DOI article:
Olszewski, Andrzej M.: Relikty ołtarza późnogotyckiego w lwowskiej Galerii Obrazów
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.20352#0092
Folia Historiae Artium, T. XI (1975)
ANDRZEJ M. OLSZEWSKI
RELIKTY OŁTARZA PÓŹNOGOTYCKIEGO
W LWOWSKIEJ GALERII OBRAZÓW
W dziale malarstwa polskiego Lwowskiej Galerii
Obrazów znajdują się dwa obustronnie malowane
skrzydła ołtarzowe, każde złożone z dwóch kwater,
oraz zwieńczenie w formie wydłużonego półkola. Po
jednej stronie skrzydeł przedstawiono pary świętych
na tle parapetów oraz złotego, wyciskanego we wzo-
ry roślinno-kandelabrowe zaplecza, po drugiej, sta-
nowiącej rewersy, umieszczono sceny pasyjne na tle
wnętrz lub krajobrazu. Awersy skrzydła pierwszego
wyobrażają ŚŚ. Floriana i Erazma (ryc. 1) oraz ŚŚ.
Barbarę i Katarzynę (ryc. 3), drugiego ŚŚ. Grzegorza
i Rocha (ryc. 2) oraz ŚŚ. Agnieszkę i Marię Magda-
lenę (ryc. 4). Na rewersach pierwszego skrzydła wi-
dzimy Biczowanie (ryc. 5) i Upadek pod krzyżem
(ryc. 7), na rewersach drugiego Koronowanie cier-
niem (ryc. 6) i Ukrzyżowanie (ryc. 8). Zwieńczenie
przedstawia Zaśnięcie Matki Boskiej według znane-
go schematu, który uwzględnia klęczącą na pierw-
szym planie Marię w otoczeniu apostołów. Wyso-
kość skrzydeł wynosi w przybliżeniu 189 cm, szero-
kość około 78,5 cm. Skrzydła te doczekały się
wzmianki już przed II wojną światową w publikacji
dotyczącej muzeów lwowskich 1 2, a ostatnio w prze-
1 Muzea gminy miasta Lwowa, oprać. A. Czołow-
ski... i inni, Lwów 1929, s. 82, nr 268, 269, tabl. XCI.
2 Lwiwska kartynna galereja. Putiwnyk, praca zbiór.,
pod red. O. O. Ripko, Lwiw 1972, s. 63, il. na s. 63.
Jest tu mowa o dyptyku, datuje się go na r. 1530. — Por.
też A. M. Olszewski, Mistrz tryptyku z Wójtowej (Spra-
wozdania z posiedzeń Kom. Nauk. Oddz. PAN w Krako-
wie XIV/1, 1970, s. 164).
wodniku wspomnianej Galerii 2, W przewodniku jako
twórcę wymieniono polskiego mistrza cechowego.
Przyjrzenie się obrazom lwowskim pozwala to ozna-
czenie uściślić: skrzydła wyszły niewątpliwie z war-
sztatu Mistrza ołtarza z Wójtowej.
Już dawno Jerzy Szabłowski złączył w grupę war-
sztatową ołtarz i strop kościoła w Libuszy, tryptyki
z Wójtowej i Korzennej oraz polichromię w Krużlo-
wej 3 * * * *. Michał Walicki dodał nadto do tego zespołu
zwieńczenie tryptyku z Szerzyn i polichromię z Wój-
towej oraz wskazał wzory graficzne dla niektórych
kompozycji malarskich; zaproponował też (w braku
znajomości nazwiska czy choćby imienia) zastępcze
miano dla twórcy tych dzieł: „Mistrz tryptyku z Wój-
towej” J. M. Kornecki i M. Majka wiążą z kręgiem
Mistrza obraz Ostatnia Wieczerza z Gromnika oraz
„dalsze dzieła, łączące się jeśli nie z tym samym
twórcą bezpośrednio, to w każdym razie z zasięgiem
jego warsztatu”: dwie kwatery z kaplicy Św. Anny
w Czchowie (obecnie w Muzeum Diecezjalnym w
Tarnowie) i kartusz z emblematem Św. Mateusza
Ewangelisty z Siemiechowa (w tymże Muzeum).
Dalsze związki widzą Autorzy w niektórych scenach
3J. Szabłowski, Zaśnięcie Matki Boskiej. Obraz
cechowy z początku w. XVI w Mszanie Dolnej (Prace
KHS, Vir, 1938, przypis 6 na s. 15*).
4 M. Walicki, Malarstwo polskie. Gotyk, renesans,
wczesny manieryzm, Warszawa 1961, s. 331, nr 162—165;
tenże, Złoty widnokrąg, Warszawa 1965, s. 162—168.
