VETUS & NO
Fortitudinem , quam contra dfnnanos
gesserunt, concitandam, novo illo &
insolito sepulchri genere in hunc usque
diem superstite, condecorare voluisse.
Sed de hoc unicuique suum judicium
FossaCiui- relinquimus. Cluilia fojfay quamLz-
sUpr\ abolitamfuilleasserit, Dio-
nyfius Halicarnajfeus suo tempore ad-
huc superstitem authoris nomen ser-
vasse narrat; putant rerum antiqua-
rum periti, eam in Via Appia illo in lo-
co fuisse , qui hodie vocatur Cafal ri-
tondo.
Porro postsoffam Cluiliam transeun-
tur Aquiducius , qui primo ex Lacu Lu-
crino, aut, ut Atiisxruleofonte variis gy-
Aquidn-
stus.
V ll M L A T I ll M.
rorum ambagibus L^omam ab. Appio
Claudio Crafsb dedudi suerunt. Is enim
Censor Frontino teste , anno ab urbe
condita 441, post initium belli Samni-
tum anno 30, Coss. M Valerio Maximo
& E Lucio Murena, hanc aquam in ur-
bem deduxit, cujus venas primus de-
texisse fertur C. Flandus Appii Claudii
collega. Hos postea Claudius Cxsxx in
ampliorem formam dedudos auxit
Anienis fontis aqua, a quo & in hunc
usque diem aquo Claudix vocantur, cbudia?'
quos postea ruptos Vefpafianus, & An-
toninus Fius resarciendos curavit: ita
Ihscriptio docet ad Portam Exquili-
nam:
TIB. CLAUDIUS. DRUSI. E CAESAR. AUGUSTUS.
GERMANICUS. PONTIF. MAXIM.
TRIBUNICIA. POTESTATE. III. COS. V. IMPERA-
TOR. XXVII. PATER. PATRIAE.
AQUAS. CLAUDIAS. EX. FONTIBUS. QUI. VOCA-
BANT VR.COERVLE VS.ET.CVRTIVS. A.MILLI A-
RIO. XXXI.
ITEM. ANIENEM. NOVAM. A. MILLIARIO. LXIL
SUA. IMPENSA. IN. URBEM. PERDUCENDAS.
CVRAVIT.
Et alia dida confirmat Inscriptio:
IMP. CtESAR. VESPASIANVS. AUGUSTUS. PON-
TIE MAX. TRIB. POTEST. II. IMP. VI. COS. III. D.
Aquas Curtiam V Coeruleam perdu-
das a Divo Claudio, & postea intermis-
sas dilapsasque per annos novem sua
impensa Urbi restituit; siantque majo-
res illi Aquidudus, qui tum per7«-
fculanam,tum per Appiam Aam ad mon-
tana tendentibus occurrunt, uti & hoc
loco. Sed de singulis in particulari.
Vide Frontinum in aureo hb, de Aqui-
duci ibus.
Ultra progredientibus & Albano ap-
proximantibus occurrunt a larva , ru-
Bovilla dera F0V1IU oppidi ? quod Villa boum
dicebatur ? deinde Villa Clodii, & in
medio fani bome Dex, ubi in hospitio
Clodius quodam a Milone Clodius interfedus
terfeaw a fuit : a dextra vani tumuli & monu-
Mdone. menta conspiciuntur j quorum tamen
fuerint, ne sciremus, temporis edaci-
tas nobis invidit 5 exceptis quinque
pyramidibus in formam conorum as-
surgentibus , quarum duas adhuc fere
integro, reliquis corruptis, conspiciun-
tur in via inter Albanum & Ariciam,
& communi fartia dicuntur fepulcbra
Curiatiorum, de quibus jam in proce-
dentibus nostram sententiam exp olui-
mus. Sed jam locorum Angulorum
hujus montani Latii descriptionem or-
diamur.
In toto hoc ante Albani introitum A-VV-
r ■ . • tatis montl-
ipatio tanta monumentorum varietas menta.
occurrit, ut totum hunc tradum sum-
tuosilsimis aedificiis superbis Mauso-
lois ? Amphitheatris, Circis, villisque
delicio sissimis cultum fuisse, sepulchra
magnificentia: veteris signa abunde
demonstrant. Est inter cotera, moles
saxea ad portam Albanenfium in exi-
miam altitudinem exsurgens , quam Alb®
Arbm^sc°ni,‘°ri
Fortitudinem , quam contra dfnnanos
gesserunt, concitandam, novo illo &
insolito sepulchri genere in hunc usque
diem superstite, condecorare voluisse.
