DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.2601#0048
71
decurioni, ſeu curiali:vt
6. de decu. lquilibet.
a Dominium, non ha-
ber enim curia quar-
tam
bqAlienum, contrà j.
tit. ja rin. Sol. vt ibi.
sConditio, ſi c Triennij?. qua-
nupſe t drienmo quata ſtetit
triet niû pſ in ſuſpenſo.
puberaré inm d Frutibus addiea-
pleri debet. r hic videtur matri-
b An, & quo monium Pvinculo pe-
modo matti- ne aliquatenus adſtrin-
monia vincn gi ſie ſunt argu. cS. de
io ponz ad’ inuti ſtip. llibera. &f¬
ſtringatr de verbo obligl Titia&
Ha leges lo¬ A......
quitur in pe- l ſtipulatio facta ſie f.
na conuentio- de condit. &demon.lTi-
nali:hic de le. tio Sjjibi, huic ſenten-
pai,vv el ibi tia, &c.
pon oe o,,e s Conſeruetur, ſC hoe
Ea hipe pue. caſu, cum no nubit eu-
na amiſſionis: riali, cûm curia habeat
vel hic pote- quartam: at quãdo nu-
rat honeſte bit curiali, curia nihil
nubere. habet:vt hic dicitur. &
ſie non eſt locus huiuſ-
modi iuramento.
fCI quis curialibus)
Sv fiabus vel pro
d vt patet ex ſequenti-
* Incluſa de-
ſunt in omni-
bus manuſcri-
pt. & perperã
interta ſunt?
mrourtorlan et à aerdes que eſt
Nouellarum quarta ſu portionis
Theodoſij. ab inteſtato iure iſto:
vt Col de inofficio. teſta.
l cum quaritur. ſed iure
auth. ſecus. & dic:vrC.
de inofficio teſta authent.
nouiſſima.
Alii. ſcil fœminis,
vel extraneis.
i Minima. legitima
tamen, omnibus com-
putatis maribus, & fœ-
minis.
R Maſculis. in mini-
ma inſtitutis.
IJ Quarta ſic j. de bis,
qui ſpon mu, pub ſu .fiS
jL& in authent. de na. li.
curiæ depu. Sj ſed hodie
noniuneium: vt in au-
thenti de triente, & ſe. S.
excipiatur. coll ii. &qui-
bus mo. nff ſui.S ſi quis
autem coll. vij.
m Ex permixtions ha-
bentur ergo pro d ni-
hilo fœminæ, quo mi-
nus curiales habeant
quartamomniu, niſi ſit
nupta curiali vtj proxi.
.à , nJ Non migrauerint.
ite re, u id eſt, non nupſerint
tinianus in curiali.
Nouel. 38. 0 Extrancis. vel dati-
Con. uus, vel ablatiuus.
retna p paa rriuuan p rren.
maſeuloru ſquartam, quam predi-
mnditio. cta debet habere inſtar
matris crialis:vrj.pro-
i d d&galadiier
Theodoſians. quaæ
etſ arat putri s ae-
liorum volebat enim il-
la nihil ad curiam per-
tinere, ſi talis eſt filia
inſtituta, que ſit nupta
euriali. Sed lllud intel-
ligitur, ſi ſibi eſt totum
relictum: non ſi extra-
neo, vel filiz non nu-
pt tali: vt hic.
r Patrimonij. totius,
ſi tãtu m poreſt auferri
axtraneis: quia tantum
Annoiatjon.
ſné nõ aſper.
andam huie
loco commo-
dam repete ex
ratermiſ-in-
tà.
J huius ſua
legis ſenten-
Codicis liber decimus.
grum, nullaque parte minutum
dominium habere ſancimus.
