DOI Artikel:
Kalinowski, Lech: Motywy antyczne w dekoracji kaplicy Zygmuntowskiej
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.20360#0098
28. Tryton z Nereidą i Amor z lukiem, fragment deko-
racji ściany tarczowej nad nagrobkami, Kraków, kapli-
ca Zygmuntowska (fot. R. Kozłowski)
Z kolei pod koniec w. XV i z początkiem XVI
tę postawę analityczno-studyjną zastąpiła posta-
wa archeologiczna, kiedy zainteresowanie stroną
formalną szło w parze z zainteresowaniem całym
zbiorem motywów, składających się na określony
wątek tematyczny, czego przykładem mogą być
rysunki zawarte w takich kodeksach, jak Ko-
deksy: Coburgensis, Escurialensis i Pighianus,
czy rysunki Aspertiniego, o których pisze Ph. Bo-
ber Pray8i. Po trzecie wreszcie, obok imitacji,
częściowej i całościowej, formalnej i tematycznej,
wyróżnić należy za Gombrichem asymilację
all’antica, obrazowaną m.in. na przykładzie twór-
czości Giulia Romana 85.
Wstępna analiza wybranych motywów antycz-
nych dostrzeżonych w dekoracji kaplicy Zygmun-
towskiej prowadzi do następujących wniosków:
Artyści włoscy, którzy zatrudnieni byli przy
jej zdobieniu, przybyli do Polski z podwójnym
84 B o b e r, o. c. w przypisie 20.
repertuarem motywów — renesansowych, o któ-
rych nie było tu mowy, i antyczno-renesanso-
wych, które były przedmiotem badań. Otóż z sa-
mego faktu występowania w kaplicy Zygmuntow-
skiej motywów antycznych, a także ze sposobu
ich zastosowania wynika, jak należało przypusz-
czać w świetle przyjętych poglądów na powstawa-
nie dzieła sztuki, że artyści ci nie wymyślali
poszczególnych motywów dekoracyjnych dla po-
trzeb wnętrza kaplicy wawelskiej, ale posiłkując
się czy to zbiorem, czy inwentarzem, czy słowni-
kiem dostępnych im motywów w postaci robo-
czych, warsztatowych rysunków, czerpali z tego
repertuaru, niezależnie od reprezentowanych przez
poszczególne motywy tematów, układając z tych
motywów — jak z retorycznych zwrotów — zda-
l
29. Eros, kopia rzymska wg rzeźby Lizypa, Anglia, Zbio-
ry Carlisle (wg Reinacha)
85 G o m b r i c h, o. c. w przypisie 3.
90
racji ściany tarczowej nad nagrobkami, Kraków, kapli-
ca Zygmuntowska (fot. R. Kozłowski)
Z kolei pod koniec w. XV i z początkiem XVI
tę postawę analityczno-studyjną zastąpiła posta-
wa archeologiczna, kiedy zainteresowanie stroną
formalną szło w parze z zainteresowaniem całym
zbiorem motywów, składających się na określony
wątek tematyczny, czego przykładem mogą być
rysunki zawarte w takich kodeksach, jak Ko-
deksy: Coburgensis, Escurialensis i Pighianus,
czy rysunki Aspertiniego, o których pisze Ph. Bo-
ber Pray8i. Po trzecie wreszcie, obok imitacji,
częściowej i całościowej, formalnej i tematycznej,
wyróżnić należy za Gombrichem asymilację
all’antica, obrazowaną m.in. na przykładzie twór-
czości Giulia Romana 85.
Wstępna analiza wybranych motywów antycz-
nych dostrzeżonych w dekoracji kaplicy Zygmun-
towskiej prowadzi do następujących wniosków:
Artyści włoscy, którzy zatrudnieni byli przy
jej zdobieniu, przybyli do Polski z podwójnym
84 B o b e r, o. c. w przypisie 20.
repertuarem motywów — renesansowych, o któ-
rych nie było tu mowy, i antyczno-renesanso-
wych, które były przedmiotem badań. Otóż z sa-
mego faktu występowania w kaplicy Zygmuntow-
skiej motywów antycznych, a także ze sposobu
ich zastosowania wynika, jak należało przypusz-
czać w świetle przyjętych poglądów na powstawa-
nie dzieła sztuki, że artyści ci nie wymyślali
poszczególnych motywów dekoracyjnych dla po-
trzeb wnętrza kaplicy wawelskiej, ale posiłkując
się czy to zbiorem, czy inwentarzem, czy słowni-
kiem dostępnych im motywów w postaci robo-
czych, warsztatowych rysunków, czerpali z tego
repertuaru, niezależnie od reprezentowanych przez
poszczególne motywy tematów, układając z tych
motywów — jak z retorycznych zwrotów — zda-
l
29. Eros, kopia rzymska wg rzeźby Lizypa, Anglia, Zbio-
ry Carlisle (wg Reinacha)
85 G o m b r i c h, o. c. w przypisie 3.
90