DOI Artikel:
Walczak, Marek: Działalność fundacyjna biskupa krakowskiego, kardynała Zbigniewa Oleśnickiego (część II)
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.20615#0072
7. Kościół katedralny w Krakowie, sklepienie dawnego kapitularza w przyziemiu
Wieży Zegarowej (fot. S. Michta)
dopodobne, że budowniczowie pracujący dla obu
krakowskich zakonów mendykanckich niezależ-
nie zastosowali sklepienia o formie asymetrycz-
nej gwiazdy.
O wiele mniej wyraźnie rysuje się geneza
sklepienia gwiaździstego z wpisanym wewnątrz
krzyżem i dekoracyjnymi trójkątami żeber (ryc.
4, 6, 7). Krakowskie przykłady tej grupy pozba-
wione są żeber diagonalnych. Ich rysunek opie-
ra się na tzw. Ziersterngewólbe, które wywodzą
się z kolei z układów z żebrami przekątniowy-
mi — Sterngewolbe, rozpowszechnionych pod ko-
niec średniowiecza szczególnie w miastach prus-
kich. Redukcja żeber diagonalnych nastąpiła w
kręgu śląsko-czeskim, dając podstawę do tworze-
nia innych, bardziej skomplikowanych ukła-
dów 20. Podobne tendencje pojawiły się też na
północnych terenach obecnej Polski, gdzie w
sklepieniach wielu budowli z XV wieku wystę-
pują dekoracyjne trójkąty żeber na jednej z
osi 21.
Sklepienia gwiaździste z żebrami przekątnio-
20 K.-H. C 1 a s e n, Deutsche Gewólbe der Spatgotik,
Berlin 1958, s. 65, 76—77.
21 F r a z i k, o. c., s. 525; Tenże, Sklepienia gotyc-
kie w Prusach, na Pomorzu Gdańskim i w Ziemi Cheł-
mińskiej (Kwartalnik Architektury i Urbanistyki, 30,
1985), s. 18—19, przyp. 69.
68
Wieży Zegarowej (fot. S. Michta)
dopodobne, że budowniczowie pracujący dla obu
krakowskich zakonów mendykanckich niezależ-
nie zastosowali sklepienia o formie asymetrycz-
nej gwiazdy.
O wiele mniej wyraźnie rysuje się geneza
sklepienia gwiaździstego z wpisanym wewnątrz
krzyżem i dekoracyjnymi trójkątami żeber (ryc.
4, 6, 7). Krakowskie przykłady tej grupy pozba-
wione są żeber diagonalnych. Ich rysunek opie-
ra się na tzw. Ziersterngewólbe, które wywodzą
się z kolei z układów z żebrami przekątniowy-
mi — Sterngewolbe, rozpowszechnionych pod ko-
niec średniowiecza szczególnie w miastach prus-
kich. Redukcja żeber diagonalnych nastąpiła w
kręgu śląsko-czeskim, dając podstawę do tworze-
nia innych, bardziej skomplikowanych ukła-
dów 20. Podobne tendencje pojawiły się też na
północnych terenach obecnej Polski, gdzie w
sklepieniach wielu budowli z XV wieku wystę-
pują dekoracyjne trójkąty żeber na jednej z
osi 21.
Sklepienia gwiaździste z żebrami przekątnio-
20 K.-H. C 1 a s e n, Deutsche Gewólbe der Spatgotik,
Berlin 1958, s. 65, 76—77.
21 F r a z i k, o. c., s. 525; Tenże, Sklepienia gotyc-
kie w Prusach, na Pomorzu Gdańskim i w Ziemi Cheł-
mińskiej (Kwartalnik Architektury i Urbanistyki, 30,
1985), s. 18—19, przyp. 69.
68