Quod ſi poſt parentum obitum
inueniantur innuptæ, vel viduæ:
in mpuberibus quidem poſt
tranſactam pubertatem; in aliis
verô, qu pubertatem exceſſe-
rint, vel etiam in viduis poſt
mortem parentis triennium du-
taxat volumus expectari:vr in-
terim quarta portio ſuſpenſa,
aut apud eam, ſi in matrimonio
curialis eiuſdem ciuitatis fuerit
collocata, perpetuo iure per-
maneat: vel ſi intra id tempus
alienum b ab eadem curia ſor-
tiatur maritum, penituſve nu-
pta non fuerit, memorata pars
totius ſubſtantiæ curi cum
triennijs ram vrbanoru, quâm
ruſticorum prædiorum dunta-
xat fructibus addicatur d: ita ta-
men, vt(& * optionis conditio
in offerendis rebus quart par-
tis, vel dodrantis) & ſacramenti
tam de quantitate, quam de æ¬
ſtimatione rerú mobilium, dé-
que actionibus inferendis, vel
excipiendis (ſicut in extraneis
perſonis dictum eſt) ratio con-
ſerueture. Sed & ſi mater mor-
tui, vel auia tempore quo filius,
nepoſve moritur, in coniugio
eiuſdẽ ciuitatis curialis inuenta
fuerit: ne ipſas quidem patimur
quartæ portionis ſubire iactu-
ram. Extraneum quinetiam hœ-
redem propinquitatis quidem
iure diſcretu, curiæ ramen eiuſ-
dem ciuitatis obnoxium, ſupra-
dictæ portionis diſpendio libe-
ramus. Dat. VII. Id. Mart. Con-
ſtantinop. Dioſcoro, & Eudo-
xio Coss.
&
II1. Imp. IVSTINIANVS A. Menne
prafecto pratoris.
Sl quis curialbus t muneri-
bus obnoxius, vno forte,
vel pluribus filiis, vel filia-
busl derelictis, filio quidé vel
filiis ſubſtantiæ ſu partem mi-
nimam dereliquerit (eam ta-
men, qu excludere eos ab in-
officioſi querela E poteſt) a¬
liis l autem ſuam ſubſtantiam
dereliquit, vt ex hac parrimonij
diſtributione apud filium qui-
dé, vel filios curiales minima i
pars ſubſtãtie remaneat, totum
autem curiale munus maſcu-
lis l immineat, ſiue filij ſint, ſi-
ue nepotes, vel pronepores, cu-
riali tamen conditioni obnoxij:
ſancimus huiuſmodi iniquita-
tem reſecari: & nõ minus quar-
ta portione in maſculos poſ-
ſe teſtatorem tranſmittere: ſiue
!
vnus eſt filius, ſiur plures: nul-
la deminutione ex permixtio-
ne m ſororum eis farienda: vt
non ſolû corporibus: ſed eriam
ſubſtantiis laborantes, poſint
curiale habere conſortium Ad
hoc ſancimus, ſi quis curialis fi-
liabus pluribus derelictis ab hac
luce fuerit ſubſtrectus, quarum
vna curiali eiuſdem nuplerit ci-
uitatis:aliis filiabus, qu ad hu-
iuſmodi vora nõ migrauerintP,
vel extraneis e in reliquam par-
tem? haredibus derelictis: non
videri curiz ex ſententia legis
Theodoſian ad Appollonium
ſcriptæ ſatisfieri: ſed omnino
quartam partem patrimonijr
curia conſequatur: ſiue vni fi-
lie, qu curialibus nuptis co-
pulata ſit, deputanda eſt: ſiue ex
aliis haredibus colligenda ſ: fi-
lia proculdubio, que curiali nu-
pſit, immuni ab huiuſmodi quar
tæ datione t ſeruanda: cûm per
maritum u eius, quantum ad
ipſius perſonam, curi ſit ſatis-
factum: & hoc obſeruari non
ſolûm ſi vltimo elogio condito
teſtator curialis deceſſerit: ſed
etiam ſi inteſtatus diem ſuum
obierit*.
J Sed & ſi quid r minus quar-
ta parte fuerit, vel minime de-
relictum: hoc modis omnibus
filio curiali, vel filie, que nupta
eſt eiuſdem ciuitatis decurio-
ni, ex ſubſtantia patris curialis
modis omnibus vel deputari,
vel adimpleri: nullo obſtaculo
curi opponendo, ſi ſecundûm
prædictam legem z filius, ne-
pos, pronepos, parer, auus, pro-
auus curiali morienti fuerint
derelicti, qui nexibus curiali-
bus ex quacumque vel digni-
tatee, vel occaſione b fuerint
abſoluti. In hoc enim Theodo-
ſian legi apertiſſime volumus
eſſe derogatum.
