DOI article:
Kalinowski, Lech: Motywy antyczne w dekoracji kaplicy Zygmuntowskiej
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.20360#0096
25. Tryton z Nereidą i Amor z biczem, Kraków, kaplica Zygmuntowska, fragment dekoracji ściany tarczowej nad
stallą tronową (fot. R. Kozłowski)
dzie lewa ręka chłopca na reliefie wawelskim nie
trzyma ramienia górnego luku przy zacze-
pie, lecz tylko na nim swobodnie spoczywa, jed-
nakże równoległy układ rąk chłopca wyraźnie od-
zwierciedla równoległy układ wyprężonych ra-
mion Amora Lizypa. I tym razem trudno jest
wskazać ogniwo pośrednie.
W włoskiej sztuce renesansowej w. XV ukła-
dem ciała pierwowzoru Lizypa, jak zwraca uwa-
gę Erwin Panofsky, posłużył się Filippino Lippi
w obrazie przedstawiającym Alegorię Muzyki,
dawniej będącym własnością Kaiser-Friedrich-
-Museum w Berlinie 79.
ARA PACIS AUGIJSTAE
Kilkakrotnie w dekoracji kaplicy Zygmun-
towskiej występuje układ kandelabrowy w po-
łączeniu z bujną wicią roślinną; za każdym ra-
zem bogaty kielich liściasty bądź z płatkami roz-
łożonymi szeroko, bądź tworzącymi wysoką ko-
ronę, służy jako motyw wyjściowy dla wici roz-
mieszczonej symetrycznie po bokach łodygi-kan-
delabra (ryc. 16, 31 i 32). Układ ten zdobi część
środkową ściany tarczowej nad ołtarzem, gdzie
wzbogacony został motywem Dafne, oraz, bez ele-
mentów figuralnych, nad stallą tronową, a tak-
że wypełnia płycinę jednego z postumentów.
Właściwy motyw kandelabra zastępujący łodygę
ożywiają trzy, jak w wypadku pola z Dafne, lub
dwie, jak w pozostałych wypadkach, pary syme-
trycznie rozpiętych zwojów wici roślinnej (dwa
dolne zwrócone są ku środkowi, dwa górne skie-
rowane na zewnątrz). Już na pierwszy rzut oka
można w tym układzie rozpoznać przetworzenie
kandelabrowo-roślinnej dekoracji zdobiącej jedno
z lic zewnętrznych Arae Pacis Augusiae z lat
79 Panofsky, Renaissance and Renascences..., s.
203 oraz ryc. 150 i 151. Panofsky dostrzega ponadto od-
wrócony motyw Amora Lizypa w rycinie L. 456 Diirera
z lat około r. 1495 przedstawiającej Apolla.
88
stallą tronową (fot. R. Kozłowski)
dzie lewa ręka chłopca na reliefie wawelskim nie
trzyma ramienia górnego luku przy zacze-
pie, lecz tylko na nim swobodnie spoczywa, jed-
nakże równoległy układ rąk chłopca wyraźnie od-
zwierciedla równoległy układ wyprężonych ra-
mion Amora Lizypa. I tym razem trudno jest
wskazać ogniwo pośrednie.
W włoskiej sztuce renesansowej w. XV ukła-
dem ciała pierwowzoru Lizypa, jak zwraca uwa-
gę Erwin Panofsky, posłużył się Filippino Lippi
w obrazie przedstawiającym Alegorię Muzyki,
dawniej będącym własnością Kaiser-Friedrich-
-Museum w Berlinie 79.
ARA PACIS AUGIJSTAE
Kilkakrotnie w dekoracji kaplicy Zygmun-
towskiej występuje układ kandelabrowy w po-
łączeniu z bujną wicią roślinną; za każdym ra-
zem bogaty kielich liściasty bądź z płatkami roz-
łożonymi szeroko, bądź tworzącymi wysoką ko-
ronę, służy jako motyw wyjściowy dla wici roz-
mieszczonej symetrycznie po bokach łodygi-kan-
delabra (ryc. 16, 31 i 32). Układ ten zdobi część
środkową ściany tarczowej nad ołtarzem, gdzie
wzbogacony został motywem Dafne, oraz, bez ele-
mentów figuralnych, nad stallą tronową, a tak-
że wypełnia płycinę jednego z postumentów.
Właściwy motyw kandelabra zastępujący łodygę
ożywiają trzy, jak w wypadku pola z Dafne, lub
dwie, jak w pozostałych wypadkach, pary syme-
trycznie rozpiętych zwojów wici roślinnej (dwa
dolne zwrócone są ku środkowi, dwa górne skie-
rowane na zewnątrz). Już na pierwszy rzut oka
można w tym układzie rozpoznać przetworzenie
kandelabrowo-roślinnej dekoracji zdobiącej jedno
z lic zewnętrznych Arae Pacis Augusiae z lat
79 Panofsky, Renaissance and Renascences..., s.
203 oraz ryc. 150 i 151. Panofsky dostrzega ponadto od-
wrócony motyw Amora Lizypa w rycinie L. 456 Diirera
z lat około r. 1495 przedstawiającej Apolla.
88