DOI Artikel:
Macharska, Maria: Rola grafiki w twórczości Tomasza Dolabelli
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.20357#0119
19. J. Sadeler, wg M. de Vosa, Noli me tangere, fragment miedziorytu (fot. H. Romanowski).
zy, „urzeczenia wizją"82 83 84, akcentując jej łączność
z Chrystusem przez kontakt wzrokowy. Ogólny
zaś charakter i atmosferę dominikańskiej kompo-
zycji Dolabelli badacz oddał w słowach następu-
jących: „Tak więc Dolabella wbrew Veronesowi,
wbrew własnym skłonnościom do suchej narracji,
stworzył nie żywy obraz, lecz wizję dramatyczną,
a raczej początek dramatu, którego tragicznym
finałem miało się stać straszliwe ostrzeżenie Noli
me tangere“85.
Wyżej przytoczona charakterystyka Tomkiewicza
okazuje się jak najbardziej słuszna w świetle nowych
materiałów graficznych, natomiast geneza tego dzieła
82 Tamże, s. 197.
83 Tamże, s. 196.
84 Tamże, s. 198.
85 Tamże, s. 199.
80 Miedzioryt wykonany przez Jana Sadeler, wym. 238 x
200. Rysunek w zbiorach Berlin-Dahlem Kupferstichkabinett,
nr inw. 5737. Reinsch, o. c., 93, seria 22 nr 5. Reinsch wiąże
tę kompozycję z wpływami Diirera (Mała Pasja, drzew., B. 47).
87 Thieme u. Becker, o. c. XXXIII, Leipzig 1939,
rysuje się odmiennie, niż to starali się wykazać obaj
monografiści. Magdalena dominikańska, swym uję-
ciem determinująca nastrój malowidła, okazała się
dosłownie przejętą postacią, za pośrednictwem gra-
fiki, z rysunku Martena de Vos86, przedstawiającego
właśnie Ukazanie się Chrystusa po zmartwychwstaniu
Marii Magdalenie. Prócz tego Dolabella oparł się
jeszcze na dwóch innych kompozycjach, ilustrują-
cych — tym razem zgodnie z tematem przez niego
wyobrażanym — Ucztę w domu Szymona, miano-
wicie na obrazie malarza parmeńskiego Giambatisty
Tintiego87 (ryc. 17) oraz na drugim rysunku Martena
de Vos (ryc. 16)88. Na tle architektury przejętej
s. 187. Ur. w Parmie w r. 1558, zmarł w r. 1604. Uczeń O. Sa-
macchini, pod wpływem Correggia, Parmigianina. Obraz re-
produkowany: A. Venturi, Storia deWArte Italiana IX, 7,
fig. 453. — W polskich zbiorach nie odnaleziono ryciny według
tego obrazu. Również leksykony nie notują jej. Dosłowne
powtórzenia z obrazu parmeńskiego w kompozycji dominikań-
skiej wskazują, że jednak musiał istnieć jakiś przekaz graficzny.
Konieczna jest kwerenda w europejskich zbiorach graficznych.
88 Rycina ta podobnie jak Cudowne rozmnożenie chleba i ryb
«
111
zy, „urzeczenia wizją"82 83 84, akcentując jej łączność
z Chrystusem przez kontakt wzrokowy. Ogólny
zaś charakter i atmosferę dominikańskiej kompo-
zycji Dolabelli badacz oddał w słowach następu-
jących: „Tak więc Dolabella wbrew Veronesowi,
wbrew własnym skłonnościom do suchej narracji,
stworzył nie żywy obraz, lecz wizję dramatyczną,
a raczej początek dramatu, którego tragicznym
finałem miało się stać straszliwe ostrzeżenie Noli
me tangere“85.
Wyżej przytoczona charakterystyka Tomkiewicza
okazuje się jak najbardziej słuszna w świetle nowych
materiałów graficznych, natomiast geneza tego dzieła
82 Tamże, s. 197.
83 Tamże, s. 196.
84 Tamże, s. 198.
85 Tamże, s. 199.
80 Miedzioryt wykonany przez Jana Sadeler, wym. 238 x
200. Rysunek w zbiorach Berlin-Dahlem Kupferstichkabinett,
nr inw. 5737. Reinsch, o. c., 93, seria 22 nr 5. Reinsch wiąże
tę kompozycję z wpływami Diirera (Mała Pasja, drzew., B. 47).
87 Thieme u. Becker, o. c. XXXIII, Leipzig 1939,
rysuje się odmiennie, niż to starali się wykazać obaj
monografiści. Magdalena dominikańska, swym uję-
ciem determinująca nastrój malowidła, okazała się
dosłownie przejętą postacią, za pośrednictwem gra-
fiki, z rysunku Martena de Vos86, przedstawiającego
właśnie Ukazanie się Chrystusa po zmartwychwstaniu
Marii Magdalenie. Prócz tego Dolabella oparł się
jeszcze na dwóch innych kompozycjach, ilustrują-
cych — tym razem zgodnie z tematem przez niego
wyobrażanym — Ucztę w domu Szymona, miano-
wicie na obrazie malarza parmeńskiego Giambatisty
Tintiego87 (ryc. 17) oraz na drugim rysunku Martena
de Vos (ryc. 16)88. Na tle architektury przejętej
s. 187. Ur. w Parmie w r. 1558, zmarł w r. 1604. Uczeń O. Sa-
macchini, pod wpływem Correggia, Parmigianina. Obraz re-
produkowany: A. Venturi, Storia deWArte Italiana IX, 7,
fig. 453. — W polskich zbiorach nie odnaleziono ryciny według
tego obrazu. Również leksykony nie notują jej. Dosłowne
powtórzenia z obrazu parmeńskiego w kompozycji dominikań-
skiej wskazują, że jednak musiał istnieć jakiś przekaz graficzny.
Konieczna jest kwerenda w europejskich zbiorach graficznych.
88 Rycina ta podobnie jak Cudowne rozmnożenie chleba i ryb
«
111