5Et generaliter definimus ex
omni cauſa neque maſculos li-
beros, neque filias copulatas
matrimonio curialis, minus
quarta parentis ſubſtantiæ ha-
bere: vel non extantibus filiis,
vel filiabus d: ſed alüs hare-
dibus, ipſam curiam ſecundûm
anteriores leges quartt curialis
morientis habere ſolatium. D.
Ral. Ian. CP. Iuſtiniano A. II.
COSs.
DE IMPONENDA LV-
cratiua f deſcriptione t.
TITVLVS XXXV.
2
7
habent: aliàs aufertur
quod habẽt: & quod de.
ficit, non aufertur filie.
vt ſubiicit. JSed ſi ſint
fihie nõ nupt ille inſti-
tute, aut filij nõ curiales
quomodo aufertur eis
totu? Reſpõ hoc quoad
curiam, & ad curralem,
que duas quartas habẽt
integras: Vtj ao S.nullo.
& hoc cõtra extraneos.
vel contra curialẽ, quã-
tum eſt vltra quartã: ſed
iuuantur filii nõ curia-
les, vt habeant debitum
bonorum ſubſidium.
ſ Colligenda ſaſit quar-
ta, ſubaudi: & non fili
danda. AccVRSIVS.
t Quarta datione. ſiue
ſolam quartam, ſiue e¬
tiam plus habeat.
u5Per maritum. a ſic S.
de nalilſi quus Sf&s tenetur adali-
prox. S. ad fiiiorum & in qua perſona.
auth quib.mo. na eſfi ſui. lia cutix, vi-
s. hocſimiliter. detur ſeruire
r5 Obierit. vt ſi nõ ſuc-it peama-
L., ritum.
cedat ſolus curialis, vel
ſola nupra curiali, curia
habeat quartã: & vnam
curialis, vel nupta curia
li:alia autem dux diui-
datur inter omnes filios
etiã curiales: vt arg. C.
de bo proſcrip.lfi. AccvR.
ySed & ſi quid. Dixi
filium curialem habere
integrã quartam, & fi-
liam curiali nuptã ha-
bere integram quartã:
ſed & ſi, &c.
z (Legẽ. per legé enim
ſuperiorem, . ad filiori.
videbatur ſufficere vnu
eſſe curialem, vel vnam
filiã curiali nuptam, vt
curia in totum exclu-
datur: ſed nõ eſt ita, ſi
alii, quibus eſt relictû,
ſunt non curiales: quia
tunc curialis quartã, &
curia quartam: reſiduú
inter omnes liberos di-
uiditur, vt diximus, &
lege, ſecundûmP. ſi fi-
lius, &c.
a Dignitate quod ho-
die nõ fit, niſi per xii di-
nitates:vr S. de dec.lfi.
tr Oeraſont tali, de
quali dicitur S. de dec. I.
nemo iudex. & l. ſi quis
decurio. nõ dico preſcri-
ptionene ſit cõtrà S.de
praſc. xxx anl praſcript.
& infrdide agri & cenl.
cm ſatis, in prin. lib.xi.
c J Curialitnam ſi non
eſſet copulata curiali,
non poſſet dicere teſta-
mentum inofficioſum,
licèt minus haberet
uarta.
l filiabus, ſtali-¬ videtur hie
a Mulier, que
bus, qu ſint nupra eu- deeſſe, Graca
cõſtitutio, cu-
ns meminit
Nouel. ...1.
riali..
e Sed aliis. qui non
Sut curiales:alias ſecus: P eurlales ſi-
vt ſupràl prox. ini. s ſuis do-
eanrem c¬
I MP O¬linquant.
