DOI Artikel:
Macharska, Maria: Ze studiów nad rolą grafiki w polskim malarstwie okresu manieryzmu i wczesnego baroku: (Obrazy w kościołach Wielkopolski oraz w kolegiacie łowickiej)
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.20352#0162
17. Mistrz Łowicki, Narodziny Marii, Łowicz, kolegiata
(fot. J. Langda)
kopie mistrzów niderlandzkich'’46. Natomiast inne
zupełnie stanowisko zajęli S. Kozakiewicz z A. Mi-
łobędzkim, którzy łowickiego artystę określili jako
przedstawiciela włoskich tradycji artystycznych, zwią-
zanego przede wszystkim ze sztuką Caravaggia 47.
Najobszerniej i najbardziej wszechstronnie opra-
cował obrazy z Łowicza W. Tomkiewicz. W swej
rozprawie poruszył on i wyjaśnił szereg kwestii
o podstawowym znaczeniu, podejmując nawet próbę
rozwiązania trudnego zagadnienia atrybucji. Tak więc
w oparciu o archiwalia łowickiej kolegiaty przyjął,
że omawiane obrazy musiały powstać w Polsce w
latach 1624—1627, zamówione dla tegoż kościoła
przez biskupa płockiego, późniejszego prymasa Pol-
46 S k r u d 1 i k, o. c., I. c.
47 K o z a k i e w i c z, Miłobędzki, o. c., /. c.
48 Tomkiewicz następujące momenty uznał za wspólne:
1. płytkie i wadliwe perspektywiczne rozwiązania (T. Dola-
ski, Henryka Firleja. Następnie na podstawie wyni-
ków przeprowadzonej analizy poszczególnych kom-
pozycji Tomkiewicz stwierdził, że zarówno pod
względem formalno-stylistycznym, jak i kolorystycz-
nym wskazują one jednoznacznie i wyraźnie na
wpływy malarstwa weneckiego. Stwierdzenie to, jak
i pewne charakterystyczne cechy łowickich dzieł,
występujące jego zdaniem również w malarstwie Do-
labelli, dały mu podstawy do wysunięcia hipotezy
0 autorstwie tego właśnie artysty 48.
W ostatnim najnowszym opracowaniu dziejów na-
szego malarstwa okresu manieryzmu i baroku pióra
M. Walickiego i W. Tomkiewicza wyniki badań
ostatniego z nich, odnoszące się do czasu powstania
1 historii obrazów łowickich, zostały przyjęte, podob-
nie jak i jego pogląd (z pewnymi co prawda uzupeł-
nieniami) na genezę twórczości malarza. Poddano
18. A. Collaert, wg J. van der Straeta, Narodziny Marii,
miedzioryt (fot. Z. Kos)
bella, Gody w Kanie, Kraków, kościół Dominikanów; Sąd
Bolesława Śmiałego, Warta, kościół pobernardyński; Mistrz
Łowicki, Nawiedzenie i Ofiarowanie)', 2. profil grecki (T.
Dolabella, panna młoda w Godach w Kanie — Mistrz
153
(fot. J. Langda)
kopie mistrzów niderlandzkich'’46. Natomiast inne
zupełnie stanowisko zajęli S. Kozakiewicz z A. Mi-
łobędzkim, którzy łowickiego artystę określili jako
przedstawiciela włoskich tradycji artystycznych, zwią-
zanego przede wszystkim ze sztuką Caravaggia 47.
Najobszerniej i najbardziej wszechstronnie opra-
cował obrazy z Łowicza W. Tomkiewicz. W swej
rozprawie poruszył on i wyjaśnił szereg kwestii
o podstawowym znaczeniu, podejmując nawet próbę
rozwiązania trudnego zagadnienia atrybucji. Tak więc
w oparciu o archiwalia łowickiej kolegiaty przyjął,
że omawiane obrazy musiały powstać w Polsce w
latach 1624—1627, zamówione dla tegoż kościoła
przez biskupa płockiego, późniejszego prymasa Pol-
46 S k r u d 1 i k, o. c., I. c.
47 K o z a k i e w i c z, Miłobędzki, o. c., /. c.
48 Tomkiewicz następujące momenty uznał za wspólne:
1. płytkie i wadliwe perspektywiczne rozwiązania (T. Dola-
ski, Henryka Firleja. Następnie na podstawie wyni-
ków przeprowadzonej analizy poszczególnych kom-
pozycji Tomkiewicz stwierdził, że zarówno pod
względem formalno-stylistycznym, jak i kolorystycz-
nym wskazują one jednoznacznie i wyraźnie na
wpływy malarstwa weneckiego. Stwierdzenie to, jak
i pewne charakterystyczne cechy łowickich dzieł,
występujące jego zdaniem również w malarstwie Do-
labelli, dały mu podstawy do wysunięcia hipotezy
0 autorstwie tego właśnie artysty 48.
W ostatnim najnowszym opracowaniu dziejów na-
szego malarstwa okresu manieryzmu i baroku pióra
M. Walickiego i W. Tomkiewicza wyniki badań
ostatniego z nich, odnoszące się do czasu powstania
1 historii obrazów łowickich, zostały przyjęte, podob-
nie jak i jego pogląd (z pewnymi co prawda uzupeł-
nieniami) na genezę twórczości malarza. Poddano
18. A. Collaert, wg J. van der Straeta, Narodziny Marii,
miedzioryt (fot. Z. Kos)
bella, Gody w Kanie, Kraków, kościół Dominikanów; Sąd
Bolesława Śmiałego, Warta, kościół pobernardyński; Mistrz
Łowicki, Nawiedzenie i Ofiarowanie)', 2. profil grecki (T.
Dolabella, panna młoda w Godach w Kanie — Mistrz
153