DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.7652#0155
i44 M U N D I SUBTERRANE!
Sesi.II. vadant, & destruant; Luculenter patetca- ammoniacoinsalemsublimetur,tumenim-
lore, spiritibusque consumptis, sanguinem vero nova causticae: facultatis acquisitiene
coagulari, hominiique frigidam constitu
tionemrcmanereexconsequenti; qui qui
deni non veneni frigidi, sedsanguinis, ipi-
ita furit, sasvitque, ut nulli in rerum natura
veneno cedat; Cauflicam vero vim non sri-
goris, sed caloris esse&um esse , quis non
Signa ex
scnjibhi.
ritibus a virulento caloreprivati, effecTrus: | videt ?
amarus autem Japor non frigicli, sed calidi\ Seddicesid in naturali sua consistentia
ejsrclus est, Ph/lojopho teste,qui omnes aquas j actu frigidum esTe, ta&us experimento. Re-
vehementer a Sole decoclas , adustasque, spondeo ; id srig/dum essetattu, negari non
humido subtili per attenuationem alterato, | posse , sed eo modo , quo piper etiam xstivo
& salis fixi sedimento remanente, amare-J temporefrigidumest,quantumvis exse,&
sceredicit. Iterum,cicuta,hyoscyamus,hel- jsua naturacalidisTimnm sit.
leborus lumpta in furorem agunt ; qui sij Iterum dices,Argentumvivum humidum,&. Jgmmdi
frigidorum effectus esset, ratio nonforet, jfrigidum estaclu ; Ergbfrigus eiinesse,ne- ^Snes
qub minusfrigidaeherbx, portulaca , cucu igarenon posTumus. Respondeo ; illud non sogus indu-
meres, citrulli, similiaque, eundem esse- j esse /ormal/ter humidum aqueum , fedex^^^:
clum praestarent, quod tamen experientiae jpinguedinissulphureseanatura eiinsita flu-d«w dlT
repugnat. Excalidoitaquediftisinexisten-j xibilitate promanare; unde nulli reiadhsc-?"^**
te specifico, mira hujusmodi symptomata |ret , neque ut humidum elementare de-
prodire certum est. Accedit, quod odor ve- jssuit, sed partes partibus ita conne&it, ut
hemens.dicammelius,/>#£0/\foetorqueexo- jquamvis separatas nulla tamen velminima
ticus non frigidi, sed calidi ex putredine^- particula perdatur, sed in globulo protinus
tlus esleconvincatur ; cum odor succusque convoluta , conservationi suae unice stu-
malignus, putorque non nisi ex caloreex- deat. Omnis autempinguedo non frigida-
citetur, uti exomnibuscombustisapparet: rum, sed calidarum, inflammabiliumque
aqua autem, glacies,cucumeres, portulaca, rerum numero adscribitur. Hinc patet, o-
utpote formaiiter frigida , nisi putredine mnia. venena, quaeexdiclisparticipant.sive
corruptafuerint, non olent. j ex vegetabilium sive animalium familia
Sed redeo ad Argentum vivum, quo Ad-j sint , vel calido-sicca , vel humido-calida
versariigloriantur, veluti omniumfrigido- esle,non elementariqualitate,sedspecifica
rum intensisfimo ; atnostantum abest , ut| quadam virtutetalia Cahdo-ficca cujusmo-
hoc concedamus utpotiusomniumx'^»^- j dinonnulla venena sunt, ab ignis adustio-
Argentum rum calirsijjimum dicamus. Quod ita proba-j ne veneni robur acquirunt ; humido-calida
vivum o-^ tur:Tantbquidpiamintensiuscalidumest, j verb ab ignea quadam vi, qua pingue, &
nenorum quanto m tenuiorem lubitantiam magis
cahdissi- resolubile est ; Sed Argentum vivum in te-
^tim^si-' nuiorem substantiam, quam ullum aliud
/««/^«^mixtumresolubileest; Ergo. Majorpatet:
sHmt' quia lenitas, & attenuatio rerum acalore,
Aristoteles. uti condensatio a frigore, Philojopho teste,
procedit. Minor probatur: Argentumenim
vivum totum quantum, nullo sui sedimento
relidto, ignis ope in vaporem ahit fuhtilifii-
wum, & frigore ambiente in primam sub-
stantiam nulla substantiaesuasjafturarever-
titur. Ergo vehementissimo calore pollet,
&quidemspecisico. Si enim aceto, & sale
bituminosum imbuitur. Frigidum verb &
humidum elementare , uti ex elementari
contrarietate oriuntur, ita in veneniseffi-
caciamoperandi haberenon possunt, neque
symptomatum in intoxicatis effe&um prae-
stare; quamvis tamen nonnegem, exele-
mentaribus qualitatibus subinde remote per
secundas, & tertias qualitatessub certa com-
binatione coalitas , specificam qualitatem
ex combinatione mixti suboriri, & conse-
quenter occulta quadam vi velsympathiam
vel antipathiam fundare posTe virulentum
effectum.