Cor.
t Lucratuo-
fDE
nenda lucratiua de-
ſcriprione. rum legendu,
Alas, lucratiuis, il tlerruis
eſt, rebus tranſlatis titulo ,t in manuier
lucratiuo: aliàs, lucra- CoNr.
tiuorum:
decurioni, ſeu curiali:vt
6. de decu. lquilibet.
a Dominium, non ha-
ber enim curia quar-
tam
bqAlienum, contrà j.
tit. ja rin. Sol. vt ibi.
sConditio, ſi c Triennij?. qua-
nupſe t drienmo quata ſtetit
triet niû pſ in ſuſpenſo.
puberaré inm d Frutibus addiea-
pleri debet. r hic videtur matri-
b An, & quo monium Pvinculo pe-
modo matti- ne aliquatenus adſtrin-
monia vincn gi ſie ſunt argu. cS. de
io ponz ad’ inuti ſtip. llibera. &f¬
ſtringatr de verbo obligl Titia&
Ha leges lo¬ A......
quitur in pe- l ſtipulatio facta ſie f.
na conuentio- de condit. &demon.lTi-
nali:hic de le. tio Sjjibi, huic ſenten-
pai,vv el ibi tia, &c.
pon oe o,,e s Conſeruetur, ſC hoe
Ea hipe pue. caſu, cum no nubit eu-
na amiſſionis: riali, cûm curia habeat
vel hic pote- quartam: at quãdo nu-
rat honeſte bit curiali, curia nihil
nubere. habet:vt hic dicitur. &
ſie non eſt locus huiuſ-
modi iuramento.
fCI quis curialibus)
Sv fiabus vel pro
d vt patet ex ſequenti-
* Incluſa de-
ſunt in omni-
bus manuſcri-
pt. & perperã
interta ſunt?
mrourtorlan et à aerdes que eſt
Nouellarum quarta ſu portionis
Theodoſij. ab inteſtato iure iſto:
vt Col de inofficio. teſta.
l cum quaritur. ſed iure
auth. ſecus. & dic:vrC.
de inofficio teſta authent.
nouiſſima.
Alii. ſcil fœminis,
vel extraneis.
i Minima. legitima
tamen, omnibus com-
putatis maribus, & fœ-
minis.
R Maſculis. in mini-
ma inſtitutis.
IJ Quarta ſic j. de bis,
qui ſpon mu, pub ſu .fiS
jL& in authent. de na. li.
curiæ depu. Sj ſed hodie
noniuneium: vt in au-
thenti de triente, & ſe. S.
excipiatur. coll ii. &qui-
bus mo. nff ſui.S ſi quis
autem coll. vij.
m Ex permixtions ha-
bentur ergo pro d ni-
hilo fœminæ, quo mi-
nus curiales habeant
quartamomniu, niſi ſit
nupta curiali vtj proxi.
.à , nJ Non migrauerint.
ite re, u id eſt, non nupſerint
tinianus in curiali.
Nouel. 38. 0 Extrancis. vel dati-
Con. uus, vel ablatiuus.
retna p paa rriuuan p rren.
maſeuloru ſquartam, quam predi-
mnditio. cta debet habere inſtar
matris crialis:vrj.pro-
i d d&galadiier
Theodoſians. quaæ
etſ arat putri s ae-
liorum volebat enim il-
la nihil ad curiam per-
tinere, ſi talis eſt filia
inſtituta, que ſit nupta
euriali. Sed lllud intel-
ligitur, ſi ſibi eſt totum
relictum: non ſi extra-
neo, vel filiz non nu-
pt tali: vt hic.
r Patrimonij. totius,
ſi tãtu m poreſt auferri
axtraneis: quia tantum
Annoiatjon.
ſné nõ aſper.
andam huie
loco commo-
dam repete ex
ratermiſ-in-
tà.
J huius ſua
legis ſenten-
Codicis liber decimus.
grum, nullaque parte minutum
dominium habere ſancimus.