6*
83
ANDRZEJ M. OLSZEWSKI
RELIKTY OŁTARZA PÓŹNOGOTYCKIEGO
W LWOWSKIEJ GALERII OBRAZÓW
W dziale malarstwa polskiego Lwowskiej Galerii
Obrazów znajdują się dwa obustronnie malowane
skrzydła ołtarzowe, każde złożone z dwóch kwater,
oraz zwieńczenie w formie wydłużonego półkola. Po
jednej stronie skrzydeł przedstawiono pary świętych
na tle parapetów oraz złotego, wyciskanego we wzo-
ry roślinno-kandelabrowe zaplecza, po drugiej, sta-
nowiącej rewersy, umieszczono sceny pasyjne na tle
wnętrz lub krajobrazu. Awersy skrzydła pierwszego
wyobrażają ŚŚ. Floriana i Erazma (ryc. 1) oraz ŚŚ.
Barbarę i Katarzynę (ryc. 3), drugiego ŚŚ. Grzegorza
i Rocha (ryc. 2) oraz ŚŚ. Agnieszkę i Marię Magda-
lenę (ryc. 4). Na rewersach pierwszego skrzydła wi-
dzimy Biczowanie (ryc. 5) i Upadek pod krzyżem
(ryc. 7), na rewersach drugiego Koronowanie cier-
niem (ryc. 6) i Ukrzyżowanie (ryc. 8). Zwieńczenie
przedstawia Zaśnięcie Matki Boskiej według znane-
go schematu, który uwzględnia klęczącą na pierw-
szym planie Marię w otoczeniu apostołów. Wyso-
kość skrzydeł wynosi w przybliżeniu 189 cm, szero-
kość około 78,5 cm. Skrzydła te doczekały się
wzmianki już przed II wojną światową w publikacji
dotyczącej muzeów lwowskich 1 2, a ostatnio w prze-
1 Muzea gminy miasta Lwowa, oprać. A. Czołow-
ski... i inni, Lwów 1929, s. 82, nr 268, 269, tabl. XCI.
2 Lwiwska kartynna galereja. Putiwnyk, praca zbiór.,
pod red. O. O. Ripko, Lwiw 1972, s. 63, il. na s. 63.
Jest tu mowa o dyptyku, datuje się go na r. 1530. — Por.
też A. M. Olszewski, Mistrz tryptyku z Wójtowej (Spra-
wozdania z posiedzeń Kom. Nauk. Oddz. PAN w Krako-
wie XIV/1, 1970, s. 164).
wodniku wspomnianej Galerii 2, W przewodniku jako
twórcę wymieniono polskiego mistrza cechowego.
Przyjrzenie się obrazom lwowskim pozwala to ozna-
czenie uściślić: skrzydła wyszły niewątpliwie z war-
sztatu Mistrza ołtarza z Wójtowej.
Już dawno Jerzy Szabłowski złączył w grupę war-
sztatową ołtarz i strop kościoła w Libuszy, tryptyki
z Wójtowej i Korzennej oraz polichromię w Krużlo-
wej 3 * * * *. Michał Walicki dodał nadto do tego zespołu
zwieńczenie tryptyku z Szerzyn i polichromię z Wój-
towej oraz wskazał wzory graficzne dla niektórych
kompozycji malarskich; zaproponował też (w braku
znajomości nazwiska czy choćby imienia) zastępcze
miano dla twórcy tych dzieł: „Mistrz tryptyku z Wój-
towej” J. M. Kornecki i M. Majka wiążą z kręgiem
Mistrza obraz Ostatnia Wieczerza z Gromnika oraz
„dalsze dzieła, łączące się jeśli nie z tym samym
twórcą bezpośrednio, to w każdym razie z zasięgiem
jego warsztatu”: dwie kwatery z kaplicy Św. Anny
w Czchowie (obecnie w Muzeum Diecezjalnym w
Tarnowie) i kartusz z emblematem Św. Mateusza
Ewangelisty z Siemiechowa (w tymże Muzeum).
Dalsze związki widzą Autorzy w niektórych scenach
3J. Szabłowski, Zaśnięcie Matki Boskiej. Obraz
cechowy z początku w. XVI w Mszanie Dolnej (Prace
KHS, Vir, 1938, przypis 6 na s. 15*).
4 M. Walicki, Malarstwo polskie. Gotyk, renesans,
wczesny manieryzm, Warszawa 1961, s. 331, nr 162—165;
tenże, Złoty widnokrąg, Warszawa 1965, s. 162—168.
6*
83