabelli, poprzez które artysta „realizował swój
świadomy program wenecki na gruncie polskim"56.
58 Tomkiewicz, Pędzlem rozmaitym, s. 190.
54 Tamże, s. 201.
55 Tamże, s. 188, 196.
56 Rocznik Historii Sztuki II, s. 129.
4. Fragment Cudownego rozmnożenia chleba i ryb, A. Collaert,
wg M. de Vosa (fot. W. Gumuła).
Do tych właśnie utworów malarza, z jednym tylko
wyjątkiem — Ostatniej wieczerzy, odnosi się przed-
stawiony tutaj przeze mnie nowy materiał graficzny,
ponadto zaś jeszcze do jednego obrazu refektarza,
który według Tomkiewicza należy do grupy malo-
wideł późniejszych. Najpierw omówione zostaną
obrazy pierwszego zespołu, refektarzowego, nie tyle
ze względu na chronologię, ile przede wszystkim na
dwa istotne momenty: niewątpliwą autentyczność
trzech z nich oraz ścisłość powiązań z grafiką. W sto-
sunku bowiem do malowideł drugiego cyklu można
mówić jedynie o pewnych analogiach, które — bliższe
jednak niż wysuwane dotychczas przez monogra-
fistów — zasługują na uwzględnienie. Z cyklu re-
fektarzowego omówione zostaną kolejno następu-
jące obrazy: Cudowne rozmnożenie chleba i ryb.
Gody w Kanie Galilejskiej, Uczta w domu Szymona
i Cudowny połów ryb. O porządku tym, nie odpowia-
dającym ani chronologii nowotestamentowych wy-
darzeń, ani czasowi powstania dzieł, rozstrzyga
stosunek wyżej wymienionych kompozycji do wzoru
graficznego czy wzorów. Jako pierwsze przedsta-
96