Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Polska Akademia Umieje̜tności <Krakau> / Komisja Historii Sztuki [Hrsg.]; Polska Akademia Nauk <Warschau> / Oddział <Krakau> / Komisja Teorii i Historii Sztuki [Hrsg.]
Folia Historiae Artium — NS: 14.2016

DOI Heft:
Artykuły
DOI Artikel:
Smolińska, Marta: (Przeciw)pomnik nomadyczny w konstelacji metafor: „Biała penetracja” przestrzeni (pamięci)
DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.32786#0104

DWork-Logo
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
104

10. Josef Trattner, Sofafahrten, Hamburg, with Mathhias Politycki. © Josef Trattner, dzięki uprzejmości Artysty

asystentów artysty: zasiadają na niej przede wszystkim li-
teraci, którzy - wciągnięci w dialog - opowiadają historię
miasta i dzielą się swoimi spostrzeżeniami na temat życia
w danej społeczności. Lokalni muzycy dają zaś krótkie
koncerty w sąsiedztwie sofy, by dodatkowo podkreślić
wyjątkowe chwile jej pobytu w danym mieście.

Sofa jest ustawiana w rozmaitych miejscach: para-
doksalnie Trattner nie szuka bowiem najbardziej ru-
chliwych i turystycznych punktów, lecz wkomponowu-
je sofę w intrygujący go kontekst, w którym może ona
działać także jako forma rzeźbiarska, wchodząca we
frapujące relacje z zastanym otoczeniem. Po akcji sofa
pozostaje w wybranym miejscu, wtapiając się w środo-
wisko, w którym odegrała rolę platformy dyskusyjnej,
i zaskakując swoją obecnością kolejnych przechodniów.
Przyciąga wzrok ceglastym, ciepłym kolorem, miękkoś-
cią formy oraz osobliwym nieprzystosowaniem - mebel,
kojarzony z wnętrzem mieszkalnym, znajduje się wszak
w przestrzeni publicznej, uruchamiając swój krytyczny
potencjał i wybijając patrzących z torów stereotypowe-
go postrzegania świata. Sofa ma więc w każdym mieście
swoje dalsze życie: to rzeczywiste, gdy moknie i wysycha
na słońcu, goszcząc kolejnych zasiadających na niej od-
biorców, oraz to fikcyjne, opisywane w opowiadaniach

jej poświęconych, kreowanych przez zaproszonych przez
Trattnera literatów, którzy na jej siedzisku weszli w dia-
log z austriackim twórcą.

Sofa pozwala zatem kreować rodzaj międzyprzestrzeni,
w której możliwe są interakcje między austriackim artystą
jako przybyszem z zewnątrz, a twórcami miejscowymi.
Paradoksalnie to Trattner, mimo że jest w danym mieście
gościem, zaprasza mieszkających w nim literatów i mu-
zyków, stając się inicjatorem i gospodarzem dialogów
na sofie. Sofa jako pars pro toto wewnętrznej, intymnej
i przytulnej przestrzeni wnętrza domu, przenosi te cechy
w sferę publiczną, prowokując rozmowy, które być może
nie mogłyby odbyć się w tradycyjnych okolicznościach.
Zaproszeni literaci i muzycy stają się nagle we własnym
mieście gośćmi przybysza z zewnątrz, a ta nietypowa
i subwersywna sytuacja może zajść jedynie w międzyprze-
strzeni sofy.

Gdy pomyśli się o tym osobliwym duecie, czyli wiedeń-
skim artyście i jego sofie, pojawia się nieodparte skojarze-
nie z kozetką Zygmunta Freuda, na której psychoanalityk
z Wiednia prowadził swoje słynne terapie. Oczywiście
w wypadku sofy Trattnera chodzi o dialog, którego obaj
uczestnicy, jako równoprawni partnerzy, zasiadają na wy-
godnym meblu, a nie o rodzaj relacji terapeuta-pacjent,
 
Annotationen