5. Kobieta z wrzecionem (Warkocz Bereniki), Psałterz
i godzinki, Arras 47, k. 208v (wg Ranball)
7. Grający w szachy (Lutnia), Psałterz Rutland, Londyn.
Add 62925, k. 78v (wg Randall)
tiattfit- Ctiimioe,
' : i i i ■ i
tfciftattfpfee ..SiinwMi'
6. Zapaśnicy (Kastor i Polluks), Psałterz Rutland, Lon-
dyn Add 62925, k. lir (wg Randall)
8. Baran bodzie się z kozłem (Kwadrat kardynalny: Ba-
ran, Rak, Waga, Koziorożec), Antyfonarz królowej Rejcki,
Brno R 600, k. 121r (fot. Statni Yedecka Knihovna)
stopnia Skorpiona 10 11. W angielskim Psałterzu kró-
lowej Marii zestawiono Lisa i Gęś, a obok gwia-
zdozbiór Warkocz Bereniki, czyli kobietę wzno-
szącą w górę wrzeciono, co w opracowaniach mi-
niatur zgodnie z dwudziestowiecznym rozumie-
niem realizmu, miało ukazywać kobietę, która
przepędza lisa wrzecionem n.
Podobne nieporozumienia dotyczą także mi-
niatur obrazujących wzajemne powiązania mię-
dzy znakami Zodiaku: koniunkcje, trygony, kwa-
dratury czy opozycje. Najczęściej spotykanym w
średniowiecznych rękopisach iluminowanych był
wizerunek kozła bodącego się z baranem. Ta po-
zornie bukoliczna scena oznacza związek czte-
rech znaków Zodiaku: Barana, Raka, Wagi i Ko-
10 Patrz tabele. Boli, o. c., s. 183, 238, 406, p. 4.
11 Londyn, Roy. 2 B VII, k. 99v, lOOr.
ziorożca, określany jako kwadrat kardynalny,
odpowiadający czterem porom roku, a walka Ko-
ziorożca z Baranem — przejście zimy w wiosnę
(ryc. 8) 12.
„PRZEDSTAWIENIA SATYRYCZNE”
Dotychczasowi badacze wyróżniali przede
wszystkim satyrę skierowaną przeciwko ducho-
wieństwu i rycerstwu. Do przedstawień tych za-
liczano postacie duchownych lub rycerzy jadą-
cych na ptakach lub zwierzętach, które do tego
się nie nadawały. Inny rodzaj dotyczył przebra-
nia zwierząt w strój duchownego lub rycerza.
12 R. T. P r i n k e, L. W e r e s, Mandola życia.
Astrologia — mity i rzeczywistość, I, Poznań br., s. 125.
12
i godzinki, Arras 47, k. 208v (wg Ranball)
7. Grający w szachy (Lutnia), Psałterz Rutland, Londyn.
Add 62925, k. 78v (wg Randall)
tiattfit- Ctiimioe,
' : i i i ■ i
tfciftattfpfee ..SiinwMi'
6. Zapaśnicy (Kastor i Polluks), Psałterz Rutland, Lon-
dyn Add 62925, k. lir (wg Randall)
8. Baran bodzie się z kozłem (Kwadrat kardynalny: Ba-
ran, Rak, Waga, Koziorożec), Antyfonarz królowej Rejcki,
Brno R 600, k. 121r (fot. Statni Yedecka Knihovna)
stopnia Skorpiona 10 11. W angielskim Psałterzu kró-
lowej Marii zestawiono Lisa i Gęś, a obok gwia-
zdozbiór Warkocz Bereniki, czyli kobietę wzno-
szącą w górę wrzeciono, co w opracowaniach mi-
niatur zgodnie z dwudziestowiecznym rozumie-
niem realizmu, miało ukazywać kobietę, która
przepędza lisa wrzecionem n.
Podobne nieporozumienia dotyczą także mi-
niatur obrazujących wzajemne powiązania mię-
dzy znakami Zodiaku: koniunkcje, trygony, kwa-
dratury czy opozycje. Najczęściej spotykanym w
średniowiecznych rękopisach iluminowanych był
wizerunek kozła bodącego się z baranem. Ta po-
zornie bukoliczna scena oznacza związek czte-
rech znaków Zodiaku: Barana, Raka, Wagi i Ko-
10 Patrz tabele. Boli, o. c., s. 183, 238, 406, p. 4.
11 Londyn, Roy. 2 B VII, k. 99v, lOOr.
ziorożca, określany jako kwadrat kardynalny,
odpowiadający czterem porom roku, a walka Ko-
ziorożca z Baranem — przejście zimy w wiosnę
(ryc. 8) 12.
„PRZEDSTAWIENIA SATYRYCZNE”
Dotychczasowi badacze wyróżniali przede
wszystkim satyrę skierowaną przeciwko ducho-
wieństwu i rycerstwu. Do przedstawień tych za-
liczano postacie duchownych lub rycerzy jadą-
cych na ptakach lub zwierzętach, które do tego
się nie nadawały. Inny rodzaj dotyczył przebra-
nia zwierząt w strój duchownego lub rycerza.
12 R. T. P r i n k e, L. W e r e s, Mandola życia.
Astrologia — mity i rzeczywistość, I, Poznań br., s. 125.
12