DOI Heft:
Artykuły
DOI Artikel:Utzig, Joanna; Pajor, Piotr: „Godny miana katedry”: o genezie formy architektonicznej kościoła katedralnego we Włocławku
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.32786#0019
19
3. Włocławek, katedra pw. Wniebowzięcia NMP, wnętrze prezbiterium. Fot. P. Pajor
Jeśli chodzi o genezę jednoprzestrzennego, wydłu-
żonego chóru, najczęściej wskazywano jego odległe,
mendykanckie korzenie, podkreślając z jednej strony
„niekatedralnośc ’ takiego rozwiązania, z drugiej zaś jego
powszechne w XIV w. występowanie, także w kościołach
parafialnych czy kolegiackich [il. 3] 9. Ostatnio Jacek Ko-
walski jako najbardziej prawdopodobne źródło takiego
rozwiązania wskazał wówczas jeszcze istniejący, pocho-
dzący z XIII w., chór katedry w Poznaniu 10. Dyspozycję
t. 2: Katalog zabytków, red. T. Mroczko, M. Arszyński, Warszawa
!995 (Dzieje sztuki polskiej, 2), s. 259.
9 A. Miłobędzki, Zarys dziejów architektury w Polsce, War-
szawa 1968, s. 80; S. Skibiński, Polskie katedry, s. 132-133 (jak
w przyp. 3); A. Błażejewska, E. Pilecka, Dzieje sztuki, s. 172-173
(jakwprzyp. 4).
10 J. Kowalski, Der Dom in Leslau, s. 299 (jak w przyp. 7).
korpusu wywodzono natomiast z różnych, ale zawsze
nieodległych źródeł. Władysław Łuszczkiewicz do-
strzegał związki z architekturą bazylik krakowskich 11,
Marian Kutzner zaś najpierw z katedrami w Kwidzyniu
i, w kwestii rozwiązania rzutu, we Fromborku, a póź-
niej kościołem św. Jakuba w Toruniu 12. Skibiński uznał
11 W. Łuszczkiewicz, Katedra Włocławska i projekt p. Stryjeńskiego
jej restauracyi, „Czasopismo Techniczne”, 1,1883, nr 5, s. 56-59; nr
6, s. 69-73.
12 M. Kutzner, Sztuka polska późnego średniowiecza, [w:] Pol-
ska dzielnicowa i zjednoczona. Państwo, społeczeństwo, kultura,
red. A. Gieysztor, Warszawa 1972, s. 556; idem, Wielkopolska, Ku-
jawy, Ziemie Łęczycka i Sieradzko-Wieluńska, [w:] Architektura
gotycka w Połsce, t. 1, red. T. Mroczko, M. Arszyński, Warszawa
!995 (Dzieje sztuki polskiej, 2), s. 160.
3. Włocławek, katedra pw. Wniebowzięcia NMP, wnętrze prezbiterium. Fot. P. Pajor
Jeśli chodzi o genezę jednoprzestrzennego, wydłu-
żonego chóru, najczęściej wskazywano jego odległe,
mendykanckie korzenie, podkreślając z jednej strony
„niekatedralnośc ’ takiego rozwiązania, z drugiej zaś jego
powszechne w XIV w. występowanie, także w kościołach
parafialnych czy kolegiackich [il. 3] 9. Ostatnio Jacek Ko-
walski jako najbardziej prawdopodobne źródło takiego
rozwiązania wskazał wówczas jeszcze istniejący, pocho-
dzący z XIII w., chór katedry w Poznaniu 10. Dyspozycję
t. 2: Katalog zabytków, red. T. Mroczko, M. Arszyński, Warszawa
!995 (Dzieje sztuki polskiej, 2), s. 259.
9 A. Miłobędzki, Zarys dziejów architektury w Polsce, War-
szawa 1968, s. 80; S. Skibiński, Polskie katedry, s. 132-133 (jak
w przyp. 3); A. Błażejewska, E. Pilecka, Dzieje sztuki, s. 172-173
(jakwprzyp. 4).
10 J. Kowalski, Der Dom in Leslau, s. 299 (jak w przyp. 7).
korpusu wywodzono natomiast z różnych, ale zawsze
nieodległych źródeł. Władysław Łuszczkiewicz do-
strzegał związki z architekturą bazylik krakowskich 11,
Marian Kutzner zaś najpierw z katedrami w Kwidzyniu
i, w kwestii rozwiązania rzutu, we Fromborku, a póź-
niej kościołem św. Jakuba w Toruniu 12. Skibiński uznał
11 W. Łuszczkiewicz, Katedra Włocławska i projekt p. Stryjeńskiego
jej restauracyi, „Czasopismo Techniczne”, 1,1883, nr 5, s. 56-59; nr
6, s. 69-73.
12 M. Kutzner, Sztuka polska późnego średniowiecza, [w:] Pol-
ska dzielnicowa i zjednoczona. Państwo, społeczeństwo, kultura,
red. A. Gieysztor, Warszawa 1972, s. 556; idem, Wielkopolska, Ku-
jawy, Ziemie Łęczycka i Sieradzko-Wieluńska, [w:] Architektura
gotycka w Połsce, t. 1, red. T. Mroczko, M. Arszyński, Warszawa
!995 (Dzieje sztuki polskiej, 2), s. 160.