Sed de hoc unicuique suum judicium
FossaCiui- relinquimus. Cluilia fojfay quamLz-
sUpr\ abolitamfuilleasserit, Dio-
nyfius Halicarnajfeus suo tempore ad-
huc superstitem authoris nomen ser-
vasse narrat; putant rerum antiqua-
rum periti, eam in Via Appia illo in lo-
co fuisse , qui hodie vocatur Cafal ri-
tondo.
Porro postsoffam Cluiliam transeun-
tur Aquiducius , qui primo ex Lacu Lu-
crino, aut, ut Atiisxruleofonte variis gy-
Aquidn-
stus.
V ll M L A T I ll M.
rorum ambagibus L^omam ab. Appio
Claudio Crafsb dedudi suerunt. Is enim
Censor Frontino teste , anno ab urbe
condita 441, post initium belli Samni-
tum anno 30, Coss. M Valerio Maximo
& E Lucio Murena, hanc aquam in ur-
bem deduxit, cujus venas primus de-
texisse fertur C. Flandus Appii Claudii
collega. Hos postea Claudius Cxsxx in
ampliorem formam dedudos auxit
Anienis fontis aqua, a quo & in hunc
usque diem aquo Claudix vocantur, cbudia?'
quos postea ruptos Vefpafianus, & An-
toninus Fius resarciendos curavit: ita
Ihscriptio docet ad Portam Exquili-
nam:
TIB. CLAUDIUS. DRUSI. E CAESAR. AUGUSTUS.
GERMANICUS. PONTIF. MAXIM.
TRIBUNICIA. POTESTATE. III. COS. V. IMPERA-
TOR. XXVII. PATER. PATRIAE.
AQUAS. CLAUDIAS. EX. FONTIBUS. QUI. VOCA-
BANT VR.COERVLE VS.ET.CVRTIVS. A.MILLI A-
RIO. XXXI.
ITEM. ANIENEM. NOVAM. A. MILLIARIO. LXIL
SUA. IMPENSA. IN. URBEM. PERDUCENDAS.
CVRAVIT.
Et alia dida confirmat Inscriptio:
IMP. CtESAR. VESPASIANVS. AUGUSTUS. PON-
TIE MAX. TRIB. POTEST. II. IMP. VI. COS. III. D.
Aquas Curtiam V Coeruleam perdu-
das a Divo Claudio, & postea intermis-
sas dilapsasque per annos novem sua
impensa Urbi restituit; siantque majo-
res illi Aquidudus, qui tum per7«-
fculanam,tum per Appiam Aam ad mon-
tana tendentibus occurrunt, uti & hoc
loco. Sed de singulis in particulari.
Vide Frontinum in aureo hb, de Aqui-
duci ibus.
Ultra progredientibus & Albano ap-
proximantibus occurrunt a larva , ru-
Bovilla dera F0V1IU oppidi ? quod Villa boum
dicebatur ? deinde Villa Clodii, & in
medio fani bome Dex, ubi in hospitio
Clodius quodam a Milone Clodius interfedus
terfeaw a fuit : a dextra vani tumuli & monu-
Mdone. menta conspiciuntur j quorum tamen
fuerint, ne sciremus, temporis edaci-
tas nobis invidit 5 exceptis quinque
pyramidibus in formam conorum as-
surgentibus , quarum duas adhuc fere
integro, reliquis corruptis, conspiciun-
tur in via inter Albanum & Ariciam,
& communi fartia dicuntur fepulcbra
Curiatiorum, de quibus jam in proce-
dentibus nostram sententiam exp olui-
mus. Sed jam locorum Angulorum
hujus montani Latii descriptionem or-
diamur.
In toto hoc ante Albani introitum A-VV-
r ■ . • tatis montl-
ipatio tanta monumentorum varietas menta.
occurrit, ut totum hunc tradum sum-
tuosilsimis aedificiis superbis Mauso-
lois ? Amphitheatris, Circis, villisque
delicio sissimis cultum fuisse, sepulchra
magnificentia: veteris signa abunde
demonstrant. Est inter cotera, moles
saxea ad portam Albanenfium in exi-
miam altitudinem exsurgens , quam Alb®
Arbm^sc°ni,‘°ri