Kircher, Athanasius; Waesberghe, Joannes Janssonius van [Bearb.]; Weyerstraet, Sara [Bearb.]: Athanasii Kircheri è Soc. Jesu Latium. Id Est, Nova & Parallela Latii tum Veteris tum Novi Descriptio (Amstelodami: Apud Joannem Janssonium à Waesberge, & Hæredes Elizei Weyerstraet, 1671)

VETUS & NOVUM LATIUM.
P A R S II.
De Antiquitatibus Tyburtinis.


CAPUT I,
De <z>Fntiquitatibas 'Tyburtinis, quoad Fana & Delubra, Deorum,
& primo de Templo Herculis.

Herculei
templi
txtruEiio.

Herculei

SN procedentibus ostensum
fuit, priscis Sicanorum tempo-
ribus , Templum Saturni in
Tyburtino oppido ere&um
fuisse,nominis celebritate clarissimum;
quod deinde succedentibus seculis in
varia illa gentium in Italiam transmi-
gratione dirutum, aboArcbaeis fratribus,
urbis ampliatoribus, in magnificum
Herculis templum , ad EVandri exem-
plum, edudum fuit,non contemnendo
&strucsuro & magnitudinis. Hercu-
lem enim vxHefperia reducem ab AM:z- •
dro in Monte Pallantio, qui hodie Cala-
tinus dicitur, non omniduntaxatho-
noris obsequio exceptum, sed & insu-
per ob gestarum rerum multitudinem
Euandrum sacra ipsi instituisie, supra ex
Tionyfio retulimus. Tybur quoque vi-
cinum Herculem, ad Argivam gentem
compopularem visitandam, secontu-
lisse, Vincentius Justinianus, Episco-
pus Gravinensis in quadam Oratione
panegyrica contestatur : Opinamur Fe-
ro, inquit, Herculem illum, cum in La-
tium demum perVenifset, Cacumque [uo-
rum abactorem boum trucidafset, Tybur
quoq; ad Grocosfuos inVifendos fe contu-
hjse, ubi cum multa in eos beneficiapraefii-
tifset, Virum immortalitate nominis coho-
nefiandum ejfie rati, fiumma eum religione
colentes templum, cujus etiamnummonu-
menta perdurant, magnificentifiime extru-
xerunt, ita Herculei templi fama per
omnes nationes emanaVerit Et certe Tem-

^um fuisfe marmorum summa varieta-
^nificentia. te extru&um exomatumque, ex vesti-
gijs fragmentorum luculenter patet;
cujus & luVenalis Satyra 14 mentioT

nem facit, cujus versus supra in villa
Centronij adduximus. Templum fere
forma,quam prosens schema monstrat,
fuit. Erat autem circundatum longis
& proamplis porticibus, quascolum-
no procello fulciebant, ex porta FilU
Maecenatis, perquam ViaValeria ten-
debat > incipiens , continuatis forni-
cum substrubtionibus, usque ad ipsum
Templum Herculis porrigebatur ; per
quas Augufiumfepe tranlisse, &inea,
ubi orarium amplissimum erat, jus di-
xilse Appianus l. 5 bell. civil. tradit.
bibliothecam quoque instrudam fuis- XnX
se , opulentia librorum splendidisiima, bibiiother
Gellius Author est, att. nod. 1.1<>, c. 5. Hwuki?
Verba ejus hic appono : In Tyburte,
inquit, rus concejferamus hominis amici
divitis, retate anni flagrantifiimi, ego, &
quidam alii aequales & familiares mei, elo-
quentiae Cr Chilofophiaefellatores, Erat
nobifeum Vir bonus & peripatetica do-
ctrina bene dollus , G" Aristotelis uni-
ce fiudiosifimus ; is nos aquam multam
ex diluta niVe bibentes coercebat, feVe-
riufque increpabat. Adhibebat nobis au-
thoritates nobilium medicorum, & cum
primis Aristotelis Chilofophi, rei omnis
humanae peritifiimi, qui aquam nivalem
frugibus fane cTr arboribusfecundam di-
ceret , fed hominibus potu nimis infalu-
brem ejfie; tabemque & morbqjfienjlm,at-
que in diem longam Vifceribus infimina-
re. Haec quidem ille ad nos prudenter
beneVole & afiidue dictabat'. fed cum bi- Discursw
bendae nivis paufa fieret nulla , pro— nive imbu-
mit e Bibliotheca Tiburti, quee tunc
Herculis templo fatis commode infirucla an noxius
' eraty Aristotelis librum, eumque adnos^
! defert.