Quod ſi poſt parentum obitum
inueniantur innuptæ, vel viduæ:
in mpuberibus quidem poſt
tranſactam pubertatem; in aliis
verô, qu pubertatem exceſſe-
rint, vel etiam in viduis poſt
mortem parentis triennium du-
taxat volumus expectari:vr in-
terim quarta portio ſuſpenſa,
aut apud eam, ſi in matrimonio
curialis eiuſdem ciuitatis fuerit
collocata, perpetuo iure per-
maneat: vel ſi intra id tempus
alienum b ab eadem curia ſor-
tiatur maritum, penituſve nu-
pta non fuerit, memorata pars
totius ſubſtantiæ curi cum
triennijs ram vrbanoru, quâm
ruſticorum prædiorum dunta-
xat fructibus addicatur d: ita ta-
men, vt(& * optionis conditio
in offerendis rebus quart par-
tis, vel dodrantis) & ſacramenti
tam de quantitate, quam de æ¬
ſtimatione rerú mobilium, dé-
que actionibus inferendis, vel
excipiendis (ſicut in extraneis
perſonis dictum eſt) ratio con-
ſerueture. Sed & ſi mater mor-
tui, vel auia tempore quo filius,
nepoſve moritur, in coniugio
eiuſdẽ ciuitatis curialis inuenta
fuerit: ne ipſas quidem patimur
quartæ portionis ſubire iactu-
ram. Extraneum quinetiam hœ-
redem propinquitatis quidem
iure diſcretu, curiæ ramen eiuſ-
dem ciuitatis obnoxium, ſupra-
dictæ portionis diſpendio libe-
ramus. Dat. VII. Id. Mart. Con-
ſtantinop. Dioſcoro, & Eudo-
xio Coss.
&
II1. Imp. IVSTINIANVS A. Menne
prafecto pratoris.
Sl quis curialbus t muneri-
bus obnoxius, vno forte,
vel pluribus filiis, vel filia-
busl derelictis, filio quidé vel
filiis ſubſtantiæ ſu partem mi-
nimam dereliquerit (eam ta-
men, qu excludere eos ab in-
officioſi querela E poteſt) a¬
liis l autem ſuam ſubſtantiam
dereliquit, vt ex hac parrimonij
diſtributione apud filium qui-
dé, vel filios curiales minima i
pars ſubſtãtie remaneat, totum
autem curiale munus maſcu-
lis l immineat, ſiue filij ſint, ſi-
ue nepotes, vel pronepores, cu-
riali tamen conditioni obnoxij:
ſancimus huiuſmodi iniquita-
tem reſecari: & nõ minus quar-
ta portione in maſculos poſ-
ſe teſtatorem tranſmittere: ſiue
!
vnus eſt filius, ſiur plures: nul-
la deminutione ex permixtio-
ne m ſororum eis farienda: vt
non ſolû corporibus: ſed eriam
ſubſtantiis laborantes, poſint
curiale habere conſortium Ad
hoc ſancimus, ſi quis curialis fi-
liabus pluribus derelictis ab hac
luce fuerit ſubſtrectus, quarum
vna curiali eiuſdem nuplerit ci-
uitatis:aliis filiabus, qu ad hu-
iuſmodi vora nõ migrauerintP,
vel extraneis e in reliquam par-
tem? haredibus derelictis: non
videri curiz ex ſententia legis
Theodoſian ad Appollonium
ſcriptæ ſatisfieri: ſed omnino
quartam partem patrimonijr
curia conſequatur: ſiue vni fi-
lie, qu curialibus nuptis co-
pulata ſit, deputanda eſt: ſiue ex
aliis haredibus colligenda ſ: fi-
lia proculdubio, que curiali nu-
pſit, immuni ab huiuſmodi quar
tæ datione t ſeruanda: cûm per
maritum u eius, quantum ad
ipſius perſonam, curi ſit ſatis-
factum: & hoc obſeruari non
ſolûm ſi vltimo elogio condito
teſtator curialis deceſſerit: ſed
etiam ſi inteſtatus diem ſuum
obierit*.
J Sed & ſi quid r minus quar-
ta parte fuerit, vel minime de-
relictum: hoc modis omnibus
filio curiali, vel filie, que nupta
eſt eiuſdem ciuitatis decurio-
ni, ex ſubſtantia patris curialis
modis omnibus vel deputari,
vel adimpleri: nullo obſtaculo
curi opponendo, ſi ſecundûm
prædictam legem z filius, ne-
pos, pronepos, parer, auus, pro-
auus curiali morienti fuerint
derelicti, qui nexibus curiali-
bus ex quacumque vel digni-
tatee, vel occaſione b fuerint
abſoluti. In hoc enim Theodo-
ſian legi apertiſſime volumus
eſſe derogatum.
