DOI article:
Alberowa, Zofia: Symbolika dekoracji japońskich inrô w okresie Edo (na przykladzie zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie)
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.20357#0170
ległe, panoramiczne opracowanie tej sceny w drze-
worytach szkoły Ukiyo-e np. u Hiroshige. Tego
typu przetworzenie tematu świadczy nadto o twórczej
samodzielności artystów laki dających własną impre-
sję znanego poematu. Podobna w artystycznej kon-
cepcji jest dekoracja inró sygnowanego przez jednego
z mistrzów słynnego rodu Kajikawa, a znajdującego
się w Museum fur Kunst und Gewerbe w Ham-
burgu145.
Dekoracja następnego inró natomiast, opiera-
jąca się na temacie Wieczorne dzwony, bliższa jest
konwencji malarskich i drzeworytniczych wzo-
rów146. Puzderko to, pochodzące z pierwszej połowy
w. XIX, pokrywa czarna laka widoczna jedynie
w tle nieba zapełnionego gęstymi, złotymi obłoka-
mi (ryc. 31). Po obu stronach inró, potraktowanych
jak jedna powierzchnia obrazu, rozciąga się pejzaż
z odległymi górami, których podnóża gubią się we
mgle. Na pierwszym planie, na szczycie wzgórza
stoi mała dzwonnica, której dzwon, wykonany
w reliefie gęsto sianym proszkiem oksydowanego
srebra, naśladuje do złudzenia inkrustację ołowiem.
Efekt rozległej przestrzeni rozciągającej się między
pierwszym planem a górami na horyzoncie (przedsta-
wionymi po drugiej stronie puzderka) uzyskał
artysta przez stopniowanie grubości i gęstości złota
prószonego na powierzchnię tła. Liryczny podtekst
tej kompozycji podkreślany jest często w malarstwie
i drzeworytach przez wkomponowane w obraz
napisy. W drzeworycie Hiroshige, należącym do
znanej serii Ómi-hakkei, kilka linijek pisma umiesz-
czonych na tle nieba wyraża marzenie zakochanego,
aby:
Z tą, którą kocham...
Spać razem aż do świtu
Od dźwięków dzwonu.
Który z świątyni Mii
Odzywa się wieczorem ,..147
Tematu dekoracji ostatniego inró, pochodzącego
z 1. połowy w. XIX, nie można przypisać z bez-
względną pewnością żadnemu z poszczególnych
29. Inró z łodziami żaglowymi, sygn. Kakdsai Tóri, awers,
początek w. XIX (fot. Muzeum Narodowe w Krakowie).
gałki cyzelowanej we wzór kwiatów. Nr inw. 156 491. Z ko-
lekcji Leona Kostki, wcześniej w zbiorach Zuckerkandla
w Hamburgu. Patrz: Sammlung V. Zuckerkandl, poz. 674.
Inró, sygnowane pod spodem imieniem Kakósai Tóri oraz
stemplem autorskim w kształcie wazy z czerwonej laki, wy-
konane zostało z początkiem w. XIX.
145 Reprod. M. Feddersen, Japanisches Kunstgewerbe,
Braunschweig 1960, il. 186.
148 Inró z laki ji-maki, dekoracja hiramakie, takamakie,
ibushi-gin, kirigane, 73 x 49 x 23 mm. Netsuke wyrzeźbione
w drewnie przedstawia tygrysa (sygnowane Minko).
Nr inw. 141 591. Z kolekcji Feliksa Jasieńskiego.
147 Por. barwny drzeworyt Hiroshige: Wieczorny dzwon
w świątyni Mii, z serii Omi-hakkei, wydanej przez Hoeidó
i Kawashó ok. r. 1835, ze zbiorów Muzeum Narodowego
w Krakowie, nr inw. YI/1642. Wolny przekład wiersza wg
162
worytach szkoły Ukiyo-e np. u Hiroshige. Tego
typu przetworzenie tematu świadczy nadto o twórczej
samodzielności artystów laki dających własną impre-
sję znanego poematu. Podobna w artystycznej kon-
cepcji jest dekoracja inró sygnowanego przez jednego
z mistrzów słynnego rodu Kajikawa, a znajdującego
się w Museum fur Kunst und Gewerbe w Ham-
burgu145.
Dekoracja następnego inró natomiast, opiera-
jąca się na temacie Wieczorne dzwony, bliższa jest
konwencji malarskich i drzeworytniczych wzo-
rów146. Puzderko to, pochodzące z pierwszej połowy
w. XIX, pokrywa czarna laka widoczna jedynie
w tle nieba zapełnionego gęstymi, złotymi obłoka-
mi (ryc. 31). Po obu stronach inró, potraktowanych
jak jedna powierzchnia obrazu, rozciąga się pejzaż
z odległymi górami, których podnóża gubią się we
mgle. Na pierwszym planie, na szczycie wzgórza
stoi mała dzwonnica, której dzwon, wykonany
w reliefie gęsto sianym proszkiem oksydowanego
srebra, naśladuje do złudzenia inkrustację ołowiem.
Efekt rozległej przestrzeni rozciągającej się między
pierwszym planem a górami na horyzoncie (przedsta-
wionymi po drugiej stronie puzderka) uzyskał
artysta przez stopniowanie grubości i gęstości złota
prószonego na powierzchnię tła. Liryczny podtekst
tej kompozycji podkreślany jest często w malarstwie
i drzeworytach przez wkomponowane w obraz
napisy. W drzeworycie Hiroshige, należącym do
znanej serii Ómi-hakkei, kilka linijek pisma umiesz-
czonych na tle nieba wyraża marzenie zakochanego,
aby:
Z tą, którą kocham...
Spać razem aż do świtu
Od dźwięków dzwonu.
Który z świątyni Mii
Odzywa się wieczorem ,..147
Tematu dekoracji ostatniego inró, pochodzącego
z 1. połowy w. XIX, nie można przypisać z bez-
względną pewnością żadnemu z poszczególnych
29. Inró z łodziami żaglowymi, sygn. Kakdsai Tóri, awers,
początek w. XIX (fot. Muzeum Narodowe w Krakowie).
gałki cyzelowanej we wzór kwiatów. Nr inw. 156 491. Z ko-
lekcji Leona Kostki, wcześniej w zbiorach Zuckerkandla
w Hamburgu. Patrz: Sammlung V. Zuckerkandl, poz. 674.
Inró, sygnowane pod spodem imieniem Kakósai Tóri oraz
stemplem autorskim w kształcie wazy z czerwonej laki, wy-
konane zostało z początkiem w. XIX.
145 Reprod. M. Feddersen, Japanisches Kunstgewerbe,
Braunschweig 1960, il. 186.
148 Inró z laki ji-maki, dekoracja hiramakie, takamakie,
ibushi-gin, kirigane, 73 x 49 x 23 mm. Netsuke wyrzeźbione
w drewnie przedstawia tygrysa (sygnowane Minko).
Nr inw. 141 591. Z kolekcji Feliksa Jasieńskiego.
147 Por. barwny drzeworyt Hiroshige: Wieczorny dzwon
w świątyni Mii, z serii Omi-hakkei, wydanej przez Hoeidó
i Kawashó ok. r. 1835, ze zbiorów Muzeum Narodowego
w Krakowie, nr inw. YI/1642. Wolny przekład wiersza wg
162