DOI article:
Rzepińska, Maria: Władysław Łuszczkiewicz jako malarz historyczny i portrecista
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.20403#0159
4. Władysław Łuszozkiewicz, Jan Kochanowski w Czarnolesie czytający przekład, psalmów, własność pryw. (fot. K.
Mróz)
Correggia, stanowiąc najjaśniejszy punkt w całym
obrazie. Stereotyp Madonny z Dzieciątkiem, wi-
doczny w ujęciu tej grupy, został jednak zmie-
niony przez wprowadzenie drugiego dziecka, gar-
nącego się do matki. Jest to starsza córka Kocha-
nowskiego, Anna, również młodo zmarła. Być mo-
że pozowała do niej córeczka artysty, Zofia (Ma-
ria urodziła się dopiero w r. 187,1).
Rysunek postaci, ich wzajemne powiązanie,
rozmieszczenie w płaszczyźnie płótna, równowaga
mas, wykreślenie fragmentów architektury —
wszystko to dowodzi wielkiego postępu malarza
w reżyserii obrazu. Połączenie realistycznej ob-
serwacji modeli z pewnym idealizującym uszla-
chetnieniem typowe jest dla orientacji juste mi-
lieu. Dotyczy to również samej strony technicz-
no-warsztatowej tego obrazu. Malowany jest cien-
ko, gładko, nadzwyczaj starannie, ale nie widzi-
my w nim obłej, twardej modelacji, zamykającej
szczelnie każdy poszczególny kształt. Oszczędny
światłocień zmiękcza kontury, a rozmieszczenie
partii ciemnych i jaśniejszych nadaje również
kompozycji pewien porządek, nie gubiąc jednak
czytelności figur, mimo że cały obraz bardzo po-
ciemniał. Być może od początku utrzymany był
w powściągliwej gamie, przy małej rozpiętości ze-
stawień chromatycznych, podporządkowanych
światłu pracowni.
Funkcja światła, podobnie jak w Samuelu
Zborowskim, jest tu podwójna: realistyczna oraz
kompozycyjna. Źródłem, światła jest niebo (na o-
hrazie niewidoczne), ale największe natężenie ja-
sności przypada na Urszulkę. Postać Kochanow-
skiego wyeksponowana jest natomiast innymi
środkami: jest to jedyna figura stojąca, i to sto-
jąca frontalnie, a jej pionowość podkreśla jeszcze
drewniana kolumna ganku. Również gabaryt figur
jest tak przeprowadzony, że głowa Kochanow-
skiego stanowi najwyższy punkt; odcina się też
wyraźniej od innych jako umieszczona na jedno-
litym tle ściany. Gałęzie lipy tworzą jakby wie-
niec nad głową poety.
Jest to więc kompozycja przemyślana niezwy-
kle starannie, z widoczną reminiscencją włoskie-
155
Mróz)
Correggia, stanowiąc najjaśniejszy punkt w całym
obrazie. Stereotyp Madonny z Dzieciątkiem, wi-
doczny w ujęciu tej grupy, został jednak zmie-
niony przez wprowadzenie drugiego dziecka, gar-
nącego się do matki. Jest to starsza córka Kocha-
nowskiego, Anna, również młodo zmarła. Być mo-
że pozowała do niej córeczka artysty, Zofia (Ma-
ria urodziła się dopiero w r. 187,1).
Rysunek postaci, ich wzajemne powiązanie,
rozmieszczenie w płaszczyźnie płótna, równowaga
mas, wykreślenie fragmentów architektury —
wszystko to dowodzi wielkiego postępu malarza
w reżyserii obrazu. Połączenie realistycznej ob-
serwacji modeli z pewnym idealizującym uszla-
chetnieniem typowe jest dla orientacji juste mi-
lieu. Dotyczy to również samej strony technicz-
no-warsztatowej tego obrazu. Malowany jest cien-
ko, gładko, nadzwyczaj starannie, ale nie widzi-
my w nim obłej, twardej modelacji, zamykającej
szczelnie każdy poszczególny kształt. Oszczędny
światłocień zmiękcza kontury, a rozmieszczenie
partii ciemnych i jaśniejszych nadaje również
kompozycji pewien porządek, nie gubiąc jednak
czytelności figur, mimo że cały obraz bardzo po-
ciemniał. Być może od początku utrzymany był
w powściągliwej gamie, przy małej rozpiętości ze-
stawień chromatycznych, podporządkowanych
światłu pracowni.
Funkcja światła, podobnie jak w Samuelu
Zborowskim, jest tu podwójna: realistyczna oraz
kompozycyjna. Źródłem, światła jest niebo (na o-
hrazie niewidoczne), ale największe natężenie ja-
sności przypada na Urszulkę. Postać Kochanow-
skiego wyeksponowana jest natomiast innymi
środkami: jest to jedyna figura stojąca, i to sto-
jąca frontalnie, a jej pionowość podkreśla jeszcze
drewniana kolumna ganku. Również gabaryt figur
jest tak przeprowadzony, że głowa Kochanow-
skiego stanowi najwyższy punkt; odcina się też
wyraźniej od innych jako umieszczona na jedno-
litym tle ściany. Gałęzie lipy tworzą jakby wie-
niec nad głową poety.
Jest to więc kompozycja przemyślana niezwy-
kle starannie, z widoczną reminiscencją włoskie-
155