DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.20360#0189
Hinweis: Dies ist eine zusätzlich gescannte Seite, um Farbkeil und Maßstab abbilden zu können.
0.5
1 cm
elementów gotyckich, żywo przypomina w bryle
średniowieczne budowle, jak ma to miejsce w
Grodźcu. Do wspomnianych fundacji z dziedziny
architektury można dodać jeszcze jeden zabytek z
zakresu rzemiosła artystycznego. Mamy tu na myśli
darowany przez Kącką kielich, prawdopodobnie
w r. 1626, dziś przechowywany w kościele para-
fialnym w Grodźcu52. Kielich ten, o sześciolist-
nej stopie, wielobocznym trzonie i kulistym, spła-
szczonym nodusie, mimo późnej daty powstania,
poza proporcjami i dekoracją niczym prawie nie
różni się od gotyckich zabytków złotnictwa kra-
kowskiego z czasu około r. 1500.
Mecenat ksieni Kąckiej w świetle zachcwa-
Powiat będziński i miasta wydzielone Czeladź, Dąbrowa
Górnicza, Sosnowiec (Katalog Zabytków Sztuki w Pol-
sce, VI: Województwo katowickie, z. 1, Warszawa 1961,
s. 16, fig. 1).
nych dzieł wykazuje więc celowe nawiązywanie
do sztuki średniowiecznej.
Jakiż byłby wniosek z dotychczasowych wy-
wodów? Chyba ten, że w odniesieniu do zainte-
resowania sztuką profesora Uniwersytetu Jagiel-
lońskiego Jana Rybkowicza w aspekcie podob-
nych zjawisk jak mecenat Kąckiej, możemy mó-
wić o specyficznym zainteresowaniu średnio-
wieczem około r. 1600, czy, szerzej rzecz biorąc,
w 1 połowie w. XVII.
Zjawisko to może być dalszą odpowiedzią w
stosunku do wysuwanych wątpliwości, czy w
1 połowie w. XVII miał miejsce w sztuce polskiej
nawrót do gotyku 53.
52 Tamże, s. 15.
53 Por. A. M. Olszewski, Parę uwag o trady-
cjach gotyckich id rzeźbie małopolskiej okresu renesan-
su i baroku (Biuletyn HS, XXXII, 1970, z. 2).
LE CALICE DE L EGLISE SAINTE-ANNE COMMANDE PAR JAN RYBKOWICZ
(A PROPOS DES RELATIONS POLONO-HONGROISES DANS LE DOMAINE DE L ORFEYRERIE)
Le calice de 1630 commande par
professeur de l’Universite de Cracovie,
reliąuaire
en 1695 par <!EL ir a
des plus prec E
de 1’eglise SaiE-
mm de hauteE- rJi
celui de la co —
objets gothiquE
gianuiauon. uE
menues et mo
que la structui
Bień que
les oeuvres d’
il ressemble d
type (comme ]
ellement au C
berg). Au XVI
egalement a <
le nom de l’a
łonie hongrois
moitie du XV
_ser. admis en
E_2? O
O -
i O
CD
I o
P 03
a Cracovie executerent plutót de petits objets, il est
possible d’identifier hypothetiąuement le maitre Domi-
nik avec 1’auteur du calice commande par Jan Ryb-
kowicz.
II faut noter que le calice de l’eglise Sainte-Anne
est un des plus remarquables objets d’orfevrerie de
caractere hongrois, fabriques surtout au XVIe siecle,
qui se sont conserves sur le territoire de la Pologne.
En 1624 Rybkowicz offrit en plus a 1’eglise parois-
siale de Zielonki pres de Cracovie un ensemble compose
d'un encensoir, d’une navette et d’une petite cuillere.
Dans la decoration Renaissance de 1’encensoir on trouve
aussi des elements gothiques comme les contreforts et
les dentelles. Si l’on ajoute que Rybkowicz fut designe
d’ecrire avec le concours de Szczęsny Helicius l’histoire
de l’Universite et qu’il rassemblait des manuscrits an-
ciens, le caractere de ses entreprises artistiques devient
plus net. Nous sommes ici en presence d’un interet
specifique temoigne aux oeuvres, qui portent 1’empreinte
de l’art ancien. Un tel interet n’est pas rare en Pologne
du XVIIe siecle, ainsi par exemple toutes les fonda-
tions de Dorota Kącka, abbesse des premontrees de
Zwierzyniec a Cracovie, revelent la predilection de la
donatrice pour le gothique (la reconstruction des egli-
ses: des premontrees et du Saint-Sauveur a Zwierzy-
niec, de 1’eglise Saint-Norbert et de 1'eglise de Gro-
dziec).