S E C T I O II.
DE VENENIS SENSITIVA
& VEGETABILIS NATURiE,
C A P U T I.
Qiiomodo Vcnenum m Humanis corporthm nafcatur.
Cap. I. /^Uppono primo , omnia ex Suhterraneo herbas virulentas , vel animalia venefica
^^Terra utero, Naturte miracula exoriri,uti j generant. Saluhres quoque herla? non Junt P^ssill*
in praecedentibus ostensum fuit. Exjadeo ah omni mahgmi.de /mmunes , utnonj^//,
tu
Terra siquidem vaporum variorum, P m ex
mineralibus, tum putredinibus in superfl-
cie fermentatis variae species nascuntur:
«guse putredinis malignitate refertas , vel
subinde ex maligna putredine quidpiam nenosa a-
. V r i \- nimalcul»
nocivum, pernicjoiumque contranant; ut^rwtewsr>
luculenter patet ex eruc/s, caeterisque ver-
mibus, quae ex saluberrimis quoque herbis
nonnun-
Sesi.II. vadant, & destruant; Luculenter patetca- ammoniacoinsalemsublimetur,tumenim-
lore, spiritibusque consumptis, sanguinem vero nova causticae: facultatis acquisitiene
coagulari, hominiique frigidam constitu
tionemrcmanereexconsequenti; qui qui
deni non veneni frigidi, sedsanguinis, ipi-
ita furit, sasvitque, ut nulli in rerum natura
veneno cedat; Cauflicam vero vim non sri-
goris, sed caloris esse&um esse , quis non
Signa ex
scnjibhi.
ritibus a virulento caloreprivati, effecTrus: | videt ?
amarus autem Japor non frigicli, sed calidi\ Seddicesid in naturali sua consistentia
ejsrclus est, Ph/lojopho teste,qui omnes aquas j actu frigidum esTe, ta&us experimento. Re-
vehementer a Sole decoclas , adustasque, spondeo ; id srig/dum essetattu, negari non
humido subtili per attenuationem alterato, | posse , sed eo modo , quo piper etiam xstivo
& salis fixi sedimento remanente, amare-J temporefrigidumest,quantumvis exse,&
sceredicit. Iterum,cicuta,hyoscyamus,hel- jsua naturacalidisTimnm sit.
