DOI Heft:
Ze studiów nad malowidłami ściennymi w Niepołomicach
DOI Artikel:Karłowska-Kamzowa, Alicja: Geneza treści ideowych i formy artystycznej malowideł w oratorium przy kościele parafialnym w Niepołomicach
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.20615#0065
29. Awinion, pałac papieży, fragment dekoracji malarskiej wielkiej sali audiencjonalnej (fot. Caisse Nationale des
Monuments Historiąues — Archives Photographiąues, Grand Palais, Paris)
dostąpiła 55. Dzięki stosunkom na dworach, także
papieskim, wielu Polaków prosiło ją o protekcję
i rzeczywiście dla wielu z nich starała się o be-
neficja, przesyłając petycje do Awinionu56.
W kaplicy niepołomickiej ukazano cnoty —
Wiarę, Nadzieję, Miłość — ale także Męstwo
i Mądrość. Matrona-orantka nad portalem to
przedstawienie adresowane niemal wprost do El-
żbiety, zachęta do trwania w modlitwie, której
potęgę zarazem przedstawiono. Trudno przesą-
dzić, czy kaplicę niepołomicką urządzono dla kró-
lowej, władającej w królestwie polskim w latach
1370—-1373. Faktem jest, że Niepołomice były
der hofischen Ikonographie des XIV Jh. [w:] Gotyckie
malarstwo ścienne w Europie..., s. 25—42. O osobowości
królowej por. J. Dąbrowski w Polskim słowniku
biograficznym, VI, Kraków 1943, s. 243—245; E. Śnie-
ży ń s k a-S t o 1 o t, Ze studiów nad uroczystościami
dworu węgierskiej królowej Elżbiety Łokietkówny (Stu-
dia Historyczne, 20, 1977/z. 2), s. 182—190; Tejże,
Queen Elizabeth..., s. 28—31; Tejże, Ikonografia kró-
lowej Elżbiety Łokietkówny (Biuletyn Historii Sztuki,
33: 1971), s. 12 i n. Autorka ta wspomina o darach
Elżbiety dla bazyliki Sw. Piotra w Rzymie, publikuje
miejscem, gdzie dwór, przynajmniej w czasach
Kazimierza Wielkiego, przebywał. Mogło być jed-
nak i tak, jak sugerowały Śnieżyńska-Stolotowa
i Dąb-Kalinowska. Ich zdaniem Mistrz Malowideł
Niepołomickich sprowadzony został przez królo-
wą, aby, postępując za jej inwencją, wykonał
malowidła. W tym przypadku braknie jednak
wątku franciszkańskiego, a Elżbieta była przecież
bardzo blisko związana z klaryskami. W ich kla-
sztorze w Budzie pragnęła być pochowana. We-
zwaniem jej kaplicy grobowej było Boże Ciało 57.
Treści dekoracji oratorium niepołomickiego mają
raczej charakter oficjalnego daru dla królowej.
również ołtarz, dzieło Lippo Vanniego, na którym kró-
lowa przedstawiona jest jako fundatorka.
55 S n i e ż y ń s k a-S t o 1 o t, Odkrycie klasztoru...,
s. 21—23. Zakonnice, uciekając przed Turkami, którzy
później klasztor doszczętnie zniszczyli, zabrały ciało fun-
datorki. Traktowane było ono jak relikwia, aczkolwiek
prowadzone w XVI w. starania o kanonizację nie dały
rezultatu.
56 I. S u 1 k o w s k a-K u r aś, S. Kuraś, Bullarium
Poloniae, II: 1342—1387, Romae 1985, nry 732—1975, 2304.
57 Snieżyńsk a-S t o 1 o t, Odkrycie klasztoru..., s. 21.
61
Monuments Historiąues — Archives Photographiąues, Grand Palais, Paris)
dostąpiła 55. Dzięki stosunkom na dworach, także
papieskim, wielu Polaków prosiło ją o protekcję
i rzeczywiście dla wielu z nich starała się o be-
neficja, przesyłając petycje do Awinionu56.
W kaplicy niepołomickiej ukazano cnoty —
Wiarę, Nadzieję, Miłość — ale także Męstwo
i Mądrość. Matrona-orantka nad portalem to
przedstawienie adresowane niemal wprost do El-
żbiety, zachęta do trwania w modlitwie, której
potęgę zarazem przedstawiono. Trudno przesą-
dzić, czy kaplicę niepołomicką urządzono dla kró-
lowej, władającej w królestwie polskim w latach
1370—-1373. Faktem jest, że Niepołomice były
der hofischen Ikonographie des XIV Jh. [w:] Gotyckie
malarstwo ścienne w Europie..., s. 25—42. O osobowości
królowej por. J. Dąbrowski w Polskim słowniku
biograficznym, VI, Kraków 1943, s. 243—245; E. Śnie-
ży ń s k a-S t o 1 o t, Ze studiów nad uroczystościami
dworu węgierskiej królowej Elżbiety Łokietkówny (Stu-
dia Historyczne, 20, 1977/z. 2), s. 182—190; Tejże,
Queen Elizabeth..., s. 28—31; Tejże, Ikonografia kró-
lowej Elżbiety Łokietkówny (Biuletyn Historii Sztuki,
33: 1971), s. 12 i n. Autorka ta wspomina o darach
Elżbiety dla bazyliki Sw. Piotra w Rzymie, publikuje
miejscem, gdzie dwór, przynajmniej w czasach
Kazimierza Wielkiego, przebywał. Mogło być jed-
nak i tak, jak sugerowały Śnieżyńska-Stolotowa
i Dąb-Kalinowska. Ich zdaniem Mistrz Malowideł
Niepołomickich sprowadzony został przez królo-
wą, aby, postępując za jej inwencją, wykonał
malowidła. W tym przypadku braknie jednak
wątku franciszkańskiego, a Elżbieta była przecież
bardzo blisko związana z klaryskami. W ich kla-
sztorze w Budzie pragnęła być pochowana. We-
zwaniem jej kaplicy grobowej było Boże Ciało 57.
Treści dekoracji oratorium niepołomickiego mają
raczej charakter oficjalnego daru dla królowej.
również ołtarz, dzieło Lippo Vanniego, na którym kró-
lowa przedstawiona jest jako fundatorka.
55 S n i e ż y ń s k a-S t o 1 o t, Odkrycie klasztoru...,
s. 21—23. Zakonnice, uciekając przed Turkami, którzy
później klasztor doszczętnie zniszczyli, zabrały ciało fun-
datorki. Traktowane było ono jak relikwia, aczkolwiek
prowadzone w XVI w. starania o kanonizację nie dały
rezultatu.
56 I. S u 1 k o w s k a-K u r aś, S. Kuraś, Bullarium
Poloniae, II: 1342—1387, Romae 1985, nry 732—1975, 2304.
57 Snieżyńsk a-S t o 1 o t, Odkrycie klasztoru..., s. 21.
61