Ces phenomenes peuvent lever le doute concernant
le probleme du retour au gothique en Pologne de la
lere moitie du XVIIe siecle.
średniowieczne budowle, jak ma to miejsce w
Grodźcu. Do wspomnianych fundacji z dziedziny
architektury można dodać jeszcze jeden zabytek z
zakresu rzemiosła artystycznego. Mamy tu na myśli
darowany przez Kącką kielich, prawdopodobnie
w r. 1626, dziś przechowywany w kościele para-
fialnym w Grodźcu52. Kielich ten, o sześciolist-
nej stopie, wielobocznym trzonie i kulistym, spła-
szczonym nodusie, mimo późnej daty powstania,
poza proporcjami i dekoracją niczym prawie nie
różni się od gotyckich zabytków złotnictwa kra-
kowskiego z czasu około r. 1500.
Mecenat ksieni Kąckiej w świetle zachcwa-
Powiat będziński i miasta wydzielone Czeladź, Dąbrowa
Górnicza, Sosnowiec (Katalog Zabytków Sztuki w Pol-
sce, VI: Województwo katowickie, z. 1, Warszawa 1961,
s. 16, fig. 1).
nych dzieł wykazuje więc celowe nawiązywanie
do sztuki średniowiecznej.
Jakiż byłby wniosek z dotychczasowych wy-
wodów? Chyba ten, że w odniesieniu do zainte-
resowania sztuką profesora Uniwersytetu Jagiel-
lońskiego Jana Rybkowicza w aspekcie podob-
nych zjawisk jak mecenat Kąckiej, możemy mó-
wić o specyficznym zainteresowaniu średnio-
wieczem około r. 1600, czy, szerzej rzecz biorąc,
w 1 połowie w. XVII.
Zjawisko to może być dalszą odpowiedzią w
stosunku do wysuwanych wątpliwości, czy w
1 połowie w. XVII miał miejsce w sztuce polskiej
nawrót do gotyku 53.
52 Tamże, s. 15.
53 Por. A. M. Olszewski, Parę uwag o trady-
cjach gotyckich id rzeźbie małopolskiej okresu renesan-
su i baroku (Biuletyn HS, XXXII, 1970, z. 2).
LE CALICE DE L EGLISE SAINTE-ANNE COMMANDE PAR JAN RYBKOWICZ
(A PROPOS DES RELATIONS POLONO-HONGROISES DANS LE DOMAINE DE L ORFEYRERIE)
Le calice de 1630 commande par
professeur de l’Universite de Cracovie,
reliąuaire
en 1695 par <!EL ir a
des plus prec E
de 1’eglise SaiE-
mm de hauteE- rJi
celui de la co —
objets gothiquE
gianuiauon. uE
menues et mo
que la structui
Bień que
les oeuvres d’
il ressemble d
type (comme ]
ellement au C
berg). Au XVI
egalement a <
le nom de l’a
łonie hongrois
moitie du XV
_ser. admis en
E_2? O
O -
i O
CD
I o
P 03
a Cracovie executerent plutót de petits objets, il est
possible d’identifier hypothetiąuement le maitre Domi-
nik avec 1’auteur du calice commande par Jan Ryb-
kowicz.
II faut noter que le calice de l’eglise Sainte-Anne
est un des plus remarquables objets d’orfevrerie de
caractere hongrois, fabriques surtout au XVIe siecle,
qui se sont conserves sur le territoire de la Pologne.
En 1624 Rybkowicz offrit en plus a 1’eglise parois-
siale de Zielonki pres de Cracovie un ensemble compose
d'un encensoir, d’une navette et d’une petite cuillere.
Dans la decoration Renaissance de 1’encensoir on trouve
aussi des elements gothiques comme les contreforts et
les dentelles. Si l’on ajoute que Rybkowicz fut designe
d’ecrire avec le concours de Szczęsny Helicius l’histoire
de l’Universite et qu’il rassemblait des manuscrits an-
ciens, le caractere de ses entreprises artistiques devient
plus net. Nous sommes ici en presence d’un interet
specifique temoigne aux oeuvres, qui portent 1’empreinte
de l’art ancien. Un tel interet n’est pas rare en Pologne
du XVIIe siecle, ainsi par exemple toutes les fonda-
tions de Dorota Kącka, abbesse des premontrees de
Zwierzyniec a Cracovie, revelent la predilection de la
donatrice pour le gothique (la reconstruction des egli-
ses: des premontrees et du Saint-Sauveur a Zwierzy-
niec, de 1’eglise Saint-Norbert et de 1'eglise de Gro-
dziec).
Ces phenomenes peuvent lever le doute concernant
le probleme du retour au gothique en Pologne de la
lere moitie du XVIIe siecle.