leborus lumpta in furorem agunt ; qui sij Iterum dices,Argentumvivum humidum,&. Jgmmdi
frigidorum effectus esset, ratio nonforet, jfrigidum estaclu ; Ergbfrigus eiinesse,ne- ^Snes
qub minusfrigidaeherbx, portulaca , cucu igarenon posTumus. Respondeo ; illud non sogus indu-
meres, citrulli, similiaque, eundem esse- j esse /ormal/ter humidum aqueum , fedex^^^:
clum praestarent, quod tamen experientiae jpinguedinissulphureseanatura eiinsita flu-d«w dlT
repugnat. Excalidoitaquediftisinexisten-j xibilitate promanare; unde nulli reiadhsc-?"^**
te specifico, mira hujusmodi symptomata |ret , neque ut humidum elementare de-
prodire certum est. Accedit, quod odor ve- jssuit, sed partes partibus ita conne&it, ut
hemens.dicammelius,/>#£0/\foetorqueexo- jquamvis separatas nulla tamen velminima
ticus non frigidi, sed calidi ex putredine^- particula perdatur, sed in globulo protinus
tlus esleconvincatur ; cum odor succusque convoluta , conservationi suae unice stu-
malignus, putorque non nisi ex caloreex- deat. Omnis autempinguedo non frigida-
citetur, uti exomnibuscombustisapparet: rum, sed calidarum, inflammabiliumque
aqua autem, glacies,cucumeres, portulaca, rerum numero adscribitur. Hinc patet, o-
utpote formaiiter frigida , nisi putredine mnia. venena, quaeexdiclisparticipant.sive
corruptafuerint, non olent. j ex vegetabilium sive animalium familia
Sed redeo ad Argentum vivum, quo Ad-j sint , vel calido-sicca , vel humido-calida
versariigloriantur, veluti omniumfrigido- esle,non elementariqualitate,sedspecifica
rum intensisfimo ; atnostantum abest , ut| quadam virtutetalia Cahdo-ficca cujusmo-
hoc concedamus utpotiusomniumx'^»^- j dinonnulla venena sunt, ab ignis adustio-
Argentum rum calirsijjimum dicamus. Quod ita proba-j ne veneni robur acquirunt ; humido-calida
vivum o-^ tur:Tantbquidpiamintensiuscalidumest, j verb ab ignea quadam vi, qua pingue, &
nenorum quanto m tenuiorem lubitantiam magis
cahdissi- resolubile est ; Sed Argentum vivum in te-
^tim^si-' nuiorem substantiam, quam ullum aliud
/««/^«^mixtumresolubileest; Ergo. Majorpatet:
sHmt' quia lenitas, & attenuatio rerum acalore,
Aristoteles. uti condensatio a frigore, Philojopho teste,
procedit. Minor probatur: Argentumenim
vivum totum quantum, nullo sui sedimento
relidto, ignis ope in vaporem ahit fuhtilifii-
wum, & frigore ambiente in primam sub-
stantiam nulla substantiaesuasjafturarever-
titur. Ergo vehementissimo calore pollet,
&quidemspecisico. Si enim aceto, & sale
bituminosum imbuitur. Frigidum verb &
humidum elementare , uti ex elementari
contrarietate oriuntur, ita in veneniseffi-
caciamoperandi haberenon possunt, neque
symptomatum in intoxicatis effe&um prae-
stare; quamvis tamen nonnegem, exele-
mentaribus qualitatibus subinde remote per
secundas, & tertias qualitatessub certa com-
binatione coalitas , specificam qualitatem
ex combinatione mixti suboriri, & conse-
quenter occulta quadam vi velsympathiam
vel antipathiam fundare posTe virulentum
effectum.
S E C T I O II.
DE VENENIS SENSITIVA
& VEGETABILIS NATURiE,
C A P U T I.
Qiiomodo Vcnenum m Humanis corporthm nafcatur.
Cap. I. /^Uppono primo , omnia ex Suhterraneo herbas virulentas , vel animalia venefica
^^Terra utero, Naturte miracula exoriri,uti j generant. Saluhres quoque herla? non Junt P^ssill*
in praecedentibus ostensum fuit. Exjadeo ah omni mahgmi.de /mmunes , utnonj^//,
tu
Terra siquidem vaporum variorum, P m ex
mineralibus, tum putredinibus in superfl-
cie fermentatis variae species nascuntur:
«guse putredinis malignitate refertas , vel
subinde ex maligna putredine quidpiam nenosa a-
. V r i \- nimalcul»
nocivum, pernicjoiumque contranant; ut^rwtewsr>
luculenter patet ex eruc/s, caeterisque ver-
mibus, quae ex saluberrimis quoque herbis
nonnun-