DOI article:
Rzepińska, Maria: Obraz Georges'a de la Toura w Muzeum Berlińskim: ze studiów nad siedemnastowieczną ikonografią św. Sebastiana
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.20407#0050
20. Pleurants z grobowca Jana de Berry, XV w. (wg katalogu wystawy w Dijon 1971
na, znajdująca się w muzeum watykańskim (ryc.
25). Układ leżących postaci, męskiej i kobiecej,
jest istotnie zbliżony — ale jest to podobieństwo
bardzo dalekie. Natomiast w obrazie La Toura,
mimo że leżąca postać jest zwrócona w przeciw-
nym kierunku, jest ona niemniej figurą niemal
identyczną w układzie rąk, nóg, draperii na bio-
drach, rysów twarzy i ukształtowania torsu. Nie-
pokalana czystość linii i marmurowa konsysten-
cja ciała są takie same w obu obrazach, choć
u La Toura postać jest zanurzona w światłocie-
niu.
Wiadomo, że nieraz zapożyczenia motywu
czysto formalnego występują w sztuce w zupeł-
nie odmiennej funkcji znaczeniowej. W kręgu
ikonografii św. Sebastiana w XVII w. istnieje
również taki przykład — tylko, niestety, pierwo-
wzór formalny zaginął. Kardynał Maffeo Barbe-
rini (późniejszy papież Urban VIII) zamówił w r.
1612 u Lodovica Carracciego obraz Wrzucenie
ciała Sebastiana do Cloaca Maxima (ryc. 26).
Wkrótce jednak uznał, że dzieło nie nadaje się
do kaplicy, gdzie było przeznaczone; zachował je
więc w swoich apartamentach, a u Passignana
zamówił inny obraz w r. 1616, Wydobycie ciała
Sebastiana73, względnie Wydobycie i pogrzeb
(ryc. 27). Otóż Malvasia w swojej Felsina pittrice
z r. 1678 stwierdza, że w obrazie swym Carracci
posłużył się rysunkiem wykonanym poprzednio
na temat Śmierci Palinura. Ozy kompozycja by-
ła oparta na wzorze starożytnym, o tym Malvasia
nie wspomina, mówi tylko, że sam widział rysu-
nek 75 76. Nie możemy zatem porównać modello
75 Katalog: Sale Sotheby, London, 12 July 1972 oraz
katalog: Mostra dei restauri, Roma 1970, nr 21, gdzie
reprodukowany jest obraz Passignana, znajdujący się w
21. Pleurant z grobowca Filipa Śmiałego, warsztat Clau-
sa Slutera (wg katalogu wystawy w Dijon 1971)
kaplicy Barberinich w kościele San Andrea della Valle.
76 C. M a 1 v a s i a, Felsina pittrice, Vite dei pittori
bolognesi, vol. I, Bologna 1678, s. 496.
42
na, znajdująca się w muzeum watykańskim (ryc.
25). Układ leżących postaci, męskiej i kobiecej,
jest istotnie zbliżony — ale jest to podobieństwo
bardzo dalekie. Natomiast w obrazie La Toura,
mimo że leżąca postać jest zwrócona w przeciw-
nym kierunku, jest ona niemniej figurą niemal
identyczną w układzie rąk, nóg, draperii na bio-
drach, rysów twarzy i ukształtowania torsu. Nie-
pokalana czystość linii i marmurowa konsysten-
cja ciała są takie same w obu obrazach, choć
u La Toura postać jest zanurzona w światłocie-
niu.
Wiadomo, że nieraz zapożyczenia motywu
czysto formalnego występują w sztuce w zupeł-
nie odmiennej funkcji znaczeniowej. W kręgu
ikonografii św. Sebastiana w XVII w. istnieje
również taki przykład — tylko, niestety, pierwo-
wzór formalny zaginął. Kardynał Maffeo Barbe-
rini (późniejszy papież Urban VIII) zamówił w r.
1612 u Lodovica Carracciego obraz Wrzucenie
ciała Sebastiana do Cloaca Maxima (ryc. 26).
Wkrótce jednak uznał, że dzieło nie nadaje się
do kaplicy, gdzie było przeznaczone; zachował je
więc w swoich apartamentach, a u Passignana
zamówił inny obraz w r. 1616, Wydobycie ciała
Sebastiana73, względnie Wydobycie i pogrzeb
(ryc. 27). Otóż Malvasia w swojej Felsina pittrice
z r. 1678 stwierdza, że w obrazie swym Carracci
posłużył się rysunkiem wykonanym poprzednio
na temat Śmierci Palinura. Ozy kompozycja by-
ła oparta na wzorze starożytnym, o tym Malvasia
nie wspomina, mówi tylko, że sam widział rysu-
nek 75 76. Nie możemy zatem porównać modello
75 Katalog: Sale Sotheby, London, 12 July 1972 oraz
katalog: Mostra dei restauri, Roma 1970, nr 21, gdzie
reprodukowany jest obraz Passignana, znajdujący się w
21. Pleurant z grobowca Filipa Śmiałego, warsztat Clau-
sa Slutera (wg katalogu wystawy w Dijon 1971)
kaplicy Barberinich w kościele San Andrea della Valle.
76 C. M a 1 v a s i a, Felsina pittrice, Vite dei pittori
bolognesi, vol. I, Bologna 1678, s. 496.
42