DOI Artikel:
Labuda, Adam S.: Zmartwychwstanie Chrystusa w Ołtarzu Mariackim: Problem ciała i ruchu w sztuce Wita Stwosza
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.20543#0101
10. Wit Stwosz, Zwiastoioanie, kwatera Ołtarza Mariackiego, 1477—1480. Kraków,
kościół Mariacki (fot. Muz. UJ)
go skrzydła daje uchwycić się w jednolitą formu-
łę procesu następstwa i wynikania. Rytm kwa-
ter, bieg od góry do dołu, idealnie odpowiada te-
mu, co w planie myśli skrzydło to ma komuni-
kować. Czy jest tak również w przypadku skrzy-
dła prawego? Wydarzenia wprawdzie następują
według kolejności, ale wydaje się, że nie tylko
„czasowość” trójpodziału, ale również jednolita
przestrzeń całego skrzydła jest tu istotna •— jako
miejsce prezentacji trwałego stanu rzeczy; we-
wnętrzne podziały skrzydła służą zróżnicowaniu
nie tylko czasu, ale również bytów i form obec-
ności. W partii szczytowej dominuje Chrystus
zmartwychwstały —• przeniesiony w stan tran-
scendencji — w sensie, który związany jest z
wykładaną przez teologię istotą wydarzenia i któ-
ry jest konsekwencją wniebowstąpienia 98; Chry-
stus trwa w oczekiwaniu, by powrócić u końca
czasów i sądzić". Poniżej dominuje grupa apo-
stołów, skupionych wokół Marii, najpierw we
Wniebowstąpieniu, następnie w Zesłaniu Ducha
św. — zalążek i symbol Kościoła, który trwa w
oczekiwaniu na powrót Pana. Chrystus jest obec-
ny zarazem w niebie i na ziemi; odszedł, ale na
ludzkość przelany został Duch św., który wy-
pełnia i przebóstwia świat. Nie wchodząc w tym
miejscu w uzasadnienia i subtelności teologicz-
ne takiego jednoczesnego przedstawienia faktów,
nie wchodząc w tkwiące w tradycji ikonograficz-
nej podstawy tego ujęcia, wypada określić jego
98 O zmartwychwstaniu Chrystusa jako bezpośrednim
przejściu w stan transcendencji i jego związku z wnie-
bowstąpieniem we wczesnej teologii i ikonografii (po
w. XII) por. Schiller, o.c., III, s. 13 im,, 16—17, 24
nn. oraz 72 rai.
99 Por. S chra de, o.c., s. 165 n. (w kontekście
Chrystusa siedzącego na sarkofagu); S c hii 11 e r, o.c.,
III, s. 72 nn., Wilhelm, o.c., szp. 206.
7
Folia Historiae Artium XXV
97
kościół Mariacki (fot. Muz. UJ)
go skrzydła daje uchwycić się w jednolitą formu-
łę procesu następstwa i wynikania. Rytm kwa-
ter, bieg od góry do dołu, idealnie odpowiada te-
mu, co w planie myśli skrzydło to ma komuni-
kować. Czy jest tak również w przypadku skrzy-
dła prawego? Wydarzenia wprawdzie następują
według kolejności, ale wydaje się, że nie tylko
„czasowość” trójpodziału, ale również jednolita
przestrzeń całego skrzydła jest tu istotna •— jako
miejsce prezentacji trwałego stanu rzeczy; we-
wnętrzne podziały skrzydła służą zróżnicowaniu
nie tylko czasu, ale również bytów i form obec-
ności. W partii szczytowej dominuje Chrystus
zmartwychwstały —• przeniesiony w stan tran-
scendencji — w sensie, który związany jest z
wykładaną przez teologię istotą wydarzenia i któ-
ry jest konsekwencją wniebowstąpienia 98; Chry-
stus trwa w oczekiwaniu, by powrócić u końca
czasów i sądzić". Poniżej dominuje grupa apo-
stołów, skupionych wokół Marii, najpierw we
Wniebowstąpieniu, następnie w Zesłaniu Ducha
św. — zalążek i symbol Kościoła, który trwa w
oczekiwaniu na powrót Pana. Chrystus jest obec-
ny zarazem w niebie i na ziemi; odszedł, ale na
ludzkość przelany został Duch św., który wy-
pełnia i przebóstwia świat. Nie wchodząc w tym
miejscu w uzasadnienia i subtelności teologicz-
ne takiego jednoczesnego przedstawienia faktów,
nie wchodząc w tkwiące w tradycji ikonograficz-
nej podstawy tego ujęcia, wypada określić jego
98 O zmartwychwstaniu Chrystusa jako bezpośrednim
przejściu w stan transcendencji i jego związku z wnie-
bowstąpieniem we wczesnej teologii i ikonografii (po
w. XII) por. Schiller, o.c., III, s. 13 im,, 16—17, 24
nn. oraz 72 rai.
99 Por. S chra de, o.c., s. 165 n. (w kontekście
Chrystusa siedzącego na sarkofagu); S c hii 11 e r, o.c.,
III, s. 72 nn., Wilhelm, o.c., szp. 206.
7
Folia Historiae Artium XXV
97