5Et generaliter definimus ex
omni cauſa neque maſculos li-
beros, neque filias copulatas
matrimonio curialis, minus
quarta parentis ſubſtantiæ ha-
bere: vel non extantibus filiis,
vel filiabus d: ſed alüs hare-
dibus, ipſam curiam ſecundûm
anteriores leges quartt curialis
morientis habere ſolatium. D.
Ral. Ian. CP. Iuſtiniano A. II.
COSs.
DE IMPONENDA LV-
cratiua f deſcriptione t.
TITVLVS XXXV.
2
7
habent: aliàs aufertur
quod habẽt: & quod de.
ficit, non aufertur filie.
vt ſubiicit. JSed ſi ſint
fihie nõ nupt ille inſti-
tute, aut filij nõ curiales
quomodo aufertur eis
totu? Reſpõ hoc quoad
curiam, & ad curralem,
que duas quartas habẽt
integras: Vtj ao S.nullo.
& hoc cõtra extraneos.
vel contra curialẽ, quã-
tum eſt vltra quartã: ſed
iuuantur filii nõ curia-
les, vt habeant debitum
bonorum ſubſidium.
ſ Colligenda ſaſit quar-
ta, ſubaudi: & non fili
danda. AccVRSIVS.
t Quarta datione. ſiue
ſolam quartam, ſiue e¬
tiam plus habeat.
u5Per maritum. a ſic S.
de nalilſi quus Sf&s tenetur adali-
prox. S. ad fiiiorum & in qua perſona.
auth quib.mo. na eſfi ſui. lia cutix, vi-
s. hocſimiliter. detur ſeruire
r5 Obierit. vt ſi nõ ſuc-it peama-
L., ritum.
cedat ſolus curialis, vel
ſola nupra curiali, curia
habeat quartã: & vnam
curialis, vel nupta curia
li:alia autem dux diui-
datur inter omnes filios
etiã curiales: vt arg. C.
de bo proſcrip.lfi. AccvR.
ySed & ſi quid. Dixi
filium curialem habere
integrã quartam, & fi-
liam curiali nuptã ha-
bere integram quartã:
ſed & ſi, &c.
z (Legẽ. per legé enim
ſuperiorem, . ad filiori.
videbatur ſufficere vnu
eſſe curialem, vel vnam
filiã curiali nuptam, vt
curia in totum exclu-
datur: ſed nõ eſt ita, ſi
alii, quibus eſt relictû,
ſunt non curiales: quia
tunc curialis quartã, &
curia quartam: reſiduú
inter omnes liberos di-
uiditur, vt diximus, &
lege, ſecundûmP. ſi fi-
lius, &c.
a Dignitate quod ho-
die nõ fit, niſi per xii di-
nitates:vr S. de dec.lfi.
tr Oeraſont tali, de
quali dicitur S. de dec. I.
nemo iudex. & l. ſi quis
decurio. nõ dico preſcri-
ptionene ſit cõtrà S.de
praſc. xxx anl praſcript.
& infrdide agri & cenl.
cm ſatis, in prin. lib.xi.
c J Curialitnam ſi non
eſſet copulata curiali,
non poſſet dicere teſta-
mentum inofficioſum,
licèt minus haberet
uarta.
l filiabus, ſtali-¬ videtur hie
a Mulier, que
bus, qu ſint nupra eu- deeſſe, Graca
cõſtitutio, cu-
ns meminit
Nouel. ...1.
riali..
e Sed aliis. qui non
Sut curiales:alias ſecus: P eurlales ſi-
vt ſupràl prox. ini. s ſuis do-
eanrem c¬
I MP O¬linquant.
Cor.
t Lucratuo-
fDE
nenda lucratiua de-
ſcriprione. rum legendu,
Alas, lucratiuis, il tlerruis
eſt, rebus tranſlatis titulo ,t in manuier
lucratiuo: aliàs, lucra- CoNr.